Kolagen do picia
Kolagen do picia

Kwas foliowy w ciąży - czy jest ważny?Kwas foliowy w ciąży jest jedną z najważniejszych i najpotrzebniejszych witamin. Jego suplementacja powinna obejmować nie tylko kobiety w ciąży, lecz każdego człowieka, ponieważ niedobór może przyczynić się do wielu negatywnych konsekwencji. Kwas foliowy zwany jest również witaminą B9, należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie. Jest powszechnie dostępny w produktach żywnościowych.

Zapotrzebowanie na kwas foliowy w ciąży

Zapotrzebowanie na kwas foliowy różni się w zależności od wieku czy płci. Skupiając się na kobietach w wieku rozrodczym, dzienne zapotrzebowanie wynosi około 0,3 mg.

Kobiety w ciąży znajdujące się w grupie niskiego ryzyka wystąpienia wad płodu i powikłań ciąży powinny stosować 0,4 mg kwasu foliowego na dobę przez 12 tygodni przed planowaną ciążą, w czasie jej trwania, a także w okresie laktacji.

W grupie pośredniego ryzyka znajdują się kobiety, u których w poprzednich ciążach występowały wady płodu, stan przedrzucawkowy lub zaburzenia wzrastania wewnątrzmacicznego, a także kobiety z przewlekłymi chorobami przewodu pokarmowego, cukrzycą, przyjmujące leki oraz z obniżoną aktywnością MTHFR. W tej grupie zaleca się stosowanie 0,8 mg kwasu foliowego dziennie przy jednoczesnej suplementacji witaminy B12.

Do grupy wysokiego ryzyka zaliczamy osoby, u których w najbliższej rodzinie (rodzice, potomstwo) wystąpiły wady rozwojowe cewy nerwowej. W tym przypadku zaleca się spożycie nawet 5 mg kwasu foliowego dziennie 12 tygodni przed zapłodnieniem oraz w I trymestrze ciąży, przy czym w II i III trymestrze dawkę można zmniejszyć do 0,8 mg.

Kwas foliowy w ciąży

Zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników rekomendowane jest:

  • suplementowanie folianów przez cały okres ciąży, połogu i karmienia piersią
  • stosowanie suplementacji kwasu foliowego przez kobiety planujące ciążę przynajmniej 12 tygodni przed poczęciem
  • uwzględnianie w codziennej diecie produktów bogatych w foliany przez wszystkie kobiety w okresie rozrodczym

Niedobór kwasu foliowego bardzo często występuje u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Stwarza to niebezpieczną sytuację, ponieważ jest on niezbędny do powstawania i rozwoju komórek płodu. Szczególnie istotny jest moment kształtowania cewy nerwowej, z której następnie rozwija się mózg i rdzeń kręgowy dziecka. Niedobór kwasu foliowego może przyczynić się do niezamknięcia cewy nerwowej, a w konsekwencji do powstania różnorodnych wad rozwojowych. Wśród nich najcięższe są przepukliny mózgowo-rdzeniowe oraz bezmózgowie. Warto suplementować witaminę szczególnie początkiem ciąży, ponieważ najistotniejszym momentem w kształtowaniu się cewy nerwowej są pierwsze 2 miesiące.

Drugą częstą chorobą związaną z zbyt niskim podażem folianów w diecie podczas ciąży jest niedokrwistość megaloblastyczna. Jej główną przyczyną jest zaburzenie syntezy kwasów nukleinowych. Niedobór witaminy B9 powoduje zmniejszenie zdolności komórek układu krwiotwórczego do biosyntezy prekursorów niezbędnych do syntezy DNA. Konsekwencją jest leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość makrocytarna, także erytropoeza megaloblastyczna.

Niedobór kwasu foliowego w ciąży może spowodować inne poważne powikłania, na przykład:

  • odklejenie się łożyska
  • poronienie
  • zwiększone ryzyko urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową
  • wady układu moczowego
  • rozszczep podniebienia czy wargi
  • defekt kończyn
  • wady serca

Przeprowadzone do tej pory badania wskazują, że w okresie ciąży wystarczy przyjmować 0,4 mg kwasu foliowego dziennie. Zmniejsza to ryzyko urodzenia dziecka z wadami cewy nerwowej aż o 50-75%.

Źródła kwasu foliowego

Najlepszym źródłem kwasu foliowego są zielone, liściaste warzywa, między innymi sałata, kapusta, brukselka, brokuły, a także szpinak. Równie cennymi źródłami są: drożdże, nabiał, orzechy, pomidory, buraki, rośliny strączkowe, mięso, słonecznik, wątróbka, soja, jaja kurze. Ryby czy owoce należą do produktów ubogich w foliany.

Zapasy kwasu foliowego w organizmie wynoszą od 5 do 10 mg, przy czym połowa zmagazynowana jest w wątrobie.

Bibliografia:

  1. Czeczot H., Kwas foliowy w fizjologii i patologii, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 4/2011.
  2. Gaszyńska J., Kwas foliowy – rola i zasadność suplementacji u różnych grup pacjentów, Poznań 2018.
  3. Cieślik E., Gębusia A., Skutki niedostatecznej podaży kwasu foliowego ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia dla kobiet w wieku rozrodczym, Hygeia Public Health, 4/2011.
  4. Kapka-Skrzypczak L., Niedźwiecka J., Skrzypczak J., Wojtyła A., Kwas foliowy – skutki niedoboru i zasadność suplementacji, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 1/2012.
Polecane produkty

Spirulina w tabletkach (100% naturalna)
Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami