Radon, a zdrowie

Aktualizacja: 23 czerwca 2022

Radon to bezwonny i bezbarwny gaz o radioaktywnych właściwościach. Występuje naturalnie w przyrodzie i jest znacznie cięższy niż powietrze. Z tego względu wykazuje zdolność kumulowania się w najniższych kondygnacjach – piwnicach, jaskiniach, kopalniach. Omawiany pierwiastek może w dużym stopniu szkodzić zdrowiu człowieka.

Radon, a zdrowie

Radon to powszechnie występujący pierwiastek chemiczny z grupy gazów szlachetnych. Produkty jego rozpadu są szkodliwymi zanieczyszczeniami, naturalnie obecnymi w pomieszczeniach. Nie sam radon, ale właśnie te produkty stanowią źródło wysokoenergetycznego promieniowania alfa, które może być szkodliwe dla zdrowia użytkowników pomieszczeń. Czysty pierwiastek nie stanowi większego zagrożenia, ponieważ jako gaz szlachetny nie wchodzi w reakcje z innymi atomami i nie jest deponowany w układzie oddechowym. Natomiast produkty rozpadu gazowego radonu – izotopy promieniotwórcze, które są ciałami stałymi, osadzają się w pęcherzykach płucnych i emitują cząstki alfa, już wewnątrz organizmu. Jakie są skutki obecności pochodnych radonu w ludzkim ustroju? Z pewnością bardzo negatywne. Wyróżnia się bowiem:

• zmiany struktury komórek, uszkodzenie DNA;
• zwiększanie ryzyka rozwoju raka płuc i białaczki.

Narządem najbardziej narażonym na szkodliwe działanie radonu są płuca, ponieważ to właśnie w nich kumuluje się pierwiastek. Zgodnie z oświadczeniem WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), narażenie na podwyższone stężenie radonu w pomieszczeniach mieszkalnych jest drugą (tuż po paleniu papierosów) przyczyną zachorowalności na raka płuc.

Radon w domu

Jak wspomniano, radon jest pierwiastkiem naturalnie występującym w przyrodzie, nie można więc całkowicie uniknąć ekspozycji na niego i nie można go wyeliminować z otoczenia. Uważa się, że najbardziej narażone są tereny mieszkalne z granitem w podłożu. Radon przedostaje się do domu właśnie z gruntu, w wyniku tak zwanego efektu kominowego. Wynika on z różnicy ciśnień. Następnie poprzez pęknięcia fundamentów, szczeliny i pęknięcia w wylewkach, studzienki kanalizacyjne do odwadniania piwnic, nieszczelności wokół rur kanalizacyjnych i innych przyłącz zostaje zassany do wnętrza, po czym rozchodzi się po całym domu.

Wprawdzie nie można całkowicie wyeliminować radonu z pomieszczeń mieszkalnych, aczkolwiek można kontrolować jego stężenie. Wraz z rozwojem technologii stworzono urządzenia umożliwiające obniżanie stężenia radonu w powietrzu. Najlepiej jednak podjąć pewne działania jeszcze na etapie budowy domu. Przykładem jest zastosowanie szczelnych płyt fundamentowych lub wymiana gruntu wokół budynku.

Narażenie na radon

Najbardziej narażonymi na radon i jego pochodne osobami są mieszkańcy opisanych wyżej terenów oraz niektóre grupy zawodowe. Aby sprawdzić stężenie radonu wystarczy zaopatrzyć się w specjalny detektor. Poziom referencyjny wynosi 300 Bq/m3. Jeśli wynik pomiaru przekroczy tę wartość, pracodawca jest obowiązany do wdrożenia wszelkich działań interwencyjnych mających na celu odpowiednie zabezpieczenie pracowników i obniżenie stężenia radonu w powietrzu.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bilska I., Wpływ radioaktywnego radonu i jego pochodnych na zdrowie człowieka, Medycyna Środowiskowa, 1/2016.
2. Michalak P., Naturalna promieniotwórczość radonu – pochodzenie, zagrożenia oraz sposoby redukcji jego stężeń w budynkach mieszkalnych, Czasopismo Inżynierii Lądowej, 63/2016.
3. Przylibski T., Radon i promieniowanie jonizujące w obiektach podziemnych w czasie prac eksploracyjnych, dokumentacyjnych i udostępniających, Dzieje Górnictwa, Wrocław 2010.