Antropologia

Aktualizacja: 17 sierpnia 2025

Antropologia to interdyscyplinarna nauka zajmująca się całościowym badaniem człowieka (jego pochodzeniem, rozwojem biologicznym, różnorodnością kulturową oraz funkcjonowaniem w społeczeństwie i środowisku naturalnym). Łączy w sobie elementy nauk humanistycznych, społecznych oraz przyrodniczych, dzięki czemu pozwala spojrzeć na człowieka z wielu perspektyw. Jej celem jest nie tylko opisanie historii gatunku ludzkiego, ale także zrozumienie procesów kształtujących współczesne społeczeństwa, systemy wierzeń, język, a nawet zachowania codzienne.

Czym zajmuje się antropologia?

Znaczenie słowa antropologia wywodzi się z języka greckiego od słów: „anthropos” – człowiek, „logos” – słowo, nauka. Antropologia jest więc nauką, która obejmuje ogół wiedzy o człowieku z zakresu różnych dyscyplin naukowych, m.in. biologii, psychologii, nauk społecznych. Badaniem zmienności cech biologicznych człowieka zajmuje się antropologia fizyczna. Jedną z dziedzin antropologii fizycznej, stanowiącą zbiór metod badawczych ciała ludzkiego jest antropometria, która z kolei zajmuje się pomiarami i opisem ciała człowieka żywego i szkieletu (zobacz również: układ kostny). Wyróżnia się kilka typów antropometrii (dziedzin wchodzących w jej skład) i są to:

• antropometria właściwa – zajmuje się badaniem cech ilościowych, które można zmierzyć i które da się zapisać za pomocą wartości bezwzględnych. Wymienia się tutaj kolejne podtypy (kefalometria – pomiary głowy, somatometria – pomiary ciała, craniometria – pomiary czaszki, osteometria – pomiary szkieletu);
• antroposkopia – zajmuje się badaniem cech opisowych ludzkiego ciała, czyli takich, które są niemożliwe do zmierzenia. Przykłady to: barwa włosów, barwa oczu, barwa skóry, kształt twarzy. Także tutaj wymienia się dodatkowe podtypy (kefaloskopia – cechy opisowe głowy, somatoskopia – cechy opisowe ciała).

W antropologii istotnym pojęciem są tak zwane punkty antropometryczne. Odnoszą się one do ściśle określonych miejsc na ciele lub szkielecie człowieka, za pomocą których lokalizuje się miejsce pomiaru. Dzielą się na nieparzyste położone w płaszczyźnie pośrodkowej ciała i parzyste położone symetrycznie w stosunku do tej płaszczyzny po stronie prawej i lewej w osi poprzecznej.

Antropologia – znaczenie

Antropologia jest ważną, choć często niedocenianą nauką. Dzięki niej można:

• zrozumieć różnorodność kulturową;
• zbadać ewolucję człowieka i dowiedzieć się, jak zmieniał się na przestrzeni lat;
• badać, jak człowiek organizuje życie społeczne: rodziny, religie, politykę, ekonomię. Pomaga zrozumieć mechanizmy władzy, hierarchii i współpracy;
• wdrożyć refleksję nad tożsamością, spojrzeć na siebie z dystansu, zadać pytania, co nas definiuje jako ludzi.

Ważne są ponadto wspomniane wcześniej punkty antropometryczne, na podstawie których można określić wskaźniki antropometryczne. Te zaś pozwalają na:

• ocenę proporcjonalności budowy ciała;
• kontrolę prawidłowego rozwoju dziecka;
• określenie budowy somatycznej człowieka;
• określanie różnic dysmorficznych;
• stwierdzanie istnienia tendencji przemian międzypokoleniowych w populacji;
• określanie różnic międzypopulacyjnych;
• charakteryzować budowę ciała różnych zawodników sportowych, co z kolei pozwala na dobranie takiego treningu, który uwidoczni wszystkie zalety danej osoby i pozwoli na jak najlepsze dla niej osiągi sportowe.

Pewnym istotnym elementem omawianej dziedziny jest też ergonometria. Wykorzystuje ona pomiary ciała człowieka w celu dostosowania przedmiotów, urządzeń i obiektów do
jego budowy, w taki sposób, aby korzystanie z nich było jak najwygodniejsze.

Jak zostać antropologiem?

Aby zostać antropologiem, trzeba ukończyć studia wyższe na kierunku antropologia lub pokrewnym, takim jak etnologia lub biologia człowieka. W Polsce wiele uniwersytetów oferuje te kierunki w ramach instytutów lub zakładów etnologii i antropologii. Studia są z reguły dwustopniowe (licencjackie i magisterskie). W zależności od obranej ścieżki kariery mogą być wymagane dodatkowe kwalifikacje, takie jak studia doktoranckie czy kursy.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu …
Zobacz tutaj ...

Chlorella i młody jęczmień – oczyszczanie i odchudzanie
Chlorella i młody jęczmień w postaci sproszkowanego soku to w 100% naturalne produkty wysokiej jakości premium. W połączeniu uzupełniają składniki odżywcze i wspomagają oczyszczanie organizmu z zalegających toksyn …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kamińska E., Antropologia, Katowice 2020.
2. Tuzinek S., Antropologia. Podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Silva Rerum, Poznań 2020.