Dystymia

Aktualizacja: 7 czerwca 2025

Dystymia to zaburzenie emocjonalne, psychologiczne, polegające na długotrwale utrzymującym się poczuciu obniżonego nastroju, co trwa co najmniej 2 lata. Stanowi łagodniejszą formę depresji, jednaka ze względu na długi czas swojego trwania znacznie uprzykrza jakość życia, odbierając możliwość cieszenia się nim. Przy dystymii zawsze warto skonsultować się z lekarzem psychiatrą lub z psychoterapeutą.

Co to jest dystymia?

Dystymia obecnie określana jest jako uporczywe zaburzenie depresyjne (ang. persistent depressive disorder). To przewlekła forma depresji, która charakteryzuje się utrzymującym się przez co najmniej dwa lata (u dzieci rok) obniżonym nastrojem. Objawy są mniej nasilone niż w epizodzie dużej depresji, ale bardziej długotrwałe. Osoby z dystymią często doświadczają:

• zmęczenia;
• niskiego poczucia własnej wartości;
• problemów z koncentracją;
• zaburzeń snu lub apetytu;
• poczucia beznadziejności.

Choroba może utrudniać codzienne funkcjonowanie, a ze względu na swoją przewlekłość, często mylona jest z cechą osobowości lub „typem charakteru”. Skuteczne leczenie obejmuje psychoterapię, a czasem także farmakoterapię.

Dystymia objawy – objawy

Charakterystyczne objawy dystymii to przede wszystkim:

• umiarkowanego stopnia obniżenie nastroju;
• pogorszenie samopoczucia;
• obniżona samoocena;
• subiektywne uczucie przewlekłego zmęczenia;
• zobojętnienie;
• częste obwinianie o problemy siebie lub innych z otoczenia;
• drażliwość;
• postawa roszczeniowa;
• nadmierna senność w ciągu dnia, różnego rodzaju zaburzenia snu;
• uczucie lęku (z reguły wolnopłynącego, a nie napadowego);
• anhedonia, czyli utrata zdolności do odczuwania radości lub satysfakcji;
• nadmierny samokrytycyzm;
• częste i ciągłe zamartwianie się.

W odróżnieniu do depresji, a w szczególności jej ciężkich epizodów, pacjenci z dystymią zazwyczaj wywiązują się ze swoich zawodowych i rodzinnych zobowiązań. Jednak ani praca, ani obowiązki domowe nie dają im poczucia zadowolenia. Niekiedy pojawiają się też epizody samobójczych myśli lub myśli związanych z samookaleczaniem się, co może występować również u osób zmagających się z depresją – konieczna jest diagnostyka różnicowa obu problemów.

Dystymia – przyczyny

Dystymia jest dość częstym zaburzeniem psychicznym i w populacji ogólnej jej częstość może sięgać nawet do 5%. Jest bardziej rozpowszechniona wśród osób leczonych przewlekle – występuje z częstością do 15%. Dystymia jest częstsza u kobiet, u których występuje nawet 2-krotnie częściej. Dystymie można podzielić (według Akiskala) na:

• pierwotne (występują samodzielnie, najczęściej dotyczą osób młodszych);
• wtórne (towarzyszą innym chorobom, są częstsze u osób starszych).

Dystymie wtórne mogą wystąpić u pacjentów obciążonych przewlekłą chorobą lub kalectwem. Z reguły dotyczą pacjentów, u których choroba rozwinęła się w młodym wieku. Zwłaszcza gdy była to choroba przewlekła, np. choroba reumatyczna lub choroba neurologiczna.

Diagnostyka dystymii

Aby rozpoznać dystymię, należy przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad zdrowotny oraz przeanalizować obserwowane u niego objawy, które można zauważyć gołym okiem, jak również przeanalizować te objawy, na które pacjent się skarży. Do rozpoznania konieczne jest:

• występowanie stałego lub nawracającego obniżenia samopoczucia w okresie trwającym co najmniej 2 lata;
• żaden lub niemal żaden z obecnych w tym czasie epizodów depresji nie jest na tyle ciężki, aby spełniać kryteria lekkiego epizodu depresyjnego;
• w trakcie przynajmniej niektórych z okresów depresji występują co najmniej 3 spośród niżej wymienionych objawów: spadek energii lub aktywności, zaburzenia snu, obniżona wiara w siebie i poczucie niedostosowania, zaburzenia koncentracji, płaczliwość, obniżenie zainteresowania seksem lub satysfakcji z aktywności seksualnej, poczucie bezradności lub zmartwienia, pesymizm, wycofanie społeczne, unikanie kontaktów z innymi ludźmi.

Są to kryteria zgodnie z klasyfikacją ICD-10. Dystymia to przewlekłe zaburzenie, które utrzymuje się wiele lat, a nawet przez całe życie. Dlatego wymaga wczesnego wdrożenia leczenia.

Dystymia – leczenie

Leczenie dystymii najczęściej obejmuje farmakoterapię oraz psychoterapię, z czego leki stanowią uzupełnienie działań, zaś psychoterapia traktowana jest jako podstawa. Za najskuteczniejszą metodę psychoterapii uznaje się terapię poznawczą oraz interpersonalną. Celem jest obniżenie nasilenia zgłaszanych przez pacjenta objawów oraz zapobieganie nawrotom, a tym samym poprawa jakości ich życia. Jeśli chodzi o farmakoterapię zwykle stosuje się leki wykorzystywane jednocześnie przy leczeniu depresji. Są to m.in. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, selektywne i nieselektywne inhibitory monoaminooksydazy, inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nitka-Siemińska A., Siemiński M., Wichowicz H., Nyka W., Dystymia, Psychiatria, 1/2005.
2. Gałecki P., Szulc A., Psychiatria, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2018.