Kolagen do picia
Kolagen do picia

Hipotermia nazywana potocznie wychłodzeniem organizmu, jest stanem, w przebiegu którego odnotowuje się temperaturę centralną ciała niższą niż 35 stopni C. W skrajnych przypadkach wychłodzenia miejsce ma zagrożenie zdrowia i życia pacjenta. Bardzo ważna jest wczesna pomoc medyczna bez względu na stopień hipotermii. W innym razie może dojść do poważnych, trwałych powikłań.

Hipotermia – przyczyny

Hipotermia może być wywołana uszkodzeniem ośrodka termoregulacji lub ujemnym bilansem cieplnym (większa utrata ciepła od jego ilości uzyskiwanej w trakcie przemian metabolicznych). Szacuje się, że każdego roku w Polsce nawet do 600 osób umiera z powodu wychłodzenia organizmu. Najczęściej przyczyną wychłodzenia organizmu jest dłuższe przebywanie w niskich temperaturach, np. nieumiejętne morsowanie, podtopienie w lodowatej wodzie, przebywanie w górach bez odpowiedniej odzieży. Do wychłodzenia organizmu może jednak dość nawet przy optymalnej, pokojowej temperaturze powietrza. Wówczas czynnikami ryzyka są nieustabilizowane lub zaawansowane choroby, takie jak:

Diagnostyką i leczeniem wychłodzenia zajmują się specjaliści na szpitalnym oddziale ratunkowym.

Hipotermia – objawy

Obraz kliniczny może różnić się w zależności od stopnia hipotermii. Wyróżniamy hipotermię:

  • łagodną – temperatura ciała spada do 32-35 stopni C, pojawiają się kilkugodzinne dreszcze związane ze zużyciem glikogenu mięśniowego. Typowe objawy: migotanie przedsionków, wielomocz, podwyższenie CTK;
  • umiarkowaną – temperatura ciała spada do 28-32 stopni C. Typowe objawy: halucynacje, poszerzenie źrenic, spadek liczby oddechów, zwolnienie metabolizmu. Dreszcze ustępują, pojawiają się natomiast komorowe i nadkomorowe zaburzenia pracy serca;
  • ciężką – temperatura ciała spada poniżej 28 stopni C. Pacjent jest nieprzytomny, brak reakcji ruchowej. Rozwija się ciężka bradykardia, która następnie przechodzi w asystolię. Pojawia się obrzęk płuc i skąpomocz.

Mechanizmem obronnym organizmu jest pojawienie się dreszczy, obkurczanie obwodowych naczyń krwionośnych oraz wzrost przepływu centralnego krwi celem magazynowania ciepła w narządach wewnętrznych. Pomiar temperatury na powłokach skórnych nie ma więc znaczenia i zastosowania praktycznego.

Hipotermia – leczenie

Leczenie hipotermii jest trudne i skomplikowane. Wychłodzony organizm człowieka może być oporny na defibrylację, stymulację elektryczną i leki. Działanie leków w hipotermii jest dużo wolniejsze i po podaniu mogą one szybko osiągać stężenia toksyczne. Dlatego podaż leków poniżej 30 stopni C jest niewskazana.

Pierwsza pomoc polega na:

  • ogrzewaniu ciała – biernym (ciepłe i suche otoczenie, ciepłe okrycie);
  • ogrzewaniu ciała – czynnym (kołdry wypełnione ciepłym powietrzem, wlewy podgrzanych płynów);
  • a także na postępowaniu podtrzymującym czynność podstawowych narządów wewnętrznych.

Dopiero po osiągnięciu temperatury głębokiej powyżej 30 stopni C wykonuje się kardiowersję (jeśli istnieje taka konieczność) i podaje leki.

Postępowanie w łagodnym wychłodzeniu organizmu można ograniczyć do podaży ciepłych słodkich płynów, aktywności fizycznej i przerwania dalszego wychładzania organizmu (np. przez zdjęcie mokrego ubrania) ubrania. Z kolei przy hipotermii umiarkowanej i ciężkiej z zaburzeniami świadomości niewskazane są gwałtowne ruchy, konieczna jest pozycja leżąca, wyrównywanie niedoborów płynowych, łagodne ogrzewanie, zewnętrzne zabezpieczenie drożności dróg oddechowych i właściwa tlenoterapia.

Hipotermia terapeutyczna

Wychłodzenie organizmu jest powszechnie wykorzystywane w medycynie, zwie się hipotermią terapeutyczną. Najpierw zatrzymuje się u pacjenta krążenie, a następnie obniża temperaturę ciała do 32-34 stopni C na czas 12-24 godzin (u noworodków do 72 godzin). W przebiegu takiego procesu dochodzi do zahamowania reakcji powstawania wolnych rodników. Należy jednak pamiętać, że hipotermia terapeutyczna nie jest metodą dającą wyłącznie pozytywne efekty. Niesie za sobą ryzyko licznych powikłań: podatność na infekcje, zaburzenia elektrolitowe i niestabilność hemodynamiczna, krwawienia, zaburzenia rytmu serca i zapalenie płuc. Przeciwwskazaniami do stosowania hipotermii są m.in.: urazy, krwotoki, koagulopatia i posocznica.

Polecane produkty

Omega 3 – czysty roślinny olej z Pachnotki zwyczajnej
Omega 3 to naturalny produkt zawierający w swoim składzie czysty, roślinny olej, z pełniącymi istotną rolę w odżywianiu człowieka kwasami tłuszczowymi Omega 3. Stanowi wsparcie dla mózgu i odpowiada za jego prawidłową pracę. Dodatkowo wspiera odporność
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

  1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
  2. Kowal S., Hipotermia jako technika terapeutyczna i zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka, Kraków 2006.
  3. Sosnowski P., Mikrut K., Krauss H., Hipotermia – mechanizm działania i patofizjologiczne zmiany w organizmie człowieka, 69/2015.
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami