Nadwaga dotyczy coraz większego odsetka populacji, co wiąże się głównie z wszechobecną przetworzoną żywnością, brakiem aktywności fizycznej (oraz często brakiem czasu na jakąkolwiek aktywność), a także siedzącym trybem życia.
Spis treści
Czym jest nadwaga?
Nadwaga jest wstępem do otyłości, która stanowi odrębną jednostkę chorobową. Stanowi także trzeci, tuż po nadciśnieniu tętniczym oraz nałogu tytoniowym, czynnik ryzyka wielu chorób. Charakteryzuje się zwiększoną masą ciała i poziomem tkanki tłuszczowej, co przekłada się na zdrowie i samopoczucie takiej osoby. Nadwagę rozpoznaje się między innymi na podstawie BMI (ang. Body mass index), które oblicza się dzieląc masę ciała przez wzrost² wyrażony w metrach (np. 172 cm należy podać jako 1,72). Wyniki wraz z ich interpretacją prezentują się następująco:
- <18,5 – niedowaga;
- 18,5-24,9 – norma;
- 25,0-29,9 – nadwaga;
- 30,0-34,9 – otyłość I stopnia;
- 35,0-39,9 – otyłość II stopnia;
- >40 – otyłość olbrzymia.
Przykładowo osoba ważąca 60 kg i mająca 168 wzrostu będzie miała BMI w normie wynoszące 21,26 (60 / 1,68² = 21,26).
Nadwaga – przyczyny
Główną przyczyną nadwagi jest zachwianie bilansu energetycznego, co z kolei jest spowodowane przyjmowaniem pożywienia o większej liczbie kalorii, niż organizm jest w stanie spalić. Bardzo często towarzyszy temu:
- mało aktywny, siedzący tryb życia – zarówno związany z pracą zarobkową, jak i spędzaniem wolnego czasu;
- zbyt mała ilość snu, a także pracowanie do późnych godzin nocnych, podczas gdy organizm powinien się regenerować;
- ograniczony dostęp do zdrowego jedzenia;
- współistniejące choroby cywilizacyjne sprzyjające nadwadze, np. niedoczynność tarczycy, cukrzyca;
- przyjmowanie niektórych leków – głównie sterydowych.
Na wystąpienie nadwagi może mieć także wpływ rzucenie palenia papierosów, co powoduje znaczne zwiększenie apetytu, a także wiek, metabolizm i czynniki genetyczne. Należy zwrócić także uwagę na to, że nadwaga u rodziców zwiększa ryzyko wystąpienia nadwagi u dzieci, ponieważ często biorą one przykład z rodziców, traktując ich jako wzór.
Podsumowując, na wystąpienie nadwagi wpływają zarówno czynniki genetyczne, środowiskowe, społeczne, kulturowe, jak i stan hormonalny organizmu.
Profilaktyka nadwagi
Celem uniknięcia nadwagi należy przede wszystkim przestawić się na zdrowy tryb życia. Powinno to być długoterminowe, gdyż zazwyczaj po kilku miesiącach prób redukcji masy ciała ludzie porzucają zdrowe zachowania na rzecz niezdrowych nawyków. Dochodzi wówczas do tzw. efektu jojo i ponownego przyrostu masy ciała, co również jest szkodliwe.
Aktywność fizyczna
Tym samym należy w miarę możliwości zrezygnować z korzystania z samochodu czy autobusu na rzecz spacerów bądź roweru. Mając do wyboru schody czy windę należy zawsze wybierać schody. To właśnie takie drobne zmiany są pierwszym krokiem do aktywnego trybu życia. Dobrym pomysłem jest również zapisanie się na zajęcia fitness lub znalezienie aktywnego hobby – basen, jazda konno, taniec czy nordic walking.
Dieta
Kolejnym krokiem jest ograniczenie spożywania niezdrowych tłuszczów oraz cukrów prostych, wprowadzając w zamian do diety warzywa, owoce oraz produktu z grupy superfoods. Bardzo ważne jest także odpowiednie nawodnienie organizmu i rezygnacja z nadmiaru alkoholu, kofeiny czy soli.
Edukacja
Na koniec należy wspomnieć o rosnącej świadomości ludzi na temat nadwagi czy otyłości. Coraz więcej ludzi interesuje się tematem zdrowia, co widać między innymi po zwiększonym zainteresowaniu usługami fitness i dietetycznymi. Warto jednak wciąż informować ludzi o szkodliwych skutkach nadwagi oraz o sposobach jej profilaktyki.
Rezygnacja z używek
Kofeina, palenie papierosów, alkohol i inne nałogi sprawiają, że organizm ma tendencję do odkładania tkanki tłuszczowej. Należy nie tylko zrezygnować z używek, ale także w miarę możliwości unikać sytuacji stresowych. Oba czynniki wiążą się ze sobą, ponieważ stres wzmaga chęć sięgania po używki.
Podsumowanie
Masa ciała oraz poziom tkanki tłuszczowej pozostają pod ścisłą kontrolą złożonych mechanizmów homeostatycznych. W efekcie nawet niewielka dysproporcja między energią dostarczaną z pożywienia a zużytą powoduje przyrost masy ciała.
W związku z tym, że nadwaga może prowadzić do otyłości, a ta do wielu poważnych chorób, należy dbać o codzienną dawkę ruchu, trzymać zdrową dietę i nie stosować używek.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Przybylska D., Kurowska M., Przybylski P., Otyłość i nadwaga w populacji rozwojowej, Hygeia Public Health, 47/2012.
- Wąsowski M., Walicka M., Marcinowska-Suchowierska E., Otyłość – definicja, epidemiologia, patogeneza, Postępy Nauk Medycznych, 4/2013.
- Jarosz M., Wolnicka K., Kłosowska J., Czynniki środowiskowe związane z występowaniem nadwagi i otyłości wśród dzieci i młodzieży, Postępy Nauk Medycznych, 9/2011.
- Zgliczyński W., Nadwaga i otyłość w Polsce, Biuro Analiz Sejmowych, 4/2017.
- Zegan M., Michota-Katulska E., Jagodzińska E., Sińska B., Motywacja do odchudzania u osób z nadwagą i otyłością, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 2/2010.
Zostaw komentarz