Leczenie immunosupresyjne

Aktualizacja: 27 lutego 2023

Leczenie immunosupresyjne polega na podaży odpowiednio dobranych leków, których celem jest obniżenie odporności organizmu. Znajduje zastosowanie przede wszystkim w przebiegu chorób przewlekłych z autoagresji, jednak leki tego typu podaje się również w wielu innych przypadkach np. przed planowanymi przeszczepami, aby zmniejszyć ryzyko odrzucenia przeszczepu. Leczenie immunosupresyjne na dłuższą metę powoduje wiele skutków ubocznych.

Leczenie immunosupresyjne – na czym polega?

Immunosupresja to stan cechujący się osłabieniem lub wręcz zahamowaniem odpowiedzi immunologicznej organizmu. Dotyczy to zarówno odpowiedzi typu humoralnego, jak i komórkowego. Leczenie immunosupresyjne opiera się więc na podaży określonych leków, indywidualnie dobranych do przypadku zdrowotnego pacjenta, aby tym samym wpłynąć na odpowiedź systemu immunologicznego. Przykładem jest choćby przeszczep narządów wewnętrznych – po takiej operacji każdy chory wymaga leczenia immunosupresyjnego, aby tym samym zapobiec szeroko pojętemu odrzucaniu.

Przykładowo, leczenie immunosupresyjne po przeszczepie płuc opiera się na schemacie trójlejkowym. Pacjentowi podaje się kombinację 3 leków – inhibitora kalcyneuryny lub cyklosporyna A, lek antyproliferacyjny oraz kortykosteroid. W początkowym okresie po przeszczepie płuc leki te podaje się parenteralnie, a później już doustnie. Największe ryzyko odrzucenia przeszczepu pojawia się 3-6 miesięcy po operacji, po tym czasie dawki leków immunosupresyjnych można stopniowo zmniejszać, aby zapobiec skutkom ubocznym nagłego odstawienia. Część placówek medycznych rekomenduje stosowanie leczenia indukcyjnego w okresie okołooperacyjnym. Polega ono na podaży pacjentowi swoistych przeciwciał hamujących funkcję i/lub proliferację limfocytów T.

Leczenie immunosupresyjne – wskazania

Chociaż najczęściej leczenie immunosupresyjne rozpoczyna się przed przeszczepieniem narządu i utrzymuje kilka miesięcy po operacji, metoda znajduje znacznie więcej zastosowań. Wskazaniami do podaży leków immunosupresyjnych są również choroby autoimmunologiczne, takie jak:

• zespół Sjogrena;
• stwardnienie rozsiane;
• stwardnienie zanikowe boczne;
• twardzina układowa;
• toczeń rumieniowaty układowy;
• łuszczycowe zapalenie stawów;
• reumatoidalne zapalenie stawów;
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• choroba Leśniowskiego-Crohna;
• łuszczyca.

Jako że przyjmowanie leków immunosupresyjnych negatywnie oddziałuje na układ odpornościowy, a ich dłuższe przyjmowanie może skutkować licznymi powikłaniami, tego typu preparaty dobiera się bardzo starannie. Są one dostępne na receptę.

Leczenie immunosupresyjne – przeciwwskazania

Ze względu na swoje działanie, leczenie immunosupresyjne nie może być stosowane zawsze. Nawet, jeśli istnieją ku temu wskazania. Przede wszystkim takich leków nie powinny przyjmować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Także skrajne spadki odporności (np. w przebiegu AIDS) zalicza się do względnych przeciwwskazań. Pozostałe choroby muszą zostać ocenione przez lekarza, aby podjąć decyzję o leczeniu immunosupresyjnym.

Czy leczenie immunosupresyjne jest bezpieczne?

Leczenie immunosupresyjne zalicza się do bezpiecznych, jeśli leki zostaną dobrane indywidualnie do pacjenta (rodzaj, dawka, czas trwania leczenia) i będą stosowane przez krótki czas, a nie przewlekle. Jeśli pacjent wymaga leczenia przewlekłego, musi liczyć się z możliwością wystąpienia wielu mniej lub bardziej poważnych skutków ubocznych. Jako że tego typu leczenie osłabia system immunologiczny, wzrasta ryzyko infekcji bakteryjnych, infekcji wirusowych, infekcji grzybiczych oraz chorób. Leki immunosupresyjne stopniowo niszczą wątrobę (i inne narządy wewnętrzne) oraz negatywnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy. Mogą pojawić się objawy takie jak trądzik, nadmierne wypadanie włosów, nadwaga i otyłość, sucha skóra, wzmożone pragnienie, bóle głowy, problemy z pamięcią i koncentracją oraz wiele innych.

Negatywne jest również nagłe zaprzestanie leczenia immunosupresyjnego, co prowadzi do wystąpienia objawów odstawienia. Dlatego każdorazowo lekarz dobiera plan odstawienia, polegający na stopniowej zmianie dawki leku na niższą bądź wydłużaniu odstępów czasu między kolejnymi dawkami.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Zakliczyński M., Garlicki M., Przybyłowski P., Sobieszczańska-Małek M., Zembala M., Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu serca, Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska, 5/2008.
2. Ograczyk E., Kowalewicz-Kulbat M., Wawrocki S., Fol M., Immunosupresja – wymagający sprzymierzeniec na trudne czasy, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015. Remiszewski P., Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu płuc – omówienie leków, Pneumonol. Alergol. Pol., 73/2005.