Pęcherzyk Graafa

Pęcherzyk Graafa (inaczej: pęcherzyk jajnikowy) jest ostatnim stadium rozwoju pęcherzykowego. Otacza komórkę jajową i w pewnym momencie pęka, aby móc ją uwolnić, gotową do przyjęcia plemnika. Pełni znaczącą rolę zarówno w regulacji poszczególnych faz cyklu miesiączkowego, jak i w zapłodnieniu.

Co to jest pęcherzyk Graafa?

Pęcherzyk Graafa to pęcherzyk jajnikowy otoczony wielowarstwową błoną i wypełniony płynem, w którym zawieszona jest dojrzewająca komórka jajowa (oocyt II rzędu na etapie metafazy II).

Pęcherzyk Graafa – fizjologia

Dojrzewanie pęcherzyka Graafa

Dojrzewanie pęcherzyka Graafa zapoczątkowuje uwalnianie gonadoliberyny (GnRH) z podwzgórza, która pobudza przedni płat przysadki mózgowej do wydzielania hormonu folikulotropowego (FSH) i hormonu luteinizującego (LH). Obydwa inicjują rozwój pęcherzyka i wpływają na delikatny wzrost estradiolu, który z kolei oddziałuje na gwałtowny wyrzut hormonu LH. Zmiany te kończy szybkie dojrzewanie pęcherzyka Graafa.

Pęknięcie pęcherzyka Graafa

Pod wpływem ciśnienia, jakie na ściany pęcherzyka wywiera gromadzący się w nim płyn, następuje rozerwanie wielowarstwowej błony. Z pękniętego pęcherzyka Graafa do jamy otrzewnej przedostaje się ciecz, a wraz z nią oocyt II rzędu. Strzępki lejka jajowodu przechwytują uwolnioną komórkę jajową, zaś ruchy rzęsek nabłonka wyścielającego światło jajowodu oraz skurcze ścian jego mięśniówki przesuwają ją w kierunku macicy. Wędrówka komórki jajowej przez jajowód trwa od 3 do 4 dni. Może zostać tutaj zapłodniona – wówczas przemieszcza się w kierunku macicy, zagnieżdżając się w jej ścianie. Z kolei jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, śluzówka macicy złuszcza się i dochodzi do menstruacji.

Owulacja

Wydalanie komórki jajowej (oocytu II rzędu) z pękniętego pęcherzyka Graafa zwie się owulacją lub jajeczkowaniem. Warto wiedzieć, że pęknięty pęcherzyk Graafa wypełnia się krwią pochodzącą z pękniętych naczyń krwionośnych, natomiast komórki pęcherzykowe wypełniają się żółtym barwnikiem. Właśnie od tego zabarwienia powstaje specyficzny twór zwany ciałkiem żółtym. Produkuje on progesteron.

Funkcje pęcherzyka Graafa

Znając już całą fizjologię pęcherzyka Graafa, można z łatwością określić jego znaczenie w organizmie kobiety. Pozwala on na dojrzewanie komórki jajowej, a następnie ją uwalnia w odpowiednim dniu cyklu menstruacyjnego. Jest więc niezbędny w procesie poczęcia potomstwa w sposób naturalny. Ma też znaczenie dla regulacji żeńskiej gospodarki hormonalnej, a jego pęknięcie inicjuje odpowiednie zjawiska w cyklu miesiączkowym.

Oocyt II rzędu

Podczas powstawania oocytu II rzędu obserwuje się szereg zmian zachodzących w obrębie warstwy korowej jajnika. Lokalizują się tu pęcherzyki jajnikowe będące w różnych okresach rozwojowych, utworzone przez komórki pęcherzykowe ułożone w wielowarstwową błonę otaczającą dojrzewające jajo. Każdy pęcherzyk zawiera jedną komórkę jajową. Komórki pęcherzykowe produkują ciecz, stopniowo wypełniającą wnętrze dojrzewającego pęcherzyka. W płynie tym obecny jest hormon FSH, odpowiadający m.in. za rozrost błony śluzowej i przekrwienie ściany macicy. Oocyt II rzędu jest otoczony pęcherzykiem Graafa, który zapewnia mu optymalne warunku do rozwoju. Dojrzewa on w ciągu 14 dni i powoli przesuwa się ku powierzchni jajnika, tworząc w nim charakterystyczne uwypuklenie. Dalsze losy oocytu II rzędu są opisane powyżej, w fizjologii pęcherzyka Graafa.

Monitoring owulacji

Ocenę stopnia rozwoju pęcherzyka Graafa i samej komórki jajowej można określić na podstawie technik monitorowania owulacji. To czynności polecane wszystkim kobietom, które starają się o potomstwo. Mogą one ustalić, w którym momencie dochodzi do pęknięcia pęcherzyka Graafa i uwolnienia komórki jajowej, a zatem – kiedy jest największa szansa na zapłodnienie. Najdokładniejszym sposobem monitorowania owulacji jest wykonanie USG transwaginalnego, najlepiej w określonych odstępach czasu. Pierwsze USG odbywa się na początku cyklu (pomiędzy 5. a 8. dniem, licząc od pierwszego dnia miesiączki). Wówczas ginekolog ocenia ilość pęcherzyków w jajniku. Kolejne badania ustalane są indywidualnie. Obserwacje trwają do momentu pęknięcia pęcherzyka Graafa.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Grygoruk C., Sieczyński P., Ratomski K., Grusza M., Mrugacz G., Wybrane aspekty oogenezy i folikulogenezy, Studia Medyczne, 29/2013.
2. Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
3. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.