Obżarstwo to potoczna nazwa stosowana w odniesieniu do kompulsywnego objadania się, co w dłuższej perspektywie czasu zawsze ma negatywne konsekwencje zdrowotne, a nierzadko również emocjonalne. Zgodnie z definicją mianem tym określa się niepohamowaną chęć sięgnięcia po jedzenie, często w bardzo dużych ilościach i bez umiaru. Problem ten dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie i może mieć różnorodne przyczyny. Jest to klasyczny objaw różnych zaburzeń zdrowotnych, a najczęstszym przykładem tego jest bulimia.
Obżarstwo – na czym polega?
Obżarstwo można zdefiniować jako spożywanie pokarmów ponad potrzebę organizmu człowieka. Innymi słowy, jest to przyjmowanie większej ilości pożywienia (a tym samym kalorii), niż dany organizm rzeczywiście potrzebuje. Znane jest również jako kompulsywne objadanie się, czyli zaburzenie odżywiania polegające na jedzeniu dużych ilości pokarmu lub ciągłym podjadaniu w niekontrolowany sposób, niezależnie od odczuwanego głodu. Bywa określane jako „uzależnienie od jedzenia”, co w pewnym stopniu faktycznie ma przełożenie na rzeczywistość.
Zobacz również: Ciągłe uczucie głodu – skąd się bierze?
Jedzenie kompulsywne tym różni się od bulimii i anoreksji, że nie występują w nim tzw. zachowania kompensacyjne, czyli prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających, okresowych głodówek czy intensywnych ćwiczeń fizycznych. Jednak w przebiegu wspomnianych problemów zdrowotnych (oraz wielu innych) rzeczywiście może pojawić się objaw obżarstwa, które wiąże się z występowaniem licznych dolegliwości, spośród których najczęstszymi są:
- bóle brzucha;
- niestrawność;
- zaparcia lub biegunki;
- wzdęcia i/lub gazy;
- uczucie ciężkości w okolicach żołądka lub w nadbrzuszu;
- zmęczenie, ospałość, chęć odpoczynku.
W znacznej większości są to objawy gastryczne, czyli dotyczące żołądka lub jelit. Jednak permanentne przejadanie się może doprowadzić również do:
- rozregulowania metabolizmu, nadwagi i otyłości, z czego szczególnie niebezpieczna jest otyłość trzewna dotycząca otłuszczenia narządów wewnętrznych, co upośledza ich pracę;
- zaburzeń w obrębie mikroflory jelitowej, co z kolei może skutkować zaburzeniami trawienia, spadkiem odporności, nasilaniem się problemów dermatologicznych, a nawet przewlekłym zmęczeniem, wahaniami nastroju oraz zaburzeniami wchłaniania;
- nasilania się stanów zapalnych w organizmie.
Dla obżarstwa dość charakterystyczne jest kończenie jedzenia dopiero wtedy, gdy pojawiają się nasilone objawy wskazujące na przejedzenie (np. bóle brzucha). Ciężko jest samodzielnie zrezygnować z jedzenia. U niektórych osób pojawia się umiejętność kontrolowania ilości pokarmów, kiedy jest się w towarzystwie (np. podczas rodzinnego obiadu) i brak tej umiejętności, kiedy jest się samemu. Wówczas epizody obżarstwa mają miejsce w samotności.
Zobacz również: Spirulina i układ trawienny.
Obżarstwo – leczenie
Obżarstwo można leczyć na kilka sposobów, jednak najlepiej łączyć je ze sobą dla możliwie najlepszych rezultatów. Leczenie obżarstwa opiera się więc na psychoterapii, wsparciu dietetycznym oraz (w niektórych przypadkach) farmakoterapii. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) uznawana jest za najskuteczniejszą. Pomaga zrozumieć mechanizmy objadania się, zmienić myślenie o jedzeniu i wypracować zdrowe nawyki. Farmakoterapia może obejmować stosowanie leków przeciwdepresyjnych bądź leków psychotropowych. Uzupełnieniem całości jest jednak:
- modyfikacja stylu życia (przede wszystkim planowanie posiłków);
- zdrowa i zbilansowana dieta;
- jedzenie o stałych porach;
- liczenie kalorii;
- systematyczna aktywność fizyczna;
- unikanie diet restrykcyjnych.
Warto podkreślić, że zbyt surowe ograniczenia dietetyczne często nasilają napady objadania się.
Zobacz również: Zdrowy styl życia.
Suplementacja
W walce z napadami obżarstwa pomocna może okazać się odpowiednio dobrana suplementacja, wspierająca organizm w regulacji apetytu oraz utrzymaniu stabilnego poziomu energii. Preparaty bogate w błonnik, takie jak Spirulina, pomagają zwiększyć uczucie sytości, co zmniejsza ryzyko sięgania po nadmiar jedzenia między posiłkami. Dodatkowo alga Spirulina dostarcza pełnowartościowego białka, witamin i minerałów, wspierając prawidłowe funkcjonowanie metabolizmu. Suplementy diety zawierające magnez czy witaminy z grupy B mogą wspomagać redukcję stresu, który często prowadzi do jedzenia emocjonalnego. Warto jednak pamiętać, że suplementacja powinna stanowić uzupełnienie zdrowej diety i świadomych nawyków żywieniowych, a nie ich zastępstwo.
Obżarstwo w religii
Obżarstwo w teologii rzymskokatolickiej to jeden z siedmiu grzechów głównych. Definiuje się je jako nadmierne jedzenie i picie. Chociaż jedzenie i picie dla przyjemności nie jest postrzegane jako grzeszne, jedzenie lub picie w nadmiarze (ponad miarę) jest grzechem. Święty Tomasz z Akwinu określa pięć sposobów, w jakie obżarstwo może się objawiać w czyimś zachowaniu:
- pospiesznie – poprzez jedzenie lub picie zbyt szybko lub w nieodpowiednim czasie;
- wystawnie – poprzez jedzenie lub picie bogatych lub drogich potraw kosztem zdrowszych lub bardziej umiarkowanych;
- nadmiernie – poprzez jedzenie lub picie zbyt dużej ilości;
- łapczywie – poprzez jedzenie lub picie zbyt chętnie i odmowę dzielenia się;
- wytwornie – poprzez jedzenie potraw o delikatnej jakości lub nadmiernie przygotowanych.
Tak naprawdę obżarstwo w kontekście zdrowotnym oraz medycznym nie jest jednak aż tak ściśle powiązane z obżarstwem ocenianym w kontekście wierzeń religijnych.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Walena A., Bogusz K., Kopera M., Bogusz K., Jakubczyk A., Wojnar M., Kucharska K., Regulacja emocji w zaburzeniu z napadami objadania się, Psychiatr. Pol. 2021; 55(6):- 14331448.
- Szulc A., Gałecki P., Psychiatria, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2018.
Zostaw komentarz