Krwawiące dziąsła

Krwawiące dziąsła to bardzo częsty problem zdrowotny, który z reguły wiąże się z niewłaściwą codzienną higieną jamy ustnej, choć równie dobrze może wskazywać na różnorodne poważne i przewlekłe problemy zdrowotne. Jeśli dolegliwość utrzymuje się pomimo dbania o zęby i systematycznego ich szczotkowania, warto zwrócić się po pomoc do stomatologa. 

Krwawiące dziąsła – przyczyny

Krwawiące dziąsła najczęściej są konsekwencją:

• niewłaściwej higieny jamy ustnej – nagromadzenie się płytki nazębnej sprawia, że dziąsła stają się rozpulchnione i podatniejsze na uszkodzenia, np. podczas gryzienia twardych pokarmów. Szczególnymi czynnikami ryzyka są tutaj: unikanie nitkowania przestrzeni międzyzębowych, niedokładne lub zbyt rzadkie szczotkowanie zębów, szczotkowanie zębów nieodpowiednią szczoteczką (zużytą, ze zbyt twardym włosiem, dociskając ją zbyt mocno do zębów i dziąseł);
• paradontoza – zaawansowana choroba przyzębia, która ostatecznie może prowadzić nawet do utraty zębów wskutek ich rozchwiania i utraty stabilnego podłoża dla korzeni zębowych;
• stany zapalne dziąseł – w związku z zaniedbaniem higieny jamy ustnej bądź w związku z chorobami przewlekłymi.

Chorobami, w przebiegu których wzrasta ryzyko stanów zapalnych dziąseł i krwawienia z nich, są przede wszystkim:

• wszelkie choroby autoimmunologiczne, w których układ odpornościowy błędnie rozpoznaje własne tkanki jako obce i je atakuje;
• zespół Sjogrena, w przebiegu którego miejsce ma zaburzenie syntezy i wydzielania śliny, jak również wszelkie inne choroby z takim objawem;
• cukrzyca;
• białaczka i inne stany nowotworowe;
• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• niedoczynność tarczycy, choroba Hashimoto;
• niedobory pokarmowe, niedożywienie, anemia.

Dodatkowo czynnikiem ryzyka krwawiących dziąseł są różnego rodzaju zaburzenia hormonalne, np. w przebiegu ciąży, połogu oraz menopauzy.

Krwawiące dziąsła – objawy

Charakterystyczne objawy omawianej patologii to:

• krwawienie podczas szczotkowania lub nitkowania – najczęstszy i pierwszy zauważalny objaw;
• zaczerwienienie i obrzęk dziąseł – świadczy o stanie zapalnym;
• nadwrażliwość dziąseł – ból lub dyskomfort przy dotyku lub jedzeniu;
• nieprzyjemny zapach z ust (halitoza) – może towarzyszyć infekcji bakteryjnej;
• cofanie się dziąseł – odsłonięcie szyjek zębowych, zwiększone ryzyko nadwrażliwości.

W skrajnych przypadkach zauważyć można luźne zęby lub zmianę ich ustawienia. Jest to już objaw zaawansowanej choroby przyzębia (paradontozy). Samoistne krwawienie – bez wyraźnego bodźca, np. podczas snu lub mówienia, również są już wysoce niepokojącym objawem. Sygnały alarmowe to: krwawienie regularne lub nasilające się, objawy towarzyszące takie jak ból, gorączka, ropna wydzielina, występowanie krwawień u osób z chorobami ogólnoustrojowymi (np. cukrzyca, zaburzenia krzepnięcia), nie ustępowanie objawów mimo poprawy higieny jamy ustnej.

Krwawiące dziąsła – leczenie

Leczenie krwawiących dziąseł polega na usunięciu przyczyny stanu zapalnego, poprawie higieny jamy ustnej oraz zastosowaniu terapii wspomagających, takich jak płukanki, antybiotyki czy zabiegi stomatologiczne. W pierwszej kolejności dąży się do ustabilizowania choroby pierwotnej, jeśli krwawiące dziąsła są jej konsekwencją. Następnie stomatolog wykonuje pakiet higienizacji zębów, na który składają się: piaskowanie zębów, skaling, polerowanie, fluoryzacja. Jeśli zęby wymagają leczenia, jak najszybciej je rozpoczyna (np. leczenie kanałowe przy zapaleniu miazg zęba).

Objawowo sprawdzają się płukanki z chlorheksydyną lub szałwią: działają bakteriobójczo i łagodzą stany zapalne, jak również różnego rodzaju żele stomatologiczne, np. z aloesem, propolisem lub kwasem hialuronowym. W warunkach domowych pacjent musi obowiązkowo i bezwzględnie przestrzegać higieny jamy ustnej. Mowa przede wszystkim o nitkowaniu przestrzeni międzyzębowych przed każdym szczotkowaniem zębów oraz o codziennym (porannym i wieczornym) szczotkowaniu zębów. Dieta powinna wykluczać nadmierne spożycie cukrów prostych, zwłaszcza w formie słodyczy.

Bibliografia

1. Błaszczak B., Kopeć A., Brukwicka I., Kopański Z., Rowińska J., Strychar J., Wpływ higienizacji jamy ustnej na zmiany wybranych wskaźników tkanek okołozębowych i płytki nazębnej, Journal of Clinical Healthcare, 1/2017.
2. Kwiatkowski S., Paradontoza, Dziennik Polski, 2/2013.
3. Swift E., Heymann H., Robertson T., Stomatologia zachowawcza, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2009.