Wosk pszczeli

Aktualizacja: 14 sierpnia 2022

Wosk pszczeli to tłuszczowiec, wytwarzany i wydzielany w postaci płynnej przez gruczoły woskowe pszczoły miodnej. Plastry są roztapiane gorącą wodą i oczyszczane w płynnej postaci z zanieczyszczeń. Gdy wosk po ochłodzeniu zastygnie, w następnym kroku produkcyjnym może zostać poddany działaniu środków utleniających (wybielanie). Dzięki takiemu procesowi uzyskuje się biały wosk pszczeli.

Charakterystyka wosku pszczelego

Produkowany przez pszczoły miód oraz wosk pszczeli są od wieków wykorzystywane przez ludzi różnych kultur. Służą jako pożywienie (miód) lub jako wartościowy składnik maści i kosmetyków (wosk pszczeli). W starożytności z wosku wykonywano tablice do pisania. Odnaleziono także figury i maski woskowe wkładane zmarłym do grobów. Grecki lekarz Calenus (129-199) używał roztopionego wosku w produkcji kremu. Londyńska książka Pharmacopeia z roku 1618 opisuje także zastosowanie wosku pszczelego w produkcji maści, dzisiaj określanej mianem Coldcreme.

Wosk pszczeli to żółta lub biała substancja bez smaku. Nie lepi się i wykazuje niekrystaliczną, drobnoziarnistą, matową konsystencję. Słabo pachnie miodem, a przy podgrzaniu tworzy miękką, plastyczną masę, która nie rozpuszcza się w wodzie. Częściowo rozpuszcza się w alkoholu lub w eterze oraz jest całkowicie rozpuszczalna w tłuszczach i olejach eterycznych.

Wosk pszczeli – skład

Omawiana substancja składa się głównie z estrów wyższych kwasów tłuszczowych i alkoholi. Zawiera również małe ilości węglowodorów, kwasów i innych substancji. Do tej pory w składzie tego produktu odnotowano około 300 różnych związków. Wosk pszczeli skład ma bardzo bogaty. Głównymi składnikami są jednak:

• estry kwasu palmitynowego i kwasu cerotynowego;
• alkohole woskowe;
• węglowodory;
• wolne kwasy tłuszczowe;
• wolne alkohole;
• flawonoidy;
• karotenoidy;
• proteiny.

Produkt ten używa się do leczenia nie tylko schorzeń i defektów skóry, ale również przy chorobach narządu ruchu. Wykorzystywany jest do produkcji kosmetyków kolorowych. Jednak głównymi specjalizacjami, które zajmują się wykorzystywaniem wosku pszczelego są dermatologia i kosmetologia.

Wosk pszczeli – zastosowanie

W przeszłości wosk pszczeli zastosowanie miał głównie w produkcji świec. Dzisiaj jednak został wyparty przez woski sztuczne i jest wykorzystywany jedynie do produkcji drogich świec. W branży medycznej wosk pszczeli wykorzystuje się ze względu na właściwości antybiotyczne (w postaci maści, kremów, past czy plastrów).

Wosk pszczeli wykorzystuje się również jako baza kosmetyków w połączeniu z płynną parafiną lub olejami. Jest emulgatorem w szminkach, kremach do twarzy, balsamach, tuszach do rzęs, kremach pod oczy, cieniach do powiek, podkładach, środkach usuwających zrogowaciały naskórek (kremach peelingujących) oraz w sztyftach wybielających płytkę paznokcia.

Inne obszary zastosowania wosku pszczelego to:

• stomatologia (modele zębów);
• produkcja środków czyszczących (środki polerujące);
• farby artystyczne (kredy olejowe, woskowane papiery, farby litograficzne);
• leśnictwie (wosk drzewny).

Wosk pszczeli w kosmetologii i medycynie

Kwas palmitynowy zawarty w wosku pszczelim wytwarza na skórze warstwę okluzyjną, dzięki czemu preparaty z tym produktem pszczelim zapobiegają odparowywaniu wody z naskórka. Z kolei stosowanie kosmetyków zawierających ten składnik nadaje miękkości włosom i zapewnia silne wygładzenie skórze. Może stanowić główny składnik bazowy wielu kosmetyków, ponieważ nie powoduje alergii oraz daje bardzo trwałe emulsje. Dodatkowo działa lekko przeciwzapalnie i wspomaga regenerację skóry.

Wosk pszczeli wykorzystuje się nie tylko w kosmetologii, ale także i w medycynie jako środek wspomagający leczenie niektórych dolegliwości, najczęściej takich jak:

• łuszczyca;
• trądzik;
• ropnie;
• czyraki;
• pieluszkowe zapalenie skóry;
• łupież pstry;
• oparzenia słoneczne i popromienne.

Wykazuje również szerokie właściwości przeciwzapalne i antybiotyczne, dlatego zastosowanie wosku pszczelego może być naprawdę obszerne.

Bio Olej kokosowy (nierafinowany) 100% naturalny
Olej kokosowy jest idealnym składnikiem w każdej kuchni. Jego naturalny skład sprawia, że jest trwały i stabilny termicznie, dzięki czemu podczas smażenia nie powstają rakotwórcze substancje. Dodatkowo wykorzystuje się go w pielęgnacji ciała ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Goik U., Goik T., Załęska I., Właściwości wosku pszczelego i jego zastosowanie w kosmetyce i kosmetologii, Kosmetologia Estetyczna, 6/2016.
2. Pędziwiatr P., Zawadzki D., Proces pozyskiwania i oczyszczania produktów pszczelich, Bezpieczeństwo w Inżynierii Procesowej, Łódź 2017.
3. Kopczyńska D., Klasik-Ciszewska S., Duda-Grychtoł K., Medycyna Rodzinna, 1/2018.