Witamina D – wszystko co powinniśmy wiedzieć

Aktualizacja: 6 sierpnia 2021

Witamina D to inaczej kalciol. Jest wytwarzana w organizmie pod wpływem światła słonecznego. Witamina D należy do grupy związków chemicznych podobnych do hormonów. Powstaje ona w organizmie wtedy, gdy na skórę oddziałuje promieniowanie nadfioletowe, które jest zawarte w świetle słońca. Spędzenie kilku minut dziennie na słońcu wystarczyłoby, aby zsyntetyzować niezbędną ilość witaminy D. Jednak w dzisiejszych czasach wiele osób (zwłaszcza dzieci, które większość czasu spędzają przed komputerami) za mało wychodzi z domu głównie zimą, by organizm wytworzył jej tyle, ile mu potrzeba.

Działanie witaminy D

Osoby w podeszłym wieku mają mniejszą zdolność wytwarzania tej witaminy, dlatego szczególnie u nich często zdarza się niedobór tej witaminy. Czasami także młode osoby nie mają odpowiednich zasobów witaminy D. Przeprowadzono badania u 300 osób hospitalizowanych w różnym wieku i z różnymi chorobami, na podstawie których aż u 57% pacjentów stwierdzono zbyt małe stężenie witaminy D w organizmie. Szczególnie niepokojące było to, że niedobór witaminy występuje u 30% osób, które otrzymywały zalecane dawki witaminy w pożywieniu bądź w preparatach. Może to oznaczać, że obowiązujące normy spożycia tej witaminy są zbyt niskie. Witamina D jest wytwarzana z prowitamin. Pełni ona bardzo ważne funkcje:

• reguluje stężenie wapnia i fosforu we krwi (od tych pierwiastków zależy silą kości i zdrowe zęby);
• jest jednym z czynników zapobiegających osteoporozie (czyli chorobie zwiększającej ryzyko złamań kości);
• bez niej organizm nie może wchłaniać wapnia zawartego w pożywieniu i preparatach mineralnych, niezależnie od tego jak dużo go przyjmujemy;
• jest niezbędna do prawidłowego działania układu odpornościowego;
• zapobiega nowotworom prostaty, okrężnicy i sutka;
• opóźnia rozwój zapalenia kości i stawów;
• wzmacnia zęby;
• pomaga zachować zdrowy kościec;
• może chronić przed niektórymi nowotworami.

Zapotrzebowanie organizmu na witaminę D

Nie ustalono zalecanej dawki tej witaminy na organizm dorosły, ponieważ sądzi się, że ilość syntetyzowana w wyniku działania światła słonecznego na skórę jest wystarczająca. Jednak wyjątek występuje u osób po 65. roku życia, a także u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Zaleca się u nich przyjmowanie tej witaminy w ilości 10 mg dziennie. Wystawienie twarzy, rąk i nóg na słońce w godzinach południowych na co najmniej 10 – 15 minut, dwa lub trzy razy w tygodniu wystarcza, aby organizm wytworzył odpowiednią ilość witaminy D. Osoby po pięćdziesiątce lub niewychodzące z domu zbyt często, w godzinach od 8 do 15, a także te, które noszą osłony przeciwsłoneczne, powinny rozważyć przyjmowanie preparatów z witaminą D.

Wielu lekarzy zaleca osobom po pięćdziesiątym roku życia dawki od 10 do 15 mg, a u osób młodszych od 5 do 10 mg. Niemowlęta karmione piersią powinny otrzymywać dziennie 10 mg witaminy D3. Preparaty witaminy D można przyjmować o dowolnej porze dnia podczas posiłku lub między nimi. Multiwitaminy zawierają zwykle 10 mg tej witaminy. Jest ona również często dodawana do preparatów wapniowych.

Niedobór witaminy D

Niedobór witaminy D powoduje:

• awitaminozę u dzieci prowadzącą do krzywicy, natomiast u dorosłych zwiększanie ryzyka osteoporozy;
• biegunkę;
• nerwowość;
• skurcze mięśni.

Nadmiar witaminy D

Organizm pozbywa się nadmiaru witaminy D syntetyzowanej pod wpływem słońca, natomiast nie należy zażywać jej zbyt dużo w postaci preparatów. Przyjmowanie przez 6 miesięcy dawki od 25 do 50 mg dziennie powoduje zaparcia lub biegunkę, bóle głowy, utratę łaknienia, nudności, wymioty, niemiarowość rytmu serca i krańcowe wyczerpanie. Długotrwałe zażywanie dużych dawek może zachwiać równowagę wapnia i fosforanów, osłabiać kości i powodować gromadzenie się wapnia w tkankach miękkich, na przykład w mięśniach. Przyjmowanie preparatów z witaminą D w zbyt dużych dawkach może również zwiększyć stężenie wapnia we krwi. To zaś powoduje chudnięcie, nudności oraz uszkodzenia serca i nerek.

Źródła witaminy D

Do pewnych źródeł omawianej witaminy należą:

• płatki śniadaniowe;
• tłuste ryby, takie jak śledź, łosoś, tuńczyk;
• algi (Spirulina, Chlorella).

Nie są to jednak ilości pokrywające dzienne zapotrzebowanie, dlatego witaminę D warto dodatkowo suplementować. Szczególnie w okresie jesienno-zimowym, choć błędme nie będzie przyjmowanie jest w ciągu całego roku. Jest dostępna w kapsułkach, płynie, tabletkach i żelu.

Zobacz również: Witamina D dla wegan – źródła.

Spirulina + Chlorella - naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, ...
Zobacz tutaj ...

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kmieć P., Sworczak K., Korzyści i zagrożenia wynikające z suplementacji witaminą D, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2017.
2. Krasińska A., Skowrońska B., Znaczenie witaminy D u pacjentów z nadmierną masą ciała – nowe zasady suplementacji, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2/2014.
3. Napiórkowska L., Franek E., Rola oznaczania witaminy D w praktyce klinicznej, Choroby Serca i Naczyń, 4/2009.
4. Żukowska-Szczechowska E., Kiszka B., Niedobór witaminy D – rozpoznawanie i postępowanie w celu redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na cukrzycę. Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2/2011.