Neuroleptyki

Aktualizacja: 10 października 2022

Klozapina-neuroleptyk trójcykliczny

Neuroleptyki to inaczej leki przeciwpsychotyczne, wprowadzone do użytku w 1952 roku. Niemal wszystkie neuroleptyki wykazują podobną skuteczność przeciwpsychotyczną: znoszą objawy wytwórcze, hamują zaburzenia emocjonalne oraz zmniejszają wrogość. Stosowane regularnie już przez 6 tygodni widocznie poprawiają stan zdrowia aż u 60% pacjentów. Gdy natomiast stosuje się jednocześnie 2 lub 3 preparaty neuroleptyczne, poprawa dotyczy 90% pacjentów.

Neuroleptyki – przykłady

Do leków przeciwpsychotycznych zaliczamy między innymi:

• fenotiazyny i pochodne fenotiazyny, np. chlorpromazyna, lewomepromazyna;
• butyrofenony i difenylobutylopiperydyny;
• neuroleptyki trójcykliczne, np. klozapina;
• benzamidy;
• pochodne benzoksazolu, np. risperidon;
• aripiprazol.

Wszystkie one działają poprzez blokowanie receptorów dopaminergicznych w mózgu.

Neuroleptyki – działanie

Neuroleptyki mogą wykazywać działanie sedatywne lub pobudzające. Dostępne są również w wielu formach, aby zawsze można było dobrać je indywidualnie do potrzeb pacjentów. Zwykle mają postać tabletek, choć znajdziemy również roztwory do iniekcji. Mechanizm działania opiera się na blokowaniu receptorów dopaminergicznych D1 i D2. W efekcie obserwuje się między innymi:

• zahamowanie drżenia mięśniowego;
• sztywność mięśniową;
• uspokojenie, działanie hipotensyjne;
• zmniejszenie pobudliwości psychoruchowej, napięcia i lęków;
• poprawa jakości snu;
• wyeliminowanie urojeń, omamów czy przywidzeń.

W zależności od siły działania leki przeciwpsychotyczne dzieli się na:

• słabe – wykorzystywane w stanach lękowych, pobudzeniu psychoruchowym;
• średnio silne – wykorzystywane w stanach maniakalnych i schizofrenii;
• silne i bardzo silne – wykorzystywane w przewlekłej schizofrenii oraz stanach urojeniowo-omamowych czy paranoidalnych.

Współczesne neuroleptyki nie powodują szeregu skutków ubocznych i nie wpływają na jasność myślenia, dlatego są chętnie wybierane przez pacjentów. W zależności od potrzeb lekarz może zdecydować się na przepisanie neuroleptyków o przedłużonym czasie działania – efekty utrzymują się 1-2 tygodnie.

Gdzie kupić neuroleptyki?

Leki przeciwpsychotyczne, ze względu na intensywne działanie w stosunku do układu nerwowego, dostępne są wyłącznie na receptę. Najczęściej otrzymujemy ją od psychiatry, choć inni specjaliści również mają możliwość przepisywania neuroleptyków. Posiadając receptę kupimy je w każdej aptece.

Neuroleptyki – wskazania

Neuroleptyki przepisywane są najczęściej przy następujących problemach zdrowotnych:

• psychozy;
• schizofrenia;
• choroba afektywna dwubiegunowa;
• lęki;
• urojenia i omamy;
• nerwica;
• zespół stresu pourazowego;
• depresja;
• ciężkiego stopnia bezsenność.

I inne. Przed przepisaniem tego typu leków, lekarz przeprowadza z pacjentem bardzo szczegółowy wywiad zdrowotny.

Neuroleptyki – przeciwwskazania i skutki uboczne

Neuroleptyki to bardzo szeroka grupa różnych związków, dlatego ciężko ustalić przeciwwskazania ogólne. Jedynie kobiety w ciąży powinny zachować szczególną ostrożność podczas ich przyjmowania, a jeśli to możliwe zrezygnować z nich na czas trwania ciąży. Jednym z bezpieczniejszych neuroleptyków jest klozapina, która w testach na zwierzętach nie wykazała zagrożeń dla płodu. Możliwymi skutkami ubocznymi przyjmowania neuroleptyków są:

• zaparcia i problemy trawienne;
• zamroczenie;
• suchość w ustach;
• obniżenie potliwości ciała;
• zaburzenia oddawania moczu;
• wzrost masy ciała;
• bóle głowy i zawroty głowy;
• zaburzenia rytmu serca;
• nadwrażliwość na światło;
• ślinotok.

Przy chorobach kardiologicznych oraz schorzeniach takich jak miastenia, jaskra, niewydolność kory nadnerczy, niedoczynność tarczycy czy choroba Parkinsona neuroleptyki muszą być przepisane wyjątkowo ostrożnie, dopasowując ich rodzaj i dawkę do stanu zdrowia pacjenta i przyjmowanych dotychczas leków.

Uzależnienie od neuroleptyków

Współcześnie stosowane leki przeciwpsychotyczne nie wywierają działania narkotycznego na ośrodkowy układ nerwowy, dlatego nie ma ryzyka uzależnienia. Jednocześnie należy pamiętać, aby wraz z nimi nie przyjmować alkoholu ani nie palić papierosów, ponieważ używki znacznie zmieniają mechanizm działania leków. Z dużym prawdopodobieństwem wystąpią poważne działania niepożądane.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Olszewska K., Rybakowski J., Wpływ leków neuroleptycznych na gospodarkę węglowodanową i lipidową w schizofrenii i w chorobie afektywnej dwubiegunowej, Nowiny Lekarskie, 2/2007.
2. Meder J., Tyszkowska M., Jarema M., Araszkiewicz A., Szafrański T., Leki przeciwpsychotyczne w praktyce lekarza psychiatry. Leczenie pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii lekoopornej, Psychiatria Polska, 6/2008.