Kantaksantyna

Kantaksantyna to organiczny związek chemiczny należący do grona ksantofili, czyli podgrupy karotenoidów. Ma pomarańczowo-czerwone zabarwienie i występuje w wielu różnych ogólnodostępnych produktach spożywczych, takich jak na przykład kurki, skorupiaki, łososie. Znajduje szerokie zastosowanie, jednak należy używać jej rozsądnie, ponieważ kantaksantyna ma dobrze udokumentowane działania niepożądane.

Kantaksantyna – charakterystyka

Kantaksantyna to organiczny związek chemiczny z grupy ksantofili, oznaczany symbolem E161g na etykietach produktów. Stanowi naturalny, różowy barwnik spożywczy, wykorzystywany powszechnie w przemyśle gastronomicznym. Naturalnie występuje m.in. w:

• algach;
• grzybach;
• bakteriach;
• skorupiakach;
• niektórych rybach.

Pod względem budowy chemicznej jest to diketo‑karotenoid (zawiera dwie grupy ketonowe) i ma długi łańcuch sprzężonych wiązań podwójnych, co nadaje jej intensywny czerwono‑pomarańczowy kolor. Występuje jako ciemnoczerwono‑pomarańczowa krystaliczna substancja.

Kantaksantyna znajduje szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu. To barwnik stosowany w paszach, aby nadać kolor mięsu łososia, pstrąga i żółtkom jaj. Rzadziej jest stosowana jako barwnik spożywczy. W przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym stosowany jest w leczeniu protoporfirii erytropoetycznej (EPP) jako środek zmniejszający nadwrażliwość na światło. Bywa też w mniejszych ilościach nutriceutykiem o właściwościach antyoksydacyjnych. Słabo rozpuszcza się w wodzie, lecz bardzo dobrze w tłuszczach.

Kantaksantyna – wpływ na zdrowie

Wpływ omawianego związku na organizm człowieka jest mocno zależny od jego dawki. WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) ustaliła tymczasowe dopuszczalne dzienne spożycie na 0-0,05 mg/kg masy ciała. W odpowiednich ilościach jest stosowana medycznie, aby zmniejszyć reakcje skórne na światło u osób z protoporfirią erytropoetyczną. Ma również działanie antyoksydacyjne, ponieważ jako karotenoid może neutralizować wolne rodniki (potwierdzają to przeglądy naukowe, np. Consensus Research Library).

Kantaksantyna – czy jest bezpieczna?

Kantaksantyna jest bezpieczna w mniejszych dawkach, w których może wywoływać wręcz pożądane działanie medyczne. Jednak w dawce większej stanowi już pewne zagrożenie zdrowotne. Najpoważniejszą konsekwencją nadmiaru tego związku jest retinopatia kantaksantynowa. Może odkładać się w siatkówce oka w postaci złotych lub brązowych kryształków. Zazwyczaj nie powoduje trwałej utraty wzroku, ale jest sygnałem toksyczności. Zmiany mogą utrzymywać się miesiącami lub latami po odstawieniu kantaksantyny.

Przy większych dawkach kantaksantyny skóra może przybrać pomarańczowy lub brązowy odcień, jak również pojawić się może szereg problemów żołądkowo-jelitowych, takich jak:

• nudności;
• biegunki;
• bóle brzucha.

Reakcje skórne obejmują natomiast pokrzywkę, świąd i wysypkę.

Kantaksantyna stosowana rozsądnie może przynosić korzyści, natomiast nadmierna ekspozycja wiąże się z ryzykiem działań niepożądanych, dlatego kluczowe jest przestrzeganie zalecanych limitów spożycia.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Oryginalny olej z czarnuszki egipskiej (Nigella sativa) wspiera odporność, układ pokarmowy i zdrowie skóry. Wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i antyoksydacyjne. Źródło cennych kwasów tłuszczowych i tymochinonu.
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Olej z czarnuszki tłoczony na zimno, dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju problemach skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki, Postępy Fitoterapii 2/2011.
2. Białecka-Florjańczyk E., Soborowska N., Kundys A., Barwniki spożywcze w produktach dla dzieci na podstawie deklaracji producenta, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 1/2018.