Kolostomia

Kolostomia to rodzaj stomii (przetoki) tworzony po usunięciu części jelita grubego i/lub odbytnicy. Zazwyczaj znajduje się po lewej stronie brzucha, a jej podstawowym celem jest możliwość odprowadzania treści pokarmowej z pominięciem usuniętych tkanek. Może mieć charakter czasowy, po określonym czasie taką przetokę się likwiduje i pacjent ponownie może samodzielnie się wypróżniać, bądź stały gdy stomia obecna jest już do końca życia pacjenta.

Kolostomia – co to?

W zależności od lokalizacji wyróżniamy 3 rodzaje stomii:

• kolostomię – przetoka na jelicie grubym, zwykle wyłoniona po lewej stronie jamy brzusznej;
• ileostomię – przetoka na jelicie cienkim, zwykle umiejscowiona po prawej stronie jamy brzusznej;
• urostomię – przetoka moczowa, może zostać wyłoniona w dowolnym miejscu.

Kolostomia jest zabiegiem, w wyniku którego tworzy się stomię (o średnicy około 1-3 cm) – przetokę zakończoną workiem stomijnym, do którego trafia cała treść jelitowa oraz gazy. Stolec jest już częściowo uformowany, dlatego bardzo łatwo zadbać o regularność wypróżnień. Jest to nieco trudniejsze w przypadku ileostomii. Worki stomijne wyposażone są w filtry do odprowadzania gazów. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym i może potrwać nawet kilka godzin. Mimo tego uznawany jest za bezpieczny, obarczony stosunkowo niską liczbą ewentualnych powikłań. Zastosowane szwy są rozpuszczalne, dlatego nie ma konieczności ich zdejmowania po kilku dniach.

Zalecenia po kolostomii

Przez 3 miesiące od dnia operacji trwa okres rekonwalescencji, czyli przystosowywania się organizmu do zmian oraz powrotu do zdrowia. W tym czasie zaleca się unikanie intensywnej aktywności fizycznej oraz nadmiernych wysiłków, zwłaszcza dźwigania ciężkich przedmiotów. W późniejszym czasie można wrócić do zwykłej aktywności. Przy kolostomii można również się kąpać czy nawet korzystać z basenu.

Stomia nie jest raną, dlatego nie wymaga stosowania sterylnego sprzętu. Śluzówka jelita nie jest również unerwiona, przez co pacjent podczas czynności higienicznych nie odczuwa żadnego bólu czy dyskomfortu. Dbanie o stomię po wykonaniu przetoki na jelicie grubym jest bardzo proste. Worek stomijny wystarczy wymieniać raz dziennie, choć w niektórych przypadkach można dokonywać tego nieco częściej. Do przemywania skóry i samej stomii zaleca się wodę oraz łagodne mydło (najlepiej szare). Do osuszania natomiast najlepiej wykorzystywać bawełniane ściereczki lub gazy. Wata nie sprawdzi się dobrze.

Dieta po kolostomii

Nie ma szczególnych zaleceń co do diety. Powinna być ona zdrowa, zbilansowana i urozmaicona, bogata w błonnik pokarmowy. Do podstawowych zaleceń opisujących taką dietę zalicza się:

• jedzenie często, ale mniejszych porcji;
• dokładne przeżuwanie pokarmów, nie śpieszenie się podczas jedzenia;
• unikanie nadmiaru alkoholu, tłuszczów nasyconych i słodyczy;
• picie przynajmniej 2 l płynów dziennie;
• unikanie jedzenia na noc, tuż przed pójściem spać.

Kolostomia nie wymusza stosowania specjalnej diety czy preparatów uzupełniających ją. Warto jednak dbać o to, aby stolec miał odpowiednią konsystencję oraz aby nie dopuścić do niedoborów pokarmowych.

Kolostomia – wskazania

Głównymi wskazaniami do wykonania kolostomii są:

• nowotwory jelita grubego;
• rak odbytnicy;
• choroba Leśniowskiego-Crohna;
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• perforacja jelita grubego;
• niedrożność jelit (mechaniczna jelita grubego).

Oraz wszelkie inne patologie, które nie reagują na leczenie zachowawcze lub oszczędzające leczenie operacyjne. Kolostomia powinna być ostatecznością, gdy inne metody zawodzą.

Kolostomia – powikłania

Do możliwych powikłań po wykonaniu kolostomii należą:

• obrzęk stomii – po kilku dniach cofa się samoistnie, jeśli tak się nie stanie, należy szybko skonsultować się z lekarzem;
• niedokrwienie stomii – zwykle jest wynikiem nieprawidłowego wyłonienia części jelita grubego. Niepokojącym objawem jest w szczególności zmiana zabarwienia stomii na sino-czarny;
• wciągnięcie stomii – zbyt płytkie wyłonienie jelita może doprowadzić do cofnięcia się kikuta i zapadnięcia stomii;
• krwawienia – najczęściej występujące powikłanie wczesne, które zwykle ustępuje samoistnie. Jeśli tak się nie dzieje, wykonuje się koagulację krwawiącego naczynia krwionośnego.

W fazie szpitalnej obserwacja wyglądu i czynności stomii jest podstawowym obowiązkiem pielęgniarki.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Rother B., Poradnik dla pacjentów – „Stomia – tzw. sztuczny odbyt”, Brzesko 2019.
2. Szczęsny W., Siewkowska M., Dąbrowiecki S., Szmytkowski J., Stomia jelitowa – podział i powikłania, Nursing Topics, 2/2013.