Motoryka duża

Motoryka duża obejmuje obszerne, globalne ruchy ciała, angażujące duże jego partie, np. całe kończyny dolne (podczas chodzenia) lub cały tułów (podczas raczkowania). Przykładem motoryki dużej jest większość sportowych aktywności fizycznych, np. pływanie, bieganie czy granie w siatkówkę. Uzupełnieniem motoryki dużej jest motoryka mała dotycząca ruchów precyzyjnych.

Motoryka duża – co to jest?

Motoryka to pojęcie definiujące sprawność fizyczną człowieka i jego zdolność do wykonywania wszelkich działań związanych z ruchem. Wyróżnia się 2 podstawowe typy motoryki: motorykę małą i dużą. Motoryka duża rozwija się jako pierwsza i jest zdecydowanie bazą do dalszego kształtowania cech motorycznych i umiejętności związanych z ruchem. Stanowi wszystkie obszerne ruchy, w które angażuje się całe ludzkie ciało lub jego znaczna część, np. ręce i nogi.

Motoryka duża jest ona szeroko pojętą, codzienną aktywnością ruchową dziecka, a później dorosłego człowieka, która najefektywniej rozwija cały jego układ nerwowy – koordynację ruchową i koncentrację uwagi. To właśnie motoryka duża (aktywność ruchowa) najintensywniej wpływa na rozwój motoryki małej (czynność manualnych) i jest względem niej nadrzędna. Należy bezwzględnie pamiętać, że to właśnie dzięki aktywności ruchowej rozwija się koordynacja ruchowa i koncentracja uwagi, co pozwala na wykonywanie coraz bardziej złożonych czynności, takich jak rysowanie, czy pisanie (motoryka mała). Rozwój motoryki jest kluczowy dla ogólnego funkcjonowania organizmu.

Motoryka duża – przykłady

Przykładami motoryki dużej są m.in.:

• bieganie;
• skakanie;
• pokonywanie przeszkód;
• wspinanie się;
• jazda na rowerze;
• gra w piłkę;
• gra w klasy;
• zabawy związane z rzucaniem i celowaniem;
• zabawy z wykorzystaniem koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Innymi słowy, są to wszystkie aktywności, które angażują globalne partie ciała.

Znaczenie motoryki dużej

Dobrze rozwinięta motoryka duża umożliwia prawidłowe funkcjonowanie na co dzień. Dzięki niej można chodzić, biegać i przemieszczać się od najmłodszych lat, np. drogą raczkowania lub czworakowania. Dzięki niej młody organizm zyskuje bazę do dalszego rozwijania się. Nie zdarza się, aby motoryka mała rozwinęła się przed motoryką dużą. Jeśli przebiega bez zakłóceń jest doskonalą podstawą do nauki pisania i czytania, koncentracji, orientacji przestrzennej, koordynacji wzrokowo- ruchowej. Motoryka nie jest dana człowiekowi wraz z urodzeniem. Należy ją wykształcać poprzez nieustanny, swobodny ruch i działania sterowane, dzięki którym poprawia się sprawność ruchowa ciała.

Motoryka duża – ćwiczenia

Kształtowanie motoryki dużej może odbywać się na wiele sposobów. Od pierwszych miesięcy życia należy zachęcać dziecko do czworakowania, np. podkładając mu interesujące zabawki, po które chce sięgać lub wołając je, trzymając w dłoni zabawki. Przykładami zabaw rozwijających motorykę dużą w wieku przedszkolnych są:

• rzucanie do celu, np. do mini-kosza piłką;
• berek – ściganie innych uczestników zabawy;
• rzucanie i łapanie balonika;
• skakanie na skakance lub skakanie przez kałuże;
• gra w gumę lub gra w klasy;
• koziołkowanie piłki;
• ćwiczenia ogólnogimnastyczne;
• jazda na rowerze;
• wszelkie podskoki, np. przeskakiwanie przeszkód;
• skoki na trampolinie.

I wiele innych. Należy pamiętać, że do rozwinięcia pełnej sprawności ważna jest współpraca motoryki małej z motoryką dużą. Warto więc dążyć do kształtowania ich obu, w odpowiednim wieku dziecka. Przy wystąpieniu jakichkolwiek problemów z kształtowaniem motoryki (co ma miejsce np. przy obniżonym lub wzmożonym napięciu mięśniowym, a także przy wadach i zespołach wrodzonych, np. autyzmie) jak najwcześniej warto skonsultować się z fizjoterapeutą dziecięcym.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Stelmasiak I., Różańska M., Kształtowanie sprawności motorycznych dziecka w wieku przedszkolnym w aspekcie nauki pisania, Kultura i Wychowanie, 1/2021.
2. Zeman K., Kuliński W., Fizjoterapia w pediatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
3. Sławińska T., Fugiel J., Motoryczność człowieka, Wydawnictwo Medpharm, Wrocław 2023.