Gazometria

Aktualizacja: 27 grudnia 2022

Gazometria to diagnostyczne badanie laboratoryjne krwi, dzięki któremu możliwe jest rozpoznanie i monitorowanie zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej, jak również całej wymiany gazowej ustroju. Pojęcie gazometrii odnosi się bowiem do pomiaru zawartości (% objętość) lub prężności (kPa = mmHg) gazów uczestniczących w oddychaniu, a więc tlenu i dwutlenku węgla. Do badania można pobrać krew tętniczą, żylną lub kapilarną.

Gazometria – na czym polega?

Gazometria polega na pobraniu krwi (najczęściej tętniczej, choć chcąc zbadać dotlenienie tkanek pobiera się krew żylną) z tętnicy promieniowej, tętnicy ramiennej lub tętnicy udowej. Wystarczy zaledwie 1 ml krwi, badanie jest więc bardzo krótkie i praktycznie bezbolesne. Po zakończeniu pobierania krwi do miejsca po wkłuciu przykłada się sterylny gazik i uciska 5-10 minut. Następnie próbka krwi trafia do laboratorium, gdzie specjaliści mogą dokładnie ją ocenić. Bada się między innymi:

• pH krwi – czyli równowagę kwasowo-zasadową pod kątem kwasicy (poniżej 7,35) i zasadowicy (powyżej 7,45);
• całkowitą zawartość dwutlenku węgla w osoczu – norma: 22-28 mmol/l;
• ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla – norma: 35-45 mmHg;
• stężenie wodorowęglanów – norma: 21-25 mmol/l;
• ciśnienie parcjalne tlenu – norma: 75-100 mmHg;
• wysycenie hemoglobiny tlenem – norma: 95-98%.

Lekarz po otrzymaniu zestawień wyników pacjenta często może z całkowitą pewnością wystawić diagnozę. Analizując wyniki nie należy jednak skupiać się wyłącznie na jednym, nieprawidłowym. Konieczne jest porównanie wszystkich wyników, ponieważ składają się one na jedną całość. Przykładowo, kwasicę oddechową niewyrównaną można zdiagnozować przy stężeniu wodorowęglanów w normie, podwyższonym ciśnieniu parcjalnym dwutlenku węgla i obniżonym pH. Z kolei w przebiegu kwasicy metabolicznej niewyrównanej ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla znajduje się w normie, lecz pH i stężenie wodorowęglanów są obniżone.

Gazometria – wskazania

Badanie powinno wykonać się przy podejrzeniu, leczeniu i monitorowaniu następujących problemów zdrowotnych:

• kwasica i zasadowica;
• urazy szyi i głowy;
• niewydolność nerek;
• sepsa;
• choroby metaboliczne;
• cukrzyca;
• wstrząs mózgu;
• przebyte operacje, w szczególności kardiochirurgiczne i neurologiczne;
• niewydolność oddechowa;
• przewlekłe choroby układu oddechowego, np. POChP.

Okresowo zaleca się gazometrię w przebiegu leczenia chorób wymagających stosowania tlenoterapii w warunkach domowych.

Jak przygotować się do gazometrii?

Gazometria jest badaniem, do którego nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Nie jest konieczne bycie na czczo, odstawianie leków czy rezygnacja z aktywności fizycznej. Jedynym wyjątkiem są osoby poddawane tlenoterapii. 20-30 minut przed badaniem powinny one zrezygnować z podawania tlenu, aby tym samym nie wpływać znacząco na aktualne parametry krwi.

Gazometria – cena

Gazometria jest szybkim i prostym badaniem, możliwym do wykonania w każdym laboratorium medycznym. Koszt takiego badania wynosi średnio 25 zł. Posiadając skierowanie od lekarza można je wykonać również bezpłatnie w ramach NFZ.

Gazometria – przeciwwskazania

Nie ma żadnych przeciwwskazań do wykonania gazometrii.

Chlorella w tabletkach z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella posiada właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybiczne nie wpływając przy tym na florę fizjologiczną. Bardzo dokładnie usuwa toksyny z organizmu ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Hasan A., Praktyczny podręcznik interpretacji równowagi kwasowo-zasadowej, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2015.
2. Smereka J., Gazometria krwi tętniczej, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.