Hydrolizat

Aktualizacja: 14 października 2025

Hydrolizat to inaczej produkt powstały w wyniku procesu hydrolizy, w którym większe cząsteczki (np. białka) są rozkładane na mniejsze fragmenty, takie jak peptydy lub aminokwasy. Dzięki temu składniki takiego produktu mogą być znacznie efektywniej wykorzystane przez organizm i jego tkanki. Najczęściej o hydrolizatach mówi się w kontekście kosmetyków lub suplementów diety, spotkać je można jednak także w wielu innych dziedzinach życia czy przemysłu.

Hydrolizat – czym jest?

Pojęcie hydrolizatu odnosi się do produktu reakcji chemicznej zwanej hydrolizą, w której cząsteczki są rozkładane przez wodę. Proces ten może być przeprowadzany przy użyciu enzymów, kwasów lub zasad. Warto więc dokładniej poznać proces zwany właśnie hydrolizą. Otóż hydroliza to reakcja podwójnej wymiany (często odwracalna), która przebiega między wodą i rozpuszczoną w niej substancją. W jej konsekwencji powstają nowe związki chemiczne. Pod względem chemicznym z reguły reakcja hydrolizy przebiega według ogólnego schematu:

• AB + H2O ⇌ BH + AOH.

Klasyczne przykładowe reakcje hydrolizy związków organicznych to hydroliza estrów, inwersja cukrów lub hydrolityczny rozpad białek.

Hydrolizat – przykłady

Hydrolizaty można spotkać w różnych dziedzinach i branżach, najczęściej jednak są to:

• suplementy diety – np. hydrolizat kolagenu, który wspomaga skórę i stawy;
• odżywki białkowe – np. hydrolizat białka serwatkowego (WPH) dla sportowców i osób aktywnych fizycznie;
• preparaty dla niemowląt – np. mleka modyfikowane z hydrolizowanym białkiem dla dzieci z alergią;
• kosmetyki – np. hydrolizaty keratyny, jedwabiu czy elastyny poprawiające kondycję włosów i skóry.

W branży kosmetycznej hydrolizaty to składniki aktywne pozyskiwane z białek (np. kolagenu, keratyny, jedwabiu) poprzez proces hydrolizy, które dzięki rozbiciu na mniejsze cząsteczki łatwiej przenikają do skóry i włosów, intensywnie je regenerując i wzmacniając. Są najczęściej stosowane w kosmetykach naturalnych i profesjonalnych jako składniki odżywcze, nawilżające i regenerujące, a przy tym całkowicie bezpieczne dla skóry ze względu na swoje pochodzenie. Przykładami kosmetycznych hydrolizatów są:

• hydrolizat elastyny – poprawia elastyczność i jędrność skóry, zmniejsza widoczność zmarszczek mimicznych. Pozyskuje się go z różnych tkanek zwierzęcych;
• hydrolizat keratyny – pozyskuje się go z wełny lub włosów, zapobiega łamliwości włosów i wzmacnia ich łodygi;
• hydrolizat kolagenu – pozyskiwany najczęściej ze skóry ryb i kości wołowych, odpowiada za nawilżanie, ujędrnianie i wygładzanie skóry;
• hydrolizat pszenicy – pozyskiwany z ziaren tego zboża, odpowiada głównie za efekt nawilżający oraz przeciwstarzeniowy.

Największą popularnością prawdopodobnie cieszy się jednak hydrolizat kolagenu, ponieważ jest on jednym z najchętniej stosowanych suplementów diety na współczesnym rynku. Taki kolagen powstaje w konsekwencji procesu hydrolizy, czyli rozkładu dużych cząsteczek kolagenu na mniejsze fragmenty – peptydy i aminokwasy. W dalszej kolejności elementy te mogą zostać sprawnie wchłonięte w układzie pokarmowym do krwi i mogą dalej trafić w miejsca największego zapotrzebowania, gdzie zostaną wykorzystane do produkcji wewnątrzustrojowego kolagenu. Proces hydrolizy kolagenu zwiększa więc jego przyswajalność przez organizm konsumenta.

Podsumowanie

Hydrolizat to ogólna nazwa dla substancji uzyskanej w wyniku hydrolizy – reakcji chemicznej, w której cząsteczki są rozbijane przez wodę. W kontekście biologicznym i przemysłowym najczęściej chodzi o hydrolizaty białkowe, czyli białka rozłożone na mniejsze fragmenty. Proces ten może być przeprowadzany enzymatycznie (z użyciem enzymów, co ma miejsce zwłaszcza we współczesnych suplementach i kosmetykach), bądź chemicznie (z użyciem kwasów lub zasad, co ma miejsce częściej w przemyśle technologicznym).

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję „smaru” przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Encyklopedia popularna, Tom II. Wyd. II. Warszawa: PWN, 1984.
2. Mastalerz P., Chemia organiczna, Wydawnictwo Chemiczne, Wrocław 2000.