Torbiel zęba

Aktualizacja: 2 czerwca 2022

Torbiel zęba to jedno- lub wielokomorowa patologiczna jama w obrębie tkanki kostnej (żuchwy lub szczęki), zazwyczaj wypełniona półpłynną, płynną lub gazową treścią nie będącą wynikiem kumulacji wysięku ropnego. Torbiele zębopochodne definiujemy jako otorbione i wyścielone nabłonkiem struktury rozwijające się z nabłonka zębopochodnego. Najczęściej spotkać się można z torbielą korzeniową (zapalną), powstającą wskutek połączenia czynników zakaźnych i urazowych.

Torbiel zęba – objawy

Na samym początku torbiel zęba rozwija się bezobjawowo. Można ją wówczas wykryć jedynie przypadkowo, np. podczas wykonywania zdjęcia RTG przed leczeniem ortodontycznym czy protetycznym. Wraz z upływem czasu torbiel jednak wzrasta, tworząc zgrubienie w postaci guza na wyrostku zębodołowym. W zaawansowanej fazie torbiel może doprowadzić nawet do zniekształcenia zarysów twarzy. Rosnąca torbiel często skutkuje zaburzeniami czucia w jej okolicach, przemieszczeniem się zębów (a więc powstawaniem wad zgryzu) oraz silnymi dolegliwościami bólowymi.

Na zdjęciu RTG można zaobserwować torbiel zęba jako osteolityczny ubytek z otoczką osteosklerotyczną. Zwykle stanowi zmianę jednokomorową o owalnym lub okrągłym kształcie. Na podstawie zdjęcia RTG rozpoznanie torbieli stawia się w momencie, gdy średnica zmiany wynosi 2 cm lub jest większa.

W przypadku torbieli korzenia zęba schorzenie dzieli się na torbiel prawdziwą oraz kieszeniową. Prawdziwa odnosi się do jamy całkowicie zamkniętej przez nabłonek, co stanowi do 10% wszystkich zmian okołowierzchołkowych. Z kolei kieszeniowa ma miejsce wówczas, gdy jej światło stanowi przedłużenie kanału korzeniowego. Ten rodzaj torbieli może samoistnie wyleczyć się po ekstrakcji zęba lub wykonaniu leczenia endodontycznego. W przypadku torbieli prawdziwej nie ma szans na samoistne wchłonięcie się.

Leczenie torbieli zęba

Leczenie zależy od kilku czynników, takich jak wiek pacjenta, jest stan zdrowia oraz charakter torbieli. Może bowiem dotyczyć samej kości żuchwy lub szczęki, a także korzenia zęba. W tym drugim przypadku rozwija się wokół zębów z martwą, zgorzelinową miazgą, co ma spory wpływ na postępowanie lecznicze. Leczenie torbieli zęba może odbyć się na 3 sposoby:

• jednoetapowa metoda Partsch I – polegająca na wycięciu fragmentu ściany torbieli, a następnie przekształceniu jej wnętrza w jamę oboczną;
• metoda Partsch II – inaczej operacyjne wyłuszczenie mieszka torbieli i poddanie go badaniom histopatologicznym;
• dwuetapowa metoda Drozdowskiego – polegająca na wytworzeniu okna w ścianie torbieli oraz jej odbarczeniu. Drugim etapem jest radykalne wyłuszczenie torbieli wraz z zamknięciem ubytku.

Metodą rekomendowaną i stosowaną najczęściej jest metoda Partsch II, jednak istnieje kilka przeciwwskazań do jej wykonania: torbiele dużych rozmiarów, duże i zropniałe torbiele czy podeszły wiek pacjenta. Decyzję o wyborze najlepszej dla pacjenta metody zawsze podejmuje lekarz stomatolog.

Domowe sposoby na torbiel zęba

Chociaż domowe sposoby nie sprawią, że torbiel zęba całkowicie zniknie, mogą znacznie ułatwić codzienne funkcjonowanie poprzez zmniejszenie bólu i stanu zapalnego. Warto po nie sięgać w momencie oczekiwania na wizytę u stomatologa. Najczęściej stosowanym sposobem domowym jest przykładanie wacika kosmetycznego nasączonego czystym alkoholem w miejsce ropnia. To dobra opcja dezynfekująca zmianę oraz łagodząca dyskomfort związany z jej obecnością, jednak nie może być nadużywana przed dorosłych oraz nawet sporadycznie wykonywana u dzieci.

Wiele osób wskazuje na korzystne działanie płukanek miętowych. Wystarczy zaparzyć suszone liście mięty, całkowicie schłodzić napar, a następnie płukać nim jamę ustną. Płukankę można wykonać również z wody z solą fizjologiczną. W ten sposób ropa i płynna zawartość torbieli zostanie odciągnięta poza swój obręb, co zmniejszy dolegliwości. Płukanki są bezpieczne, dlatego można wykonywać je nawet kilkukrotnie w ciągu dnia.

Można sięgać po leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne, wykazujące również działanie przeciwbólowe), jednak jest to chwilowe rozwiązanie. Ból i dyskomfort związany z obecnością torbieli zęba zmniejszy się na krótki czas, po czym powróci. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że nadużywanie jakichkolwiek leków nie pozostaje bez wpływu na cały organizm (także wątrobę i żołądek). Wizyta u stomatologa jest niezastąpiona.

Zobacz również: Domowe sposoby na ból zęba.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ratajczak M., Sowa W., Walter A., Molekularne podstawy powstawania zębopochodnej torbieli zapalnej – przegląd piśmiennictwa, Dental and Medical Problems, 4/2010.
2. Osica P., Osica K., Szczepkowska A., Janas-Naze A., Rozległa torbiel korzeniowa żuchwy leczona metodą dwuetapową – opis przypadku, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
3. Ostapczuk E., Łada K., Wilczko M., Leczenie zachowawcze torbieli korzeniowej, Twój Przegląd Stomatologiczny, 9/2018.