Aktualizacja: 25 października 2023
Biedronka azjatycka (łac. Harmonia axyridis) pochodzi z terenów środkowo-wschodniej Azji. Jest to gatunek inwazyjny, współcześnie spotykany na większości kontynentów. Dawniej owady te powszechnie wykorzystywano jako naturalny środek przeciwko mszycom na polach uprawnych, w sadach, ogrodach oraz w uprawach szklarniowych, co obecnie ma swoje konsekwencje. Na terenie Polski po raz pierwszy zaobserwowano je w 2006 roku.
Spis treści
Biedronka azjatycka w Polsce
W Polsce znanych jest około 80 gatunków biedronek. Zdecydowana większość z nich to chrząszcze drapieżne, choć niektóre żywią się grzybami czy roślinami. Biedronki są bardzo pożyteczne, ponieważ ich naturalnym wrogiem są mszyce żerujące na roślinach uprawnych. Omawiane owady nie stanowią żadnego zagrożenia dla człowieka, choć w momencie zagrożenia mogą ugryźć, jako że wciąż pozostają drapieżnikami. Biedronki posiadają aparat gębowy typu gryzącego. Nie wydzielają jednak żadnego jadu, zatem ewentualne ugryzienie nie może wywołać żadnej reakcji alergicznej. Wyjątkiem od powyższego opisu są coraz powszechniejsze w Polsce biedronki azjatyckie. Co warto o nich wiedzieć?
Biedronka azjatycka – charakterystyka
Biedronka azjatycka, nazywana również arlekinem, pochodzi z terenów Dalekiego Wschodu. Wciąż do końca nie wiadomo, jakim sposobem znalazła się w Polsce w tak dużych ilościach. Udowodniono, że niezwykła zmienność aposematycznego ubarwienia, szeroka baza pokarmowa, wysoka rozrodczość, względnie mało naturalnych wrogów oraz odporność na pasożyty ułatwiają temu gatunkowi ekspansywną inwazję i zasiedlanie nowych obszarów.
Biedronki azjatyckie to chrząszcze z rodziny biedronkowatych, o bardzo charakterystycznym wyglądzie, na podstawie którego można odróżnić je od rodzimych biedronek. Osiągają one 5-8 mm długości i wyróżniają się wypukłymi listwami na końcu wysklepionych pokryw. Mają niezwykle różnorodne ubarwienie – w naturalnym zasięgu wykazano aż ponad 200 wzorów ubarwienia. Wpływa na to wiele czynników, takich jak np. rodzaj spożywanych larw czy warunki pogodowe. Na terenie Polski najczęściej obserwuje się biedronki azjatyckie z grzbietem białym lub żółtawym, z 5 czarnymi plamami ułożonymi w kształcie litery „M”, oddzielonymi od siebie lub zlewającymi się razem w różnym stopniu. Pokrywy grzbietowe mogą być jednak żółte, pomarańczowe lub czerwone. Na tym tle widoczne są czarne kropki o różnej wielkość i intensywności.
Najczęściej ludzie zwracają uwagę na biedronki azjatyckie właśnie w okresie jesiennym, gdy owady te gromadzą się w zabudowaniach, aby przetrwać nadchodzącą zimę. Jako miejsca zimowania wybierają szczeliny i zakamarki wśród skał w górach. Zimować może jednak także wewnątrz budynków mieszkalnych oraz różnych pomieszczeń, do których dostają się przez szczeliny oraz pęknięcia w okolicach dachu, okien lub drzwi. Mogą kąsać, wywoływać alergie i obniżać komfort życia we własnym domu. W niektórych miastach mówi się wręcz o plagach biedronek – ich sprawcą jest właśnie odmiana azjatycka.
Biedronka azjatycka – czy jest niebezpieczna?
W przeciwieństwie do rodzimych biedronek te azjatyckie mogą być poważnym problemem i zagrożeniem dla człowieka. Uszkadzają one owoce, np. winogrona w winnicach, przyczyniając się do mniejszych zbiorów. Ich obecność wpływa negatywnie na różnorodność i populację krajowych gatunków biedronek. Ponadto biedronki azjatyckie mogą kąsać ludzi, wywołując reakcje alergiczne i świąd skóry w miejscu ukąszenia.
Biedronka azjatycka w medycynie
Choć obecność biedronek azjatyckich jest niepożądana w Polsce, coraz częściej ocenia się ich limfę pod kątem wykorzystania w medycynie. Udowodniono, że zawiera ona liczne białka przeciwdrobnoustrojowe oraz alkaloid o nazwie harmonina. Niektóre z tych substancji zostały już przetestowane laboratoryjnie i możliwe jest, że zostaną wykorzystane we współczesnej medycynie.
Co ciekawe, biedronki azjatyckie mogą zjadać jaja szkodliwego w magazynach i przechowalniach żywności mklika mącznego, którego larwy rozwijają się w różnych produktach spożywczych, powodując ich uszkodzenie oraz zanieczyszczenie.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Wiorek M., Inwazyjny arlekin – biedronka azjatycka, Wszechświat, 10/2018.
- Kołątaj K., Biedronka azjatycka, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2014.
Zostaw komentarz