Acetofenon

Aktualizacja: 5 kwietnia 2022

Acetofenon to związek organiczny będący najprostszym ketonem alifatyczno-aromatycznym, zwany również ketonem fenylowo-metylowym. Stanowi ciało stałe i ma postać bezbarwnych płatków o zapachu siana. Trudno rozpuszcza się w wodzie, jest jednak dobrze rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych. Acetofenon występuje powszechnie w smole węglowej.

Charakterystyka acetofenonu

Omawiany związek otrzymuje się przez utlenianie etylobenzenu. Najważniejsze parametry acetofenonu:

• próg wyczuwalności zapachu – do 2,9 mg/m3;
• ciepło parowania w temperaturze wrzenia – 323,2 J/g;
• ciepło spalania – -34,6 kJ/g;
• temperatura topnienia – 19,7 stopni Celsjusza;
• temperatura wrzenia – 202,3 stopni Celsjusza.

Acetofenon dobrze rozpuszcza się w rozpuszczalnikach, takich jak eter etylowy, alkohol etylowy, chloroform, benzen czy stężony kwas siarkowy. Uznawany jest za substancję szkodliwą i drażniącą, działającą słabo narkotycznie.

Acetofenon – zastosowanie

Acetofenon znajduje zastosowanie jako rozpuszczalnik, w lecznictwie jako środek nasenny oraz w kosmetologii – głównie w przemyśle perfumeryjnym. Jest składnikiem zapachów przypominających migdały, wiśnie, truskawkę czy jaśmin. Z tego względu można go wykorzystywać również w przemyśle spożywczym. Wykazano jego obecność w niektórych gumach do żucia. W przypadku produktów mających bezpośredni kontakt z organizmem człowieka acetofenon wykorzystywany jest w odpowiednich stężeniach i po obróbkach.

Czy acetofenon jest toksyczny?

Acetofenon w pewnych stężeniach wykazuje działanie toksyczne. Może się wchłaniać przez układ pokarmowy lub układ oddechowy. Objawy i postępowanie w przypadku zakażenia zależą od tego, który układ czy tkanki miały kontakt z acetofenonem. Objawy ostrego zatrucia parami mogą wywołać łzawienie i zaczerwienienie oczu, kaszel, ból głowy i senność. Skażenie skóry może wywołać miejscowe podrażnienie i zaczerwienienie skóry. Z kolei zatrucie drogą pokarmową manifestuje się jako wymioty, mdłości, ból brzucha i zawroty głowy.

Pierwsza pomoc w przypadku ekspozycji ciała na duże stężenia acetofenonu prezentuje się następująco:

• skażenie skóry – zdjąć odzież, przemywać skórę dużą ilością chłodnej i bieżącej wody z dodatkiem odrobiny mydła. Następnie udać się na konsultację dermatologiczną;
• skażenie oczu – przepłukać oczy dużą ilością chłodnej i bieżącej wody, najlepiej przez około 10-15 minut. Należy przy tym unikać silnego strumienia wody, aby nie uszkodzić delikatnych struktur rogówki. Zapewnić osobie poszkodowanej szybką konsultację okulistyczną;
• zatrucie pokarmowe – spróbować wywołać u siebie wymioty, wezwać pogotowie ratunkowe. Pacjent musi mieć założoną stałą drogę dożylną i znajdować się pod okiem lekarza.

W przypadku kontaktu którejkolwiek części ciała z acetofenonem warto udać się do lekarza.

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Graham P., Chemia medyczna, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2019.
2. Persona A., Dymara J., Chemia – repetytorium, Wydawnictwo Medyk, Warszawa 2012.
3. Dudek-Różycki K., Płotek M., Wichur T., Chemia – kompendium terminologii oraz nazewnictwa związków organicznych, Wydawnictwo Szkolne Omega, Kraków 2020.