Koniczyna polna

Aktualizacja: 14 grudnia 2021

Koniczyna polna (łac. Trifolium arvense) jest rośliną z rodziny bobowatych, niezwykle popularną na polskich łąkach. To roślina jednoroczna lub dwuletnia traktowana często jako chwast. Posiada jednak cenne właściwości lecznicze doceniane w ziołolecznictwie.

Surowiec leczniczy

Do celów leczniczych zbiera się rozwinięte główki kwiatowe wraz z szypułką długości około 7 cm, a także górne liście. Zbiór przypada na okres od mają do września. Tak zebrany surowiec umieszcza się w przewiewnym pomieszczeniu lub specjalnie przygotowanej, ogrzewanej suszarni celem dokładnego wysuszenia go. Otrzymanym wskutek suszenia produktem jest ziele koniczyny. Niekiedy zbiera się również wyłącznie główki kwiatowe, bez szypułek i liści. Wówczas po suszeniu otrzymuje się surowiec zwany kwiatem koniczyny.

Co zawiera koniczyna polna?

Kwiaty koniczyny zawierają duże ilości flawonoidów, w tym przede wszystkim:

• tryfolinę;
• barwniki antocyjanowe;
• hipoksantynę;
• ksantynę;
• asparaginę;
• tyrozynę;
• kwas salicylowy i kumarowy;
• do 0,03% olejków eterycznych.

Z kolei w skład olejków eterycznych wchodzą głównie witamina C, witamina E, karoten i furfurol. Są to cenne związki między innymi o silnym działaniu przeciwutleniającym.

Koniczyna polna – właściwości lecznicze

Przetwory z koniczyny polnej działają moczopędnie i wykrztuśnie. Ponadto zmniejszają stany zapalne oskrzeli i objawy dusznicy, pomagają więc w terapii wielu schorzeń dróg oddechowych. Wyciągi wodne:

• pobudzają czynność wątroby i pęcherzyka żółciowego;
• warunkują prawidłowe funkcjonowanie przewodu pokarmowego;
• wpływają na łatwiejsze wypróżnianie się;
• poprawiają apetyt.

Preparaty, napary i wyciągi z koniczyny polnej można stosować również zewnętrznie. Wówczas zauważa się działanie przeciwświądowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Okłady z wyciągów z koniczyny są niedocenianym, lecz skutecznym sposobem na łagodzenie objawów kontuzji. Mogą działać pomocniczo w leczeniu niektórych chorób dermatologicznych.

Napary z ziela oraz kwiatów koniczyny czerwonej stosuje się do leczenia objawów zaburzeń pokarmowych, zaparć i braku apetytu. Jako środek wykrztuśny zyskały zastosowanie w nieżytach górnych dróg oddechowych. W użytku zewnętrznym można je wykorzystywać do płukania jamy ustnej i gardła, zaś w postaci okładów i kąpieli – podczas świądu skóry, niezbyt rozległych oparzeń I i II stopnia bądź ciężko gojących się ran i ropni.

Zobacz również: Domowe sposoby na oparzenia.

Jak zrobić napar z koniczyny polnej?

Około 20 łyżek rozdrobnionego ziela koniczyny zalewamy 3 szklankami gorącej (ale nie wrzącej) wody, a następnie stawiamy pod przykryciem na parze na około 15-20 minut. Po upływie tego czasu zdejmujemy przykrycie i odstawiamy napar na kolejne 10 minut. Po upływie wskazanego czasu całość przecedzić zachowując jedynie roztwór wodny.

Tak przygotowany napar można pić 3 razy dziennie po około 2/3 szklanki, najlepiej 1 godzinę przed posiłkiem (celem pobudzenia apetytu). Napar po ostudzeniu nadaje się do użytku zewnętrznego, można go dodawać do kąpieli lub stosować bezpośrednio na docelowe miejsce na ciele.

Koniczyna polna do kąpieli

Kąpiel w zielu koniczyny działa głównie przeciwświądowo. Należy zmieszać 100 g ziela koniczyny z 50 g kwiatów lipy i 50 g ziela krwawnika. Całość zalać 3 l ciepłej wody i powoli ogrzewać pod przykryciem, doprowadzając mieszankę do wrzenia. Odstawić na 5 minut, po czym przecedzić do wanny. Zioła, które zostały po przecedzeniu, należy umieścić w woreczku płóciennym, zawiązać i przenieść do wanny wypełnionej wodą o temperaturze około 37-39 stopni Celsjusza.

Czas trwania takiej kąpieli nie powinien przekraczać 10-15 minut. Można ją stosować 1-2 razy w tygodniu przy świądzie skóry, trądziku, stanach zapalnych, bliznach pooperacyjnych (wygojonych), wynaczynieniach podskórnych, obrzękach po kontuzjach oraz stłuczeniach mięśni.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Wydawnictwo Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1997.
2. Hasik J., Lutomski J., Ziołolecznictwo w chorobach wewnętrznych, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2000.