Linalol

Aktualizacja: 1 lipca 2025

Linalol jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do grona nienasyconych alkoholi alifatycznych oraz do rodziny terpenów. Jego właściwości określa się jako antyoksydacyjne, jednak ma on znacznie więcej walorów wykorzystywanych celem wspierania zdrowia i samopoczucia. Bywa też częstym składnikiem perfum i ma zastosowanie w wielu dziedzinach życia czy przemysłu.

Linalol – charakterystyka

Mianem linalolu określa się 3,7-dimetylooktadi-1,6-en-3-ol, czyli organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C₁₀H₁₈O oraz masie molowej 154,25 g/mol. Po wyizolowaniu przyjmuje postać oleistej cieczy o charakterystycznym, bardzo przyjemnym zapachu bergamotkowym lub lawendowym. Bywa także nazywany alkoholem linalilowym, a jego temperatura wrzenia wynosi około 198°C. Pod względem chemicznym stanowi mieszaninę dwóch stereoizomerów: likareolu i koriandrolu. Pozyskuje się go właśnie z niektórych olejków eterycznych, w których odpowiada nie tylko za ich charakterystyczny zapach, ale również za część działań biologicznych.

W warunkach naturalnych linalol występuje w olejkach eterycznych ponad 200 gatunków roślin jednoliściennych i dwuliściennych, należących do różnych rodzin. Pozyskuje się go na większą skalę między innymi z następujących roślin:

• jasnotowate (bazylia, mięta);
• wawrzynowate (wawrzyn, cynamon);
• rutowate (cytrusy);
• brzoza brodawkowata.

Na poziomie przemysłowym produkcję syntetycznego linalolu w dzisiejszych czasach szacuje się na około 12 000 ton rocznie. Z tego ponad 95% wykorzystuje się w przemyśle perfumeryjnym i jako substancje zapachowe w kosmetykach, mydłach, perfumach, środkach czystości i wielu innych. W sektorze perfumeryjnym stosuje się linalol głównie pochodzenia syntetycznego, ponieważ praktyka jego otrzymywania jest po prostu tańsza. Omawiany związek znaleźć można w 60 do 90% produktów kosmetycznych (balsamy do ciała, szampony, żele, mydła, lakiery do włosów, kremy, dezodoranty). Jest ponadto dodawany do domowych środków czystości, środków do pielęgnacji mebli, wosków, jak również przetworzonej żywności i napojów, jako zapach i środek aromatyzujący.

Linalol ma jednak znacznie więcej zastosowań. Bardzo dobrze odstrasza owady, w tym komary, jest więc składnikiem preparatów na nie. Olejki eteryczne z jego dodatkiem stosuje się do świec lub można nanosić je na zasłony czy firanki, aby w naturalny sposób zadbać o profilaktykę ukąszenia owadów w swoim domu, a także aby nadać wnętrzom przyjemny zapach.

Zobacz również: Domowe sposoby na ugryzienie komara.

Linalol – właściwości prozdrowotne

Właściwości prozdrowotne omawianego związku są oceniane już od dłuższego czasu. Udowodniono, że ma on działanie przeciwpasożytnicze, głównie przeciw przywrom takim jak Schistosomiasis japonicum. Ceni się też jego działanie hepatoochronne, przeciwmocznicowe i przeciwlękowe (a takie wykazuje zwłaszcza olejek z kolendry). W jednym z badań klinicznych suplementacja linalolem w mocznicy powodowała obniżenie ekspresji markerów zwapnienia, peroksydacji lipidów (utlenianie LDL tzw. złego cholesterolu) i enzymów przeciwutleniających.

Linalol ma korzystny, terapeutyczny wpływ na stany zapalne dróg oddechowych i nadmierne wydzielanie śluzu w ich świetle przez hamowanie szlaku MAPKs/NF-kB (zmniejszenie liczby eozynofili czy cytokin). Udowodniono nawet, że może mieć działanie przeciwnowotworowe w przypadku niektórych form raka (np. raka jamy ustnej, szyjki macicy, żołądka, skóry, płuc i kości).

Zgodnie z innymi badaniami klinicznymi w chorobach skórnych wywołanych promieniowaniem UV B linalol pełnił rolę środka fotoochronnego, przeciwdziałał stresowi oksydacyjnemu. Na koniec warto wspomnieć, że posiada właściwości antybakteryjne, także w przypadku trudniej gojących się ran. W większych ilościach może miejscowo znieczulać.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Słobodzian M., Starzyk R., Szynal W., Słaby W., Linalol, Kolegium Nauk Medycznych – Uniwersytet Rzeszowski.
2. Kucharska M., Szymańska J., Wesołowski W., Bruchajzer E., Frydrych B., Porównanie składu chemicznego wybranych olejków eterycznych stosowanych w chorobach układu oddechowego, Medycyna Pracy 2018;69(2):167–178.