Neuron

Aktualizacja: 14 października 2022

Neuron (inaczej: komórka nerwowa) stanowi podstawowy element układu nerwowego, warunkujący jego prawidłowe funkcjonowanie. Szacuje się, że w organizmie człowieka znajduje się kilkanaście miliardów neuronów, ich ostateczna ilość jest jednak kwestią wysoce indywidualną. Komórki nerwowe także między sobą wykazują spore zróżnicowanie morfologiczne.

Powstawanie neuronów

Proces powstawania neuronów w organizmie człowieka zwie się neurogenezą. Ma miejsce jeszcze w okresie życia płodowego, a do jego zajścia kluczowa jest obecność neuronalnych komórek macierzystych. Neurogeneza może jednak zachodzić również po urodzeniu. Wówczas nowe komórki nerwowe tworzą się w największym stopniu w opuszce węchowej oraz w hipokampie. To właśnie neurogeneza odgrywa kluczową rolę w przyswajaniu nowej wiedzy czy uczenia się nowych umiejętności.

Neuron – budowa

Każda komórka nerwowa zbudowana jest z 3 podstawowych części:

• ciała komórki nerwowej – zwanej również perykarionem, występującym głównie w neuronach ośrodkowego układu nerwowego. W przypadku obwodowego układu nerwowego lokalizują się w tzw. zwojach nerwowych. Ciało komórki nerwowej składa się z cytoplazmy, w której zawieszone jest jądro oraz jąderko bogate w chromatynę. Ta zaś zawiera w sobie materiał genetyczny;
• aksonu – zwanego również neurytem. To pojedyncza wypustka odchodząca od ciała komórki nerwowej i odpowiadająca tym samym za przewodzenie bodźców od wnętrza komórki na zewnątrz. Mogą mieć różną długość, od kilku milimetrów, nawet do 120 cm;
• dendrytów – wypustek nerwowych odpowiadających za przewodzenie bodźców nerwowych z zewnątrz do wnętrza komórki nerwowej. Jeden neuron może posiadać nawet kilka dendrytów i więcej.

Komórki nerwowe lokalizują się w całym ciele człowieka. Dzięki nim możliwe jest czucie bólu, dotyku, temperatury, a także wykonywanie ruchów dowolnych i podświadomych. Odpowiadają również za procesy poznawcze takie jak uczenie się, orientację przestrzenną, koncentrację, planowanie czynności i zdarzeń.

Rodzaje neuronów

W anatomii wyróżnia się neurony mielinowe (posiadające osłonkę Schwanna w przypadku obwodowego układu nerwowego bądź oligodendrocyty w ośrodkowym układzie nerwowym) oraz neurony bezmielinowe. W pierwszym przypadku impulsy przewodzone są szybciej, ponieważ przeskakują one pomiędzy przerwami w osłonce zwanymi przewężeniami Ranviera. Impuls nerwowy przechodzący przez akson z osłonką mielinową może osiągać prędkość nawet 120 m/s. W przypadku włókien bezmielinowych wynosi ona zaledwie 2 m/s.

Inny podział uwzględnia kształt ciał komórek nerwowych. Wyróżnia więc neurony:

• ziarniste;
• owalne;
• gruszkowate;
• piramidowe;
• różnokształtne.

Na końcu warto wspomnieć o neuronach dzielonych ze względu na pełnioną funkcję. Są to neurony:

• czuciowe – inaczej aferentne, odpowiadają za odbieranie bodźców czuciowych, w tym termicznych, bólowych, dotykowych czy zapachowych;
• ruchowe – inaczej eferentne, są to głównie neurony pośredniczące, do których zalicza się neurony asocjacyjne, kojarzeniowe i interneurony.

Wszystkie rodzaje neuronów współpracując ze sobą zapewniają prawidłowe działanie układu nerwowego, a więc i całego organizmu człowieka.

Neuron – funkcje

Komórki nerwowe odpowiadają za utrzymanie właściwego przewodnictwa nerwowego. Bodziec (impuls) przemieszcza się od dendrytu do ciała komórki nerwowej bądź od ciała komórki nerwowej do aksonu. Z kolei przesyłanie informacji między poszczególnymi neuronami jest możliwe dzięki obecności tzw. synaps, czyli miejsc styku sąsiednich błon komórkowych. Błony komórkowe mogą należeć do zlokalizowanych w pobliżu neuronów bądź neuronu i narządu wykonawczego, np. miocytu.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Gołąb B., Anatomia czynnościowa ośrodkowego układu nerwowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom IV, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.