Aktualizacja: 23 czerwca 2025
Algi brunatne (łac. Ascophyllum nodosum) to grupa popularnych na całym świecie wielokomórkowych glonów morskich, które zawdzięczają swoją nazwę typowemu, brązowawemu zabarwieniu. Pochodzi ono od barwnika fukoksantyny, maskującego zielony chlorofil w innych algach i tkankach roślinnych. Znaleźć je można głównie w chłodnych wodach mórz i oceanów, gdzie tworzą rozległe podwodne „lasy glonowe”.
Spis treści
Algi brunatne – charakterystyka
Algi brunatne nazywane są potocznie brunatnicami. To klasa makroglonów, do której zaliczają się największe glony na Ziemi (Macrocystis pyrifera). Stanowią organizmy w przeważającej części morskie, o plechach w postaci nici rozgałęzionych jedno- i wielorzędowych, często o charakterze pseudoparenchymatycznym. W warunkach naturalnych znaleźć je można w strefach litoralu i górnego sublitoralu na podłożu skalistym. Barwniki znajdujące się w algach brunatnych to przede wszystkim:
- chlorofile a i c;
- karotenoidy.
Z kolei materiał zapasowy stanowią poliglikany o długich łańcuchach. Poliglikany mogą, u niektorych alg brunatnych zawierać reszty mannozy lub mannitolu oraz tłuszcze. Macierz takich alg składa się z kwasów alginowych. Żywe plechy często mają zielone zabarwienie, martwe jednak brunatną barwę uzyskują w konsekwencji utleniania się fenoli polihydroksylowych. Algi brunatne są szeroko wykorzystywane przez człowieka na skalę przemysłową. Także w dziedzinie suplementacyjnym, gastronomicznym oraz kosmetologicznym, co zawdzięczają bogatemu składowi. Znaleźć w nim można między innymi związki takie jak:
- witaminy (witamina A, witamina K, witamina C i witamina E, jak również niektóre witaminy z grupy B);
- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT);
- minerały – selen, miedź, magnez, wapń, sód, siarka, fosfor, potas, cynk, a nawet jod (ponieważ alga brunatna rośnie w wodach słonych);
- polisacharydy;
- flawonoidy i polifenole.
Z całą pewnością, tuż obok zielonych alg (np. Chlorella) i niebieskich alg (np. Spirulina) stanowią wartościową grupę produktów naturalnych stosowanych przez współczesnego człowieka.
Algi brunatne – przykłady
Algi brunatne to zróżnicowana grupa glonów morskich, licząca około 1800 gatunków. Przedstawicielami są przede wszystkim:
- Laminaria (kelp) – tworzy znacznych rozmiarów podwodne lasy, np. u wybrzeży Kalifornii. Znajduje zastosowanie w kuchni (np. kombu w Japonii) i kosmetyce;
- Fucus (morszczyn) – występuje w strefie pływów, najczęściej służy jako naturalny suplement diety (zobacz więcej na temat: Morszczyn pęcherzykowaty);
- Ascophyllum – wzrasta w chłodnych wodach Atlantyku, jest cenionym składnikiem nie tylko kosmetyków, ale i nawozów;
- Sargassum (gronorosty) – tworzy pływające maty w Morzu Sargassowym. Unosi się swobodnie na powierzchni oceanu, tworząc istotne siedlisko dla wielu gatunków morskich.
Jest ich jednak oczywiście znacznie więcej. Przykładami pozostałych alg brunatnych są: Dictyota, Ectocarpus czy Durvillaea antarctica.
Algi brunatne w kosmetologii
Algi brunatne cieszą się ogromną popularnością w kosmetologii. Udowodniono, że (stosowane systematycznie) intensywnie nawilżają wysuszoną i zmęczoną skórę całego ciała, poprawiają jej koloryt i zmniejszają widoczność ewentualnych przebarwień skóry, redukują trądzik i działają przeciwzapalnie. Mogą być więc stosowane w pielęgnacji każdego typu cery, zwłaszcza jednak cery suchej, cery problematycznej i cery dojrzałej.
Zawarty w składzie kwas alginowy silnie nawilża, chroni i wspomaga regenerację skóry. Natomiast fukoksantyna to naturalny przeciwutleniacz, który działa przeciwstarzeniowo. Algi brunatne są składnikami kremów, maseczek, peelingów, odżywek, okładów, a nawet szamponów do włosów.
Zobacz również: Algi i ich wykorzystanie w kosmetyce.
Algi brunatne w medycynie
Ostatnimi czasy rozpoczyna się coraz więcej badań klinicznych i doświadczeń eksperymentalnych mających na celu wyjaśnienie wpływu alg brunatnych na zdrowie człowieka. Brunatnice syntezują polifenole, które według badań prowadzonych przez Hwang’a i współautorów zmniejszają skutki kancerogennego działania promieni UVB.
Algi brunatne, głównie ze względu na produkcję takich substancji jak polifenole, fukoidan, fukoksantyna czy fluorotaniny, wyróżniają się między innymi działaniami przeciwnowotworowymi, antywirusowymi, antyoksydacyjnymi czy przeciwcukrzycowymi. Inna substancja izolowana z brunatnic tj. fukoidan (siarczanowana fukoza) ma możliwość indukowania apoptozy ludzkich komórek raka okrężnicy. Algi brunatne wykazują działanie przeciwwirusowe i mają wpływ na intensywność lipolizy.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmuChlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...
Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkowąChlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Janiczek M., Ruprich M., Substancje aktywne pozyskiwane z alg oraz ich zastosowanie w kosmeceutykach, Kosmetologia Estetyczna, 2/2017.
- Rudawska D., Wiśniewska J., Drygaś P., Szyszkowska A., Drygaś B., Znaczenie glonów brunatnych (Phaeophyceae) i ich wpływ na organizmy roślinne i zwierzęce, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 2018.
Zostaw komentarz