Kolor moczu

Aktualizacja: 19 grudnia 2022

Podstawowym badaniem diagnostycznym jest ocena składu i wyglądu moczu. Warto wiedzieć co oznacza jego kolor aby móc wstępnie oszacować swój stan zdrowia. Należy jednak pamiętać, że barwa moczu jest uzależniona od wielu czynników zarówno negatywnych, jak i niemających wpływu na zdrowie.

Charakterystyka moczu

Mocz stanowi produkt funkcji nerek. W swoim składzie zawiera niemal wszystkie końcowe produkty przemiany materii. W warunkach fizjologicznych przez nerki przepływa w ciągu 1 minuty ok. 1,2 litra krwi, co stanowi 25% minutowej pojemności serca. Wszelkie zmiany w odniesieniu do ciężkości, zapachu, składu czy zabarwienia moczu mogą wskazywać na różnego rodzaju problemy zdrowotne – mniej lub bardziej poważne.

Kiedy robić badanie moczu?

Badanie moczu, to obok morfologii krwi, jedno z podstawowych i najczęściej wykonywanych laboratoryjnych badań diagnostycznych. Najczęściej wskazaniem do badania moczu są:

• choroby nerek i układu moczowego;
• zaburzenia metaboliczne i endokrynne;
• schorzenia dróg żółciowych;
• zatrucia;
• zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej;
• ciąża.

Na badanie moczu należy wybrać się w przypadku wystąpienia objawów takich jak: bóle brzucha i podbrzusza, uczucie parcia na pęcherz, częste oddawanie moczu czy ból i pieczenie podczas oddawania moczu. Objawy te mogą bowiem wskazywać na infekcje układu moczowego. Badanie moczu powinno być także okresowym, stałym badaniem osób chorych na cukrzycę i kamicę moczową.

Zobacz również: Nietrzymanie moczu – przyczyny i leczenie.

Kolor moczu – co oznacza?

Mocz o prawidłowej barwie powinien być żółty – czy będzie to jaśniejszy czy ciemniejszy odcień, zależy od wypijanych płynów i pory dnia. Ciemnożółty mocz zazwyczaj oddaje się z rana, tuż po przebudzeniu. Dzieje się tak, ponieważ nocą ulega on kondensacji. Brak podaży płynów skutkuje tym, że barwnik w moczu nie jest rozcieńczony. Natomiast jasnożółty mocz występuje wówczas, gdy do organizmu dostarcza się dużo płynów. Wtedy barwnik zawarty w moczu ulega rozcieńczeniu.

Do niepokojących barw moczu zalicza się kolory:

• czerwony/różowy;
• pomarańczowy;
• brązowy;
• zielony.

Taka zmiana koloru moczu może wskazywać na patologie, aczkolwiek nie musi. Przykładowo, różowe zabarwienie moczu może świadczyć o spożytych burakach, jagodach czy jeżynach w ciągu kilku ostatnich dni. Należy mieć jednak na uwadze, że takie zabarwienie moczu może również być związane z obecnością w moczu krwi.

Kolor pomarańczowy może świadczyć o dużej ilości spożytego lub wypitego w postaci soków beta-karotenu. Ten pomarańczowy barwnik znajduje się np. w marchwi. Może również wskazywać na odwodnienie, przez co barwnik w moczu posiada wysoką kondensację, co daje właśnie taki kolor. Jednoczesne zażółcenie białek oczu może sugerować schorzenia wątroby.

Długotrwałe utrzymywanie się brązowego koloru moczu bez względu na porę dnia może wskazywać na problemy z nerkami. Należy wykonać badania pod kątem zawartości hemoglobiny w moczu. Z kolei lekko zielone zabarwienie moczu może świadczyć o rozwijającej się lub obecnej infekcji bakteryjnej. Najczęściej dotyczy zakażenia pałeczką ropy błękitnej. Wcześniej warto jednak przeanalizować swoją dietę, gdyż zielona barwa może wynikać z dużej ilości spożytych szparagów w ciągu ostatnich dni.

Nietypowe zabarwienie moczu

Mocz może być również:

• niebieski;
• czarny;
• bezbarwny.

Mimo iż powyższe kolory występują stosunkowo rzadko, należy mieć świadomość ich przyczyn. Mocz niebieski wiąże się z obecnością hiperkalcemii, czyli rzadkiej choroby genetycznej. Charakteryzuje się ona występowaniem bardzo wysokiego poziomu wapnia we krwi. Mocz czarny może wiązać się z przyjmowaniem preparatów żelaza, zwłaszcza w większych ilościach. Z kolei bezbarwny mocz to efekt częstomoczu.

Spirulina + Żelazo - naturalne wsparcie krwi
Naturalny produkt Spirulina + żelazo od bioalgi jest czysto roślinnym źródłem żelaza, wyprodukowanym wyłącznie przez Matkę Naturę. Jego biodostępność jest dzięki temu na wysokim poziomie co pozwala m.in. na uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Borkowski A., Urologia – podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
2. Thurtle D., Biers S., Sut M., Armitage J., Urologia na dyżurze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.