Niskorosłość

Niskorosłość (dawniej określana często jako karłowatość) to inaczej niedobór wzrostu, czyli zbyt mała wysokość ciała dla danego wieku. Może występować zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, a przyczyny najczęściej obejmują niedostateczną ilość hormonu wzrostu. Przeważnie nie ma sposobów na wyleczenie niskorosłości.

Niskorosłość przyczyny

Do najczęstszych przyczyn niedoboru wysokości ciała należy niskorosłość konstytucjonalna, uwarunkowana czynnikami genetycznymi oraz spowolnioną dynamiką przemian rozwojowych dzieci wolno dojrzewających. Obserwuje się ją już w młodym wieku, a jej przyczyny nie są do końca poznane. Niedobór wzrostu może nastąpić wskutek m.in.:

• niedożywienia;
• długotrwałych niedoborów pokarmowych, np. cynku, żelaza, wapnia, białka, witaminy D;
• przewlekłej diety niskokalorycznej;
• zaburzeń trawienia i zaburzenia wchłaniania – np. przewlekłych stanów zapalnych jelit, choroby trzewnej, mukowiscydozy, zespołów złego wchłaniania;
• niedoczynności tarczycy;
• izolowanego niedoboru hormonu wzrostu;
• pierwotnego niedoboru insulinopodobnego czynnika wzrostu (jak również niewrażliwości na hormon wzrostu);
• zespołu Cushinga;
• wielohormonalnej niedoczynności przysadki mózgowej;
• zespołów chromosomowych, np. zespołu Downa, zespołu Turnera, zespołu Pradera-Williego;
• chorób spichrzeniowych;
• achondroplazji, hipochondroplazji i innych zaburzeń rozwoju układu kostnego;
• zespołu Mauriaca.

Niskorosłość częściej występuje u chłopców niż u dziewcząt, choć płeć nie jest większym wyznacznikiem. Przyczyną niedoboru hormonu wzrostu są natomiast zazwyczaj czynniki genetyczne oraz strukturalne zmiany w okolicy podwzgórza i przysadki mózgowej. Zarówno wrodzone, jak i nabyte. Warto zaznaczyć, że zespołem kojarzonym z niskorosłością jest przede wszystkim zespół Noonan – genetycznie uwarunkowana choroba, dziedziczona autosomalnie dominująco, której towarzyszy również upośledzenie umysłowe.

Niskorosłość – objawy

Głównym objawem niskorosłości jest wzrost nieadekwatny do wieku danej osoby. Jest ona zbyt niska, co można zmierzyć za pomocą klasycznego metra bądź w przypadku dzieci przy użyciu liberometru / antropometru. Większość osób dorosłych z niskorosłością nie przekracza 130 cm. Ich kości są krótsze niż w przypadku ludzi całkiem zdrowych, co może (choć nie musi) skutkować nieproporcjonalną długością kończyn górnych i/lub dolnych w stosunku do tułowia.

Jeśli niskorosłość nie wiąże się z wadami genetycznymi i wrodzonymi, rozwój emocjonalny i intelektualny jest przeważnie prawidłowy. Taka osoba powinna jednak uczęszczać na regularne kontrole kardiologiczne ze względu na większe ryzyko rozwoju wad i chorób sercowo-naczyniowych. Wiąże się to z mniejszą przestrzenią w klatce piersiowej, w której może lokować się mięsień sercowy. Osoby z niskorosłością mogą mieć dzieci.

Niskorosłość – diagnostyka

Rozpoznanie niskorosłości nie sprawia większej trudności. Wystarczy zmierzyć długość ciała i porównać ją do osób zdrowych w danym wieku. Znacznie ciężej jest odszukać przyczyn tego stanu. W pierwszej kolejności wykonuje się rezonans magnetyczny mózgu (zwłaszcza przysadki mózgowej) i uzupełnia szczegółowymi badaniami krwi (zwłaszcza w kontekście składników pokarmowych i hormonów). Jeśli istnieje podejrzenie chorób genetycznych, warto skonsultować się z poradnią genetyczną, która przeprowadzi diagnostykę w tym kierunku.

Leczenie niskorosłości

Niektóre przypadki niskorosłości zdiagnozowane we wczesnym dzieciństwie można leczyć. Jeśli wynikają z niedoboru hormonu wzrostu lub niedoborów pokarmowych, wystarczy podawać dziecku leki i suplementy diety, które wyrównają zapotrzebowanie organizmu na poszczególne związki. Podobnie w przypadku chorób hormonalnych, w przebiegu których dziecku podaje się leki hormonalne.

Jeśli natomiast niskorosłość jest genetyczna lub wrodzona, wiąże się z zespołami genetycznymi lub innymi nieodwracalnymi zaburzeniami, pozostaje jedynie pogodzić się ze swoim problemem. Może w tym pomóc profesjonalny psychoterapeuta. Uzupełniająco należy pozostać aktywnym fizycznie, aby zmniejszać ryzyko powikłań ze strony narządu ruchu, jak również można suplementować kolagen i kwas hialuronowy, aby wspierać kości i stawy.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Górniak K., Lichota M., Wilczewski A., Występowanie niskorosłości i wysokorosłości chłopców w wieku 7-19 lat ze wschodnich województw Polski w świetle wybranych zmiennych społecznych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 93/2012.
2. Oczkowska U., Definicja i przyczyny niskorosłości oraz kryteria diagnostyczne niedoboru hormonu wzrostu, Endokrynologia Pediatryczna, 9/2009.
3. Szczupał B., Mechanizmy naznaczania społecznego osób z niskorosłością, Niepełnosprawność, 15/2014.
4. Petriczko E., Horodnicka-Józwa A., Walczak M., Badania wstępne przed diagnozowaniem niedoboru hormonu wzrostu, Endokrynologia Pediatryczna, 9/2009.