Nerwica natręctw

Nerwica natręctw (inaczej: zespół natręctw) to nazwa stosowana powszechnie jeszcze do niedawna, współcześnie wyparta przez termin zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Charakterystycznym objawem są nawracające myśli natrętne (obsesje) lub czynności przymusowe (kompulsje). Diagnostyką i leczeniem powinien zajmować się doświadczony psychoterapeuta, niekiedy psychiatra.

Nerwica natręctw – przyczyny

Przyczyny nerwicy natręctw wciąż nie zostały do końca poznane. Uważa się, że problemy psychiczne mają podłoże wieloczynnikowe i obejmują czynniki genetyczne (dziedziczne po najbliższych członkach rodziny), biologiczne (zaburzenie funkcji ośrodkowego układu nerwowego i określonych neuroprzekaźników), osobowościowe (indywidualne predyspozycje każdego człowieka) oraz środowiskowe (wpływ otoczenia). Współcześnie większość naukowców i specjalistów twierdzi jednak, że kluczowe znaczenie mają czynniki biologiczne.

Nerwica natręctw – objawy

Aby jeszcze lepiej zrozumieć istotne nerwicy natręctw, warto wiedzieć, czym są obsesje oraz kompulsje. Mianem obsesji nazywa się nawracające uporczywie, bez udziału woli danej osoby, a nawet wbrew jej wysiłkom przeciwstawiania się, myśli, impulsy lub wyobrażenia. Są one rozpoznawane jako własne, a nie obce, narzucone z zewnątrz, chociaż najczęściej oceniane jako nieprawdziwe lub absurdalne i odczuwane jako nieprzyjemne, stresujące. Należy je odróżnić od zamartwiania się o realne problemy dnia codziennego. Z kolei kompulsje są powtarzającymi się, pozornie bezcelowymi, stereotypowymi pojedynczymi zachowaniami lub rytuałami złożonymi z wielu zachowań. Pacjent ma świadomość ich bezsensowności, lecz odczuwa silny przymus prowadzący w końcu do ich wykonania. Powstrzymywanie kompulsji wiąże się z narastaniem niepokoju i lęku, przy czym wykonanie ich obniża (choć najczęściej na krótki okres) ich poziom. Przeważnie obsesje i kompulsje występują jednocześnie. Obraz kliniczny nerwicy natręctw może przybrać rozmaity format, m.in.:

• obsesja na temat porządku w domu i w swoim najbliższym otoczeniu – ciągłe czyszczenie różnych powierzchni, niedopuszczanie do siebie myśli o bałaganie;
• obsesja symetrii – stałe układanie wszystkiego wokół siebie w równej linii, kwadracie czy innym formacie, kompulsje dotyczące powtarzania i porządkowania przedmiotów;
• zakazane myśli – ciągłe myślenie o zakazanych tematach (np. nielegalnych zachowaniach seksualnych), co prowadzi do poczucia wstydu i obwiniania się;
• ciągła obawa przed zrobieniem sobie krzywdy lub przed krzywdą bliskiej osoby, a także następcze nadmierne zachowania związane z dbaniem o bezpieczeństwo;
• patologiczne zbieractwo;
• stałe wątpliwości co to codziennych czynności, np. ciągłe zastanawianie się, czy drzwi do domu zostały zamknięte po wyjściu lub czy na gazie nie został włączony czajnik;
• natrętne skupianie się na funkcjach organizmu, czyli tzw. obsesje somatyczne;
• ciągłe myślenie o przesądach i unikanie czynności, które mogłyby doprowadzić do pecha.

Pacjenci z nerwicami natręctw mogą skupiać się wyłącznie na jednej grupie objawów, choć przeważnie obserwuje się u nich objawy z różnych powyższych grup. Mogą temu towarzyszyć zaburzenia tikowe.

Nerwica natręctw – konsekwencje

Nieleczona nerwica natręctw może mieć wiele konsekwencji, głównie na płaszczyźnie emocjonalnej i psychicznej. U takich osób rozwija się brak pewności siebie, poczucie winy. Doświadczają one stanów lękowych i depresyjnych. Mogą pojawiać się problemy ze snem, zaburzenia miesiączkowania u kobiet, wahania nastroju. Nierzadko nerwice natręctw mają konsekwencje zawodowe, społeczne i materialne.

Nerwica natręctw – leczenie

Wstępem do terapii nerwicy natręctw jest poznanie stylu życia pacjenta, jego nawyków, a nawet codziennej diety, poziomu aktywności czy chorób przewlekłych. Należy dokładnie poznać rodzaj nerwicy natręctw i spróbować znaleźć ich przyczynę. Podstawą leczenia jest psychoterapia (najlepiej w nurcie behawioralno-poznawczym), choć uzupełnia się ją nierzadko farmakoterapią. Stosuje się m.in. klomipraminę, fluwoksaminę czy fluoksetynę. Wykorzystuje się również techniki redukujące poziom lęku, choć w rzeczywistości nie udowodniono ich skuteczności przy nerwicy natręctw. Czas trwania leczenia zależy od wielu czynników. Niekiedy pierwsze rezultaty obserwuje się już po 3-4 tygodniach, u innych pacjentów zaś trzeba na nie zaczekać kilka miesięcy.

Koenzym Q10 (100 mg) bioalgi
Koenzym Q10, który Państwu oferujemy pozyskiwany jest przy użyciu naturalnego procesu fermentacji. Jest to czysty izomer trans, w 100% naturalny i identyczny jak Koenzym Q10 występujący w naszym organizmie, dzięki czemu bardzo wysokiej biodostępności.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Harat M., Borkowska A., Rudaś M., Rybakowski J. Przypadek pacjenta z zespołem natręctw (obsesyjno-kompulsyjnym) opornym na leczenie zachowawcze operowanego metodą stereotaktycznej obustronnej cingulotomii. Neurologia i Neurochirurgia, 38/2004.
2. Rabe-Jabłońska J., Diagnoza i leczenie zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego, Psychiatria, 4/2007.
3. Citkowska-Kisielewska A., Aleksandrowicz J., Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne – psychopatologia i leczenie, Psychoterapia, 4/2003.
4. Krzyszkowiak W., Kuleta-Krzyszkowiak M., Krzanowska E., Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (OCD) i zaburzeń powiązanych (OCRD), Psychiatria Polska, 53/2019.