Okres poniemowlęcy

Aktualizacja: 4 października 2023

Okres poniemowlęcy to etap w życiu każdego dziecka, który następuje po ukończeniu 12. miesiąca życia i trwa kilka kolejnych lat. Obejmuje więc wczesne dzieciństwo. Stanowi czas intensywnego wzrostu i rozwoju, jak również poznawania świata, co ma wpływ na dalsze kształtowanie się charakteru i preferencji.

Okres poniemowlęcy – charakterystyka

Okresem poniemowlęcym nazywamy etap w życiu dziecka między 12. a 36. miesiącem życia, a więc do ukończenia 3 lat. To czas, w którym następuje intensywny rozwój malucha i nabywa on wiele podstawowych umiejętności, niezbędnych w późniejszym życiu, takich jak np. zdolność mowy czy koordynacja ruchów.

Okres poniemowlęcy – rozwój fizyczny

Dziecko rośnie nieco wolniej niż w okresie niemowlęcym, jednak ten wzrost wciąż jest dość intensywny. Ciało musi zmienić swoje proporcje i przystosować się do coraz częściej przyjmowanej pozycji stojącej. To, co można zaobserwować w rozwoju fizycznym okresu poniemowlęcego, są:

• zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej podskórnej;
• zwiększenie masy mięśniowej;
• poprawa apetytu i chęć poznawania nowych smaków;
• większa aktywność ruchowa;
• zmiany proporcji ciała – intensywniejszy wzrost kończyn w porównaniu do wzrostu głowy i tułowia;
• wysklepienie stopy;
• wydłużenie sylwetki.

W okresie poniemowlęcym wzrasta jednak ryzyko infekcji, jako że układ immunologiczny wciąż nie jest w pełni rozwinięty, zaś dziecko coraz częściej styka się z chorobotwórczymi patogenami, wkłada obce przedmioty do buzi czy po prostu kontaktuje się z innymi dziećmi, które mogą być źródłem zakażenia. To okres, w którym wyrzynają się następne ząbki – po ukończeniu 2. roku życia dziecko ma ich około 16. W trakcie wyrzynania się ząbków dziecko coraz lepiej gryzie i żuje. Na początku okresu poniemowlęcego pomiędzy 13. a 18. miesiącem życia zarasta ciemię duże.

Okres poniemowlęcy – rozwój psychoruchowy

W okresie poniemowlęcym zaobserwować można znaczne przyspieszenie rozwoju psychoruchowego – dziecko doskonali sprawność rąk, czyli motorykę małą. Uczy się m.in. posługiwać sztućcami oraz samodzielnie układać trudniejsze, interaktywne zabawki. Ruchy powoli stają się automatyczne, a dziecko zaczyna coraz sprawniej się przemieszczać. Rozwija się umiejętność skakania, biegania czy jazdy na rowerku biegowym. Miejsce pokarmów o konsystencji półpłynnej i papkowatej zajmują pokarmy stałe. Takie dziecko wykazuje ogromne zapotrzebowanie na codzienny ruch, jednak bardzo łatwo się rozprasza. W 2. roku życia dziecko uczy się kojarzyć ze sobą znaczenie różnych słów, właściwie je rozumieć i odpowiednio na nie reagować.

Okres poniemowlęcy – rozwój emocjonalny

Życie uczuciowe dziecka w wieku poniemowlęcym zaczyna się pogłębiać i różnicować – obok najprostszych stanów emocjonalnych zaczynają pojawiać się uczucia wyższe: litość, zazdrość, miłość. Uczucia są zazwyczaj różnorodne, gwałtowne, często zupełnie kontrastowe, lecz jednocześnie krótkotrwałe.

Dzieci do 3. roku życia chętnie przebywają w otoczeniu innych, np. rodziny. Nie lubią samotności. Regularnie naśladują ruchy innych osób, dlatego tak ważna jest zabawa z dzieckiem i rozwijanie jego umiejętności. Uczą się także wyrażać swoje potrzeby i rozumieć potrzeby innych osób. To etap, w którym uwidaczniają się różnice pomiędzy poszczególnymi dziećmi w tym samym wieku (dotyczą one zarówno zachowania, jak i upodobań żywieniowych czy temperamentu). Wiek poniemowlęcy jest bogatym i twórczym, lecz trudnym okresem życia. Dziecko w tym czasie wymaga szczególnie dużo mądrej, wyrozumiałej, cierpliwej miłości.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Dobrzańska A., Socha P., Obrycki Ł., Pediatria w praktyce lekarza POZ, Wydawnictwo Medi Press, Warszawa 2022.
2. Lissauer T., Carroll W., Pediatria, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2023.