Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia rytmu serca w znacznym stopniu mogą ograniczyć codzienną aktywność pacjenta. To szeroka grupa rozmaitych problemów związanych z układem sercowo-naczyniowym, choć równie często przyczyny arytmii wynikają z chorób ogólnoustrojowych lub związanych z innymi układami. Niezbędną częścią w postępowaniu w przypadkach arytmii jest określenie przyczyn, tylko to daje możliwość wdrożenia leczenia przyczynowego.

Zaburzenia rytmu serca – przyczyny

Problematyka i etiologia zaburzeń rytmu serca jest niezwykle rozległa. Mogą być one spowodowane chorobą organiczną serca, jak również występują w strukturalnie zdrowym mięśniu sercowym. Wyróżnia się:

• rytmy wolne w postaci bloku przedsionkowo-komorowego i śródkomorowego, zwane ogólnie bradykardią;
• rytmy szybkie w postaci arytmii nadkomorowych i komorowych, zwane ogólnie tachykardią.

Poważnym problemem pacjentów kardiologicznych jest migotanie przedsionków, które z kolei może wynikać z następujących przyczyn:

• nadciśnienie tętnicze;
• zaburzenia elektrolitowe;
• hipokaliemia lub hipomagnezemia mogą prowadzić do ostrych, groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca, gdyż zwiększają pobudliwość mięśnia sercowego przez utratę wewnątrzkomórkowego potasu i magnezu;
• wady zastawkowe;
• cukrzyca;
• choroba niedokrwienna serca;
• kardiomiopatie;
• zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia;
• przebyte operacje serca;
• zespół chorego węzła zatokowego;
• zespół preekscytacji;
• nadczynność tarczycy;
• bezdech senny;
• ostre zakażenie;
• choroby płuc;
• znieczulenie ogólne;
• substancje i leki (alkohol, kofeina, tlenek węgla, β2-mimetyki).

Wszystkie powyższe choroby i problemy mogą przyczyniać się do różnego rodzaju arytmii. W literaturze nierzadko wskazuje się na uwarunkowania genetyczne arytmii. Wśród przyczyn zaburzeń rytmu serca wyróżnia się ponadto następujące:

• trzepotanie przedsionków – arytmia przedsionkowa polegająca na zbyt szybkiej pracy przedsionków, mimo tego jest ona wciąż bardziej regularna niż przy migotaniu przedsionków;
• tachykardia nadkomorowa – obejmuje wiele form arytmii z przedsionków lub węzła AV. Epizody zwykle rozpoczynają się nagle i tak samo się kończą;
• Zespół Wolffa-Parkinsona-White’a – choroba przebiegająca z obecnością przynajmniej jednego połączenia przedsionkowo-komorowego, omijającego węzeł przedsionkowo-komorowy, zdolnego do przewodzenia impulsów elektrycznych;
• migotanie komór – chaotyczna czynność elektryczna komór serca, będąca najczęstszą przyczyną nagłego zatrzymania krążenia u pacjentów dorosłych.

Diagnostykę i leczenie zaburzeń rytmu serca prowadzi lekarz kardiolog.

Zaburzenia rytmu serca – objawy

Zaburzenia rytmu serca mogą występować bezobjawowo lub powodować objawy takie jak:

• zawroty głowy;
• duszności i problemy z oddychaniem;
• zmęczenie;
• ból w klatce piersiowej;
• kołatanie serca;
• uczucie ściskania w klatce piersiowej lub uczucie niemiarowego bicia serca;
• omdlenia;
• mroczki przed oczami;
• zaburzenia pamięci i koncentracji;
• pogorszenie tolerancji na wysiłek fizyczny.

Arytmie często połączone są z uczuciem niepokoju.

Zaburzenia rytmu serca – diagnostyka

Tradycyjne badanie stetoskopem pozwala jedynie ustalić czy serce bije zbyt szybko czy zbyt wolno, może także wskazać na niemiarowość jego pracy. Nie pozwala jednak na rozpoznanie przyczyn problemu oraz jego dokładnego charakteru. W tym celu należy wykonać EKG Holter oraz ECHO serca. EKG wykonywane jest celem oceny pracy serca i wykrycia nieprawidłowości, natomiast ECHO serca pozwala ocenić przepływ krwi w jamach serca, naczyniach krwionośnych, jak również umożliwia obserwację budowy i pracy serca. Uzupełniająco warto wykonać RTG klatki piersiowej, a jeśli problemy sercowe są bardzo poważne, kardiolog rozważa wykonanie angiografii.

Zaburzenia rytmu serca – leczenie

Leczenie najczęściej opiera się na farmakoterapii. Pacjent otrzymuje leki (zwykle dostępne wyłącznie na receptę), np. beta-blokery, które zmniejszają częstotliwość akcji serca i jego kurczliwość, w efekcie czego pracuje miarowo. U niektórych pacjentów wykonuje się zabiegi kardiochirurgiczne, np. wstawienie sztucznej zastawki serca, u innych zaś wszczepia się rozrusznik serca. Podstępowanie zawsze zależy od przyczyny choroby. Jeśli arytmia wiąże się z chorobą przewlekłą ogólnoustrojową, należy dążyć do jej ustabilizowania. Pacjenci z problemami kardiologicznymi powinni pozostać aktywni fizycznie, a ćwiczenia dobiera się w zależności od stopnia choroby i jej obrazu klinicznego.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Kózka M., Majda A., Rumian B., Uwarunkowania napadowych zaburzeń rytmu serca u pacjentów hospitalizowanych w oddziale kardiologii, Hygeia Public Health, 1/2015.
2. Jaszczyszyn E., Panaszek B., Podstawy elektrofizjologiczne, przyczyny i klasyfikacja zaburzeń rytmu serca – implikacje rokownicze i terapeutyczne, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2013.
3. Hoffman P., Ponikowski P., Witkowski A., Lipiec P., Kardiologia – podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2019.