Osteoporoza

Aktualizacja: 28 czerwca 2023

Osteoporoza ta nazwa pochodzi z języka greckiego. Osteon – oznacza kość, a poros – dziurę, otwór. W osteoporozie kość staje się porowata, zrzeszotniała i krucha. Kości zdrowego człowieka są bardzo wytrzymałe mechanicznie i łamią się dopiero pod wpływem dużych sił jakie występują na przykład podczas upadku lub zderzenia samochodów. Kości chorego z osteoporozą są tak osłabione, że łamią się przy banalnym upadku w domu, a nawet bez urazu, podczas normalnego spaceru. Choroba ta jest miejscowa lub uogólnioną zmianą struktury kostnej, która polega na zaniku tkanki kostnej.

Osteoporoza – najczęstsze postacie kliniczne

W warunkach prawidłowych u osoby dorosłej występuje względna równowaga pomiędzy procesami nowotworzenia i niszczenia tkanki kostnej. Gdy zmniejsza się proces nowotworzenia lub nasilenia procesów niszczenia, to prowadzi to do osteoporozy. Wyróżniamy jej następujące postacie:

• starcza;
• okresu przekwitania;
• steroidowa;
• w przebiegu szpiczaka mnogiego;
• osteoporoza w przebiegu nadczynności przytarczyc;
• w przebiegu chorób zapalnych oraz przy długotrwałym unieruchomieniu;
• w przebiegu choroby Pageta.

Różnią się one konkretnymi przyczynami, które doprowadziły do osłabienia kości.

Osteoporoza – czynniki ryzyka występowania

Do najważniejszych czynników ryzyka występowania tej choroby zaliczamy:

• szczupłą budowę ciała lub nadwagę (obciążenie);
• uwarunkowania genetyczne;
• nieprawidłową dietę (ubogobiałkową oraz ubogowapniową);
• picie alkoholu;
• palenie papierosów;
• nadmierne spożywanie kawy;
• przyjmowanie leków: kortykosteroidów, nasennych, hormonów tarczycy;
• długotrwałe unieruchomienie, które może spowodować zmiany osteoporotyczne nawet u młodych osób;
• inne choroby: cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów, kamica nerkowa.

Osteoporoza – objawy

W początkowej fazie, choroba przebiega bezobjawowo. Do najczęstszych objawów klinicznych osteoporozy należą:

• bóle kości długich pod wpływem obciążenia;
• złamania kości przy niewielkich urazach (szczególnie niebezpieczne są złamania szyjki kości udowej, jak również kość ramienna – bliższy odcinek i dalszy odcinek kości promieniowej);
• obniżenie wzrostu (złamania kompresyjne kręgów) i ból kręgosłupa oraz powstanie nadmiernej kifozy piersiowej (garb starczy).

Zobacz również: Ból stawów na zmianę pogody.

Leczenie osteoporozy

W leczeniu osteoporozy dążymy do zmniejszenia ryzyka złamań oraz zapobieganie kolejnym powikłaniom. Celem leczenia jest również eliminacja bólów kostnych. Leczenie osteoporozy musi być konsekwentne i długotrwałe, tylko wtedy będzie skuteczne. Do leczenia należy dobrać odpowiednie leki uzupełniające się pod względem działania, które mają za zadanie:

• przyspieszyć mineralizację nowo powstałej kości dzięki poprawie metabolizmu witaminy D oraz dodatniemu zbilansowaniu wapniowemu za pomocą prawidłowej diety w wapń, witaminę D3,
• zmniejszenie resorpcji i niszczenia kości przez zmniejszanie aktywności osteoklastów za pomocą: estrogenów, kalcytoniny, bifosfonianów, androgenów, soli wapnia, tiazydów;
• zwiększenie tworzenia kości przez pobudzanie aktywności osteoblastów za pomocą : fluorków, witaminy D3, estrogenów, progestagenów, androgenów, kalcytoniny.

Bardzo ważną rolę odgrywają hormony, które działają ochronnie, a ich niedobór sprzyja rozwojowi choroby. W przypadku kobiet jest to estrogen, natomiast w przypadku mężczyzn – testosteron. Ponadto współcześnie w leczeniu osteoporozy stosuje się leki z : wapniem, witaminą D, hormonalną terapię zastępczą, bifosfoniany, kalcytoninę, fluorki, androgeny, tiazydy.

Zobacz również: Naturalny kolagen – dla skóry, stawów i kości.

Osteoporoza – profilaktyka

Aby zapobiec osteoporozie należy:

1. Zlikwidować używki takie jak np. papierosy, alkohol;
2. Zwiększyć aktywność fizyczną, ponieważ ćwiczenia fizyczne zwiększają masę kości i zapobiegają osteoporozie oraz wpływają korzystnie na układ krążenia i układ oddechowy;
3. Unikać upadków. Upadki następują najczęściej na skutek obniżenia sprawności chorego. Dodatkowo należy nosić odpowiednie, stabilne obuwie na gumach nie ślizgających się podeszwach;
4. Spożywać odpowiednią ilość wapnia – u osób starszych jak i wielu schorzeniach dochodzi do osłabienia wchłaniania wapnia z jelit. W takich sytuacjach organizm utrzymuje właściwy poziom tego pierwiastka we krwi przez resorpcje kości co w rezultacie prowadzi do rozwoju osteoporozy;
5. Stosować witaminę D, która jest niezbędna do wchłaniania wapnia spożytego z pokarmami z jelit.

Profilaktyka osteoporozy, oparta na zdrowym stylu życia i odpowiedniej diecie, może pomóc w zmniejszeniu ryzyka wystąpienia tej choroby. Regularna aktywność fizyczna, spożywanie odpowiednich składników odżywczych i unikanie czynników ryzyka mogą przyczynić się do utrzymania zdrowych kości i zmniejszenia ryzyka osteoporozy.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Marcinowska-Suchowierska E., Czerwiński E., Badurski J., Walicka M., Tałałaj M., Osteoporoza – diagnostyka i terapia u osób starszych, Postępy Nauk Medycznych, 5/2011.
2. Janiszewska M., Kulik T., Dziedzic M., Żołnierczuk-Kieliszek D., Barańska A., Osteoporoza jako problem społeczny – patogeneza, objawy i czynniki ryzyka osteoporozy pomanopauzalnej, Problemy Higieny i Epidemiologii, 1/2015.
3. Dardzińska J., Chabaj-Kędroń H., Małgorzewicz S., Osteoporoza jako choroba społeczna i cywilizacyjna – metody profilaktyki, Hygeia Public Health, 51/2016.