Lęki nocne to problem dotyczący 1% osób dorosłych i nawet do 6% dzieci. Pojawiają się na etapie snu głębokiego, zwłaszcza w stadium 3 i 4 snu NREM. Często powodują nagłe wybudzanie się ze snu, czemu towarzyszą objawy dodatkowe, takie jak nadmierna potliwość ciała czy tachykardia. Potocznie zwane są koszmarami nocnym, choć jest to błędem, a ich przyczyny znajdują się głównie w ludzkiej psychice. Diagnostyką i leczeniem lęków nocnych zajmuje się psychoterapeuta lub psychiatra.
Lęki nocne a koszmary
Koszmary pojawiają się w fazie REM snu i wiążą się z nietypowymi, stresującymi dla nas snami. Natomiast w przebiegu lęków nocnych, występujących w fazie NREM snu, pojawiają się gwałtowne ruchy i inne objawy związane z wokalizacją. Koszmary pamiętamy przez bardzo długi czas, podczas gdy osoba doświadczająca lęków nocnych może obudzić się wcale ich nie pamiętając.
Lęki nocne – przyczyny
Możliwe przyczyny lęków nocnych:
- nadmierny stres w życiu codziennym;
- intensywne przeżywanie niektórych wydarzeń, np. rozwód rodziców (w przypadku dzieci) lub przewlekła choroba bliskiej osoby (w przypadku osób dorosłych);
- trudna sytuacja życiowa, zarówno prywatna, jak i zawodowa;
- zaburzenia lękowe;
- depresja;
- choroby psychiczne, w tym schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa czy osobowość borderline;
- przyjmowanie niektórych leków, gdzie lęki nocne są działaniem ubocznym. Ma to miejsce np. w przypadku antydepresantów;
- alkoholizm, nadmierne spożycie alkoholu;
- bardzo silne, wręcz skrajne zmęczenie;
- nerwica.
Bardzo często lęki nocne pojawiają się u osób, które przeżył bardzo silną traumę, np. były świadkiem morderstwa, śmierci bliskiej osoby lub brały udział w wojnie (lęki nocne często stwierdza się u weteranów wojennych). Wówczas mówi się o zespole stresu pourazowego, którego koszmary są jednym z głównych objawów. Lęki nocne mogą również mieć charakter epizodu pojedynczego. Przy powyższych czynnikach ryzyka często są powtarzające się i przewlekłe, jednak u niektórych osób mogą pojawić się sporadycznie. Ma to miejsce np. przed ważnym egzaminem lub rozmową o pracę.
Lęki nocne – objawy
Lęki nocne określane są jako bardzo silne poczucie lęku i strachu, a niekiedy wręcz paniki podczas snu. Uczucia te są całkowicie nieuzasadnione, ponieważ śniąca osoba jest we własnym łóżku zupełnie bezpieczna. Przerażenie jest tak silne, że wybudza człowieka ze snu, powodując dezorientację. W niektórych przypadkach wybudzenie się uniemożliwia ponowne zaśnięcie, w większości przypadków jednak osoba doświadczająca lęków nocnych ponownie zasypia, rano nie pamiętając ataku. Objawami współtowarzyszącymi są często:
- nadmierna potliwość ciała, zlewne poty;
- tachykardia, czyli przyspieszone bicie serca;
- duszności, poczucie braku możliwości złapania tchu;
- przyspieszenie oddechu;
- wokalizacja – krzyk, jęczenie, odgłosy;
- drgawki.
Dla lęków nocnych charakterystyczne są niekontrolowane ruchy różnymi częściami ciała, co odróżnia omawiany problem od typowych koszmarów nocnych. Taka osoba nie wstaje jednak z łóżka wykonując różne czynności, co ma miejsce podczas lunatykowania.
Lęki nocne – leczenie
Diagnostyką i leczeniem lęków nocnych zajmuje się psychoterapeuta lub psychiatra. W pierwszej kolejności można spróbować samodzielnie poradzić sobie z tym problemem. Należy zadbać o właściwą higienę snu, a więc kłaść się spać o stałej porze, przesypiać 6-8 godzin, pilnować temperatury w sypialni oraz unikać korzystania z telefonu czy telewizora tuż przed snem. Pomieszczenie powinno być przewietrzone, a materac wygodny i ergonomiczny. Ostatni posiłek należy spożyć 2 godziny przed pójściem spać. Przed snem można jednak wypić napar ziołowy o działaniu uspokajającym, np. z melisy lekarskiej. Przy silnym stresie warto zwrócić uwagę na metody relaksacyjne, takie jak joga, stretching, kontakt ze zwierzętami, spacery na łonie natury czy medytacja.
Jeśli domowe sposoby nie pomagają, a praktykuje się je przez okres kilku tygodni, najlepiej udać się do doświadczonego psychoterapeuty.
Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnejOmega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Grzesiuk L., Suszek H., Psychoterapia, Wydawnictwo ENETEIA, Warszawa 2005.
- Szelenberger W., Nowicki Z., Zaburzenia snu. Diagnostyka i leczenie – wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Psychiatryczne, Kraków 1999.
- Skalski M., Zaburzenia snu w codziennej praktyce, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2012.
Zostaw komentarz