Cewka moczowa

Cewka moczowa (łac. urethra) to cienka rurka wyprowadzająca mocz z pęcherza moczowego na zewnątrz ciała, pozwalając na jego całkowite wydalenie w procesie zwanym mikcją. Męska cewka moczowa i żeńska cewka moczowa znacząco różnią się między sobą budową. Diagnostyką i leczeniem schorzeń cewki moczowej zajmuje się lekarz urolog.

Cewka moczowa męska

Cewka moczowa u mężczyzn jest długim, cienkim przewodem mającym nawet 15-20 cm. Wychodzi z dna pęcherza moczowego i kieruje się przez całe prącie, kończąc się na jego wierzchołku otworem, przez który wypływać może mocz. W swojej części początkowej jest to wyłącznie przewód wyprowadzający mocz, a więc zaliczany do układu moczowego, jednak na poziomie prącia staje się jednocześnie drogą wyprowadzającą nasienie. Do cewki moczowej męskiej uchodzą 2 rodzaje gruczołów:

• śluzowe gruczoły cewki – odpowiadają za zwilżanie światła cewki i chroniące jej delikatną błonę;
• swoiste gruczoły cewki – opróżniają się wyłącznie podczas wytrysku nasienia.

Nieparzystym, dość charakterystycznym i najbardziej znanym gruczołem swoistym cewki moczowej jest gruczoł krokowy, który w pewnym wieku jest szczególnie narażony na ewentualny przerost. W całym przebiegu męskiej cewki moczowej zaobserwować można 3 fizjologiczne zwężenia, zwane cieśniami, a także 3 miejsca poszerzone. Zwężonymi są: ujście zewnętrzne, ujście wewnętrzne, cieśń cewki. Miejsca poszerzone znajdują się w obrębie żołędzi prącia, w obrębie przedniego odcinka opuszki prącia oraz w części sterczowej.

Anatomicznie cewkę moczową męską dzieli się na 3 części:

• część sterczowa – o długości do 4 cm, przebiegającą niemal poziomo;
• część błoniasta – o długości do 3 cm, a więc jednocześnie najkrótszą, składającą się z odcinka bliższego i dalszego;
• część gąbczasta – całkowicie objętą ciałem gąbczastym, kończącą się na żołędzi prącia ujściem zewnętrznym cewki moczowej.

Ściana cewki moczowej składa się z błony zewnętrznej, mięśniowej oraz śluzowej.

Cewka moczowa żeńska

Cewka moczowa żeńska składa się wyłącznie z 2 warstw, a więc z błony mięśniowej i z błony śluzowej. Jej długość wynosi około 3-5 cm, a otwór wyprowadzający mocz znajduje się w pobliżu łechtaczki. Błona mięśniowa składa się z warstwy wewnętrznej podłużnej i warstwy zewnętrznej okrężnej, która w kierunku pęcherza moczowego staje się grubsza, aby w obrębie pierścienia cewki moczowej utworzyć gładkie pasma – mięsień zwieracz pęcherza. Błona śluzowa, podobnie jak ma to miejsce w męskiej cewce moczowej, układa się w fałdy, które tutaj są jednak mniej gęste. W ścianie tylnej cewki moczowej błona śluzowa tworzy grzebień cewki moczowej.

Cewka moczowa – unerwienie

Za unerwienie cewki moczowej odpowiadają głównie włókna nerwowe odchodzące od splotu pęcherzowego, choć spore znaczenie mają też gałęzie nerwu sromowego.

Cewka moczowa – unaczynienie

Za unaczynienie cewki moczowej odpowiada przede wszystkim tętnica pęcherzowa dolna, a w przypadku kobiet dodatkowo gałązki tętnicy pochwowej (odchodzące od tętnicy macicznej) i gałązki tętnicy sromowej wewnętrznej.

Zapalenie cewki moczowej

Zapalenie cewki moczowej jest znacznie częstsze u kobiet, niż u mężczyzn, co wiąże się głównie z krótszą drogą, którą mają do pokonania patogeny. Najczęściej czynnikiem sprawczym są bakterie (głównie E.coli). Do infekcji może dojść wskutek niedostatecznej higieny okolic intymnych, ale i podczas stosunków seksualnych czy korzystania z publicznych toalet. Objawy zapalenia cewki moczowej to przede wszystkim:

• ostry, piekący i kłujący ból podczas oddawania moczu, znacznie silniejszy rano niż wieczorem;
• świąd ujścia cewki moczowej;
• upławy z pochwy w przypadku kobiet;
• częstomocz, jednak przy oddawaniu niewielkich porcji moczu;
• parcie na pęcherz moczowy;
• wyciek z cewki moczowej;
• domieszka krwi w moczu, który w efekcie może przybrać lekko różowe zabarwienie.

U mężczyzn w przebiegu zapalenia cewki moczowej może dojść ponadto do zapalenia gruczołu krokowego, zaś bez względu na płeć – do zapalenia pęcherza moczowego. Schorzenie leczy się antybiotykami oraz probiotykami, gdy czynnikiem sprawczym są bakterie chorobotwórcze.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Wysokiej jakości oryginalna, egipska czarnuszka siewna (Nigella sativa) w kapsułkach to wygodny sposób na codzienne wsparcie odporności, układu pokarmowego i zdrowej skóry, z pełnią cennych składników aktywnych. Chroni komórki przed wolnymi rodnikami …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Rechberger T., Rechberger E., Zakażenia dróg moczowych u kobiet – jak diagnozować i skutecznie leczyć, Lekarz POZ, 3/2020.