Tchawica

Aktualizacja: 12 lipca 2023

Tchawica (łac. trachea) to narząd zaliczany do układu oddechowego, znajdujący się pomiędzy krtanią a płucami. Podstawową rolą tchawicy jest dostarczanie do płuc powietrza niezbędnego do przeżycia. W całym swoim przebiegu lokalizuje się do przodu od przełyku.

Tchawica – budowa

Tchawica jest cewą zawsze otwartą (w przeciwieństwie np. do przełyku). Posiada kształt cylindra, którego tylna ściana jest w rzeczywistości ścianą błoniastą. Standardowa długość tchawicy u dorosłego człowieka wynosi 10-12 cm, zaś wymiar poprzeczny to około 13-22 mm. Największe światło tchawica ma w swojej części środkowej. W budowie ścian tchawicy wyróżnia się:

• błonę włóknistą – zawiera 16-20 listewek chrzęstnych, zwanych chrząstkami tchawiczymi. Zbudowana jest głównie z włókien sprężystych i przybiera postać długiej, zamkniętej cewy;
• błonę śluzową – warstwa wewnętrzna pokryta nabłonkiem wielorzędowym migawkowym. Migawki poruszają się (3-10 x na sekundę) i przesuwają śluz wydzielany przez gruczoły tchawicze;
• mięsień tchawiczy – leży w tylnej ścianie tchawicy, ponieważ nie zawiera ona żadnych chrząstek. Składa się z wiązek podłużnych i poprzecznych.

Na szczególne wyróżnienie zasługują chrząstki tchawicze, czyli pierścienie z chrząstki szklistej otwarte na tylnej stronie tchawicy. U dzieci są wysoce elastyczne, natomiast w wieku późniejszym mogą ulegać kostnieniu. Pierwsza chrząstka łączy się więzadłem pierścienno-tchawiczym z chrząstką pierścieniowatą krtani. Ostatnia natomiast wygina się ku dołowi w swej części pośrodkowej, tworząc półksiężycowatą przegrodę strzałkową. Ta zaś uczestniczy w tworzeniu ostrogi tchawicy. Oddziela ona koniec górny prawego oskrzela głównego od końca górnego lewego oskrzela głównego.

Tchawica – unaczynienie

Część szyjną tchawicy zaopatrują:

• tętnica tarczowa dolna pochodząca z tętnicy podobojczykowej;
• gałęzie oskrzelowe aorty piersiowej;
• gałęzie oskrzelowe tętnicy piersiowej wewnętrznej pochodzące z tętnicy podobojczykowej.

Z górnego odcinka tchawicy naczynia chłonne prowadzą limfę przez węzły szyjne powierzchowne do węzłów szyjnych głębokich dolnych, a następnie do pnia szyjnego.

Tchawica – unerwienie

Nerwy tchawicy pochodzą bezpośrednio z nerwu błędnego i jego gałęzi – nerwu krtaniowego wstecznego. Za unerwienie odpowiadają również gałęzie współczulne z pnia współczulnego.

Tchawica – funkcje

Podstawowe funkcje tchawicy:

• oczyszczanie powietrza przedostającego się z jamy nosowej do oskrzeli za pomocą nabłonka migawkowego;
• transport powietrza z jamy nosowej do oskrzeli, będąc swoistym łącznikiem w układzie oddechowym;
• oczyszczanie dróg oddechowych za pomocą odruchów, inicjując odkrztuszanie lub kaszel, w przypadku przedostania się drobnoustrojów bądź kurzu do dróg oddechowych.

Ciekawostką jest, że podczas przełykania kęsów pokarmowych, krtań wspólnie z górną częścią tchawicy unosi się ku górze o 2-3 cm. W razie jakichkolwiek problemów zdrowotnych z tchawicą zaleca się wykonanie badania RTG oraz bronchoskopii (badanie endoskopowe tchawicy i oskrzeli). Diagnostyką i leczeniem chorób tchawicy zajmuje się lekarz pulmonolog.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Łasiński W., Anatomia głowy dla stomatologów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1993.
2. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka. Repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.