Sandacz

Aktualizacja: 11 lipca 2025

Sandacz to bardzo zdrowa ryba, znana głównie z wysokiej zawartości pełnowartościowego białka, składników mineralnych oraz witamin z grupy B. Jest jednocześnie popularna ze względu na swój smaczny, maślany smak i brak mulistego aromatu typowego np. dla sumów i wielu innych gatunków ryb. Sandacze są jednocześnie dość dostępne, nie ma dziś kłopotów z ich zakupem. Dlatego warto wprowadzić je do swojej diety.

Sandacz – charakterystyka

Sandacz jest gatunkiem ryby okoniokształtnej, należącej do rodziny okoniowatych. Cieszy się popularnością w Europie i nie tylko, dlatego może stanowić istotny element diety Polaków, którzy niestety wciąż spożywają zbyt małe ilości ryb. Z wyglądu sandacze są spłaszczone i lekko wydłużone. Mają małe głowy, silne uzębienie (jako że są rybami drapieżnymi) z charakterystycznymi kłami oraz duże, opalizujące oczy. Grzbiet jest szarozielony lub szarobrązowy, boki srebrzyste z ciemnymi smugami, brzuch biały. Szacuje się, że sandacze mogą osiągać nawet do 130 cm długości i do 15 kg masy.

To drapieżna ryba słodkowodna z rodziny okoniowatych, ceniona zarówno przez wędkarzy, jak i smakoszy. Występuje naturalnie w Europie i Azji, głównie w jeziorach, rzekach i zbiornikach zaporowych o twardym dnie i dobrze natlenionej wodzie. Prowadzi nocny, wieczorny tryb życia. Młode rybki żywią się planktonem, dorosłe natomiast polują na mniejsze ryby (ukleje, kiełbie, stynki) oraz larwy owadów i drobne płazy.

Sandacz – skład

W mięsie sandacza znaleźć można przede wszystkim:

• pełnowartościowe, bardzo dobrze przyswajalne białko wysokiej jakości – zawiera aż do 21 g białka na 100 g mięsa, co świetnie sprawdza się w diecie sportowców i osób aktywnych fizycznie, a także wegetarian;
• witaminy z grupy B, w tym zwłaszcza witaminę B12;
• składniki mineralne – głównie selen, fosfor, magnez, potas, żelazo, wapń;
• kwasy tłuszczowe Omega 3, w tym tak ceniony kwas dokozaheksaenowy (DHA);
• śladowe ilości witaminy D.

Mimo zawartości NNKT jest to ryba niskokaloryczna i dietetyczne, ponieważ zawiera mniej niż 1 g tłuszczu na 100 g mięsa. Ma niewiele cholesterolu i toksyn, które tak lubią kumulować się w rybach.

Czy sandacz jest zdrowy?

Sandacz uznawany jest za bardzo zdrową rybę, a przez wzgląd na niskokaloryczność oraz niskie ryzyko zawartości metali ciężkich, mogą ją spożywać także kobiety ciężarne, karmiące piersią, małe dzieci czy seniorzy. Jest to również ryba lekkostrawna, idealnie nadaje się więc do diety osób z problemami żołądkowo-jelitowymi, w tym przy zespole jelita drażliwego czy niestrawności. Składniki zawarte w sandaczach wzmacniają serce i cały układ krwionośny, wspierają czynność układu nerwowego ora wpływają korzystnie na wygląd i kondycję skóry. Wykazano, że systematyczne spożywanie ryb wspiera też samopoczucie.

Jak jeść sandacze?

Mięso sandacza jest kruche, ale jędrne – dobrze trzyma strukturę po obróbce termicznej. Idealnie nadaje się do grillowania, pieczenia, a nawet smażenia i gotowania. Najlepiej smakuje jednak smażony na maśle z dodatkiem cytryny i rozmarynu, co podkreśli jego naturalną słodycz. Można również piec go z dodatkiem koperku, podawać w sosie śmietanowym lub grzybowym oraz grillować wyłącznie z dodatkiem masła i ziół. Przy przewlekłych i ostrych problemach gastrycznych można go gotować na parze wspólnie z warzywami, będzie wówczas najbardziej dietetyczny i lekkostrawny.

Sandacz, jak każda ryba, ma ości. Jednakże ich ilość jest stosunkowo niewielka, a struktura mięsa sprawia, że są łatwe do usunięcia. Wystarczy po przyrządzeniu ryby i otworzeniu jej usunąć duże ości centralne. Tych drobnych jest bardzo mało, w przeciwieństwie do np. szczupaków czy karpi.

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Zakęś Z., Wunderlich K., Rożyński M., Szczepkowski M., Hopko M., Przedsezonowy rozród stawowego sandacza, Komunikaty Rybackie, 3/2016.
2. Januszko O., Kałuża J., Znaczenie ryb i przetworów rybnych w żywieniu człowieka – analiza korzyści i zagrożeń, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2019.