Bąblowica (inaczej: echinokokoza, łac. echinococcosis cystica) to inwazyjna choroba odzwierzęca wywoływana przez larwalną postać tasiemca Echinococcus granulosus lub Echinococcus multilocularis. Objawy są ogólnoustrojowe, jednak większość z nich odnosi się do jamy brzusznej. W leczeniu stosuje się wieloletnie (często dożywotnie) podawanie albendazolu.
Spis treści
Bąblowica – przyczyny
Bąblowica jest częstą chorobą pasożytniczą zwierząt, natomiast u ludzi wykrywa się ją stosunkowo rzadko. Wywołuje ją inwazja postaci larwalnej tasiemca bąblowcowego z rodziny Taeniidae, należącego do rodzaju Echinococcus. Choroba może być spowodowana przez:
- bąblowca jednokomorowego (Echinococcus granulosus);
- bąblowca wielokomorowego (Echinococcus multilocularis);
- bąblowca policyklicznego (Echinococcus vogeli);
- Echinococcus oligarthrus
Dwa ostatnie przypadki bąblowicy nie występują w Polsce.
Do zamknięcia cyklu rozwojowego tasiemiec bąblowcowy potrzebuje żywiciela ostatecznego, którym przeważnie jest mięsożerny ssak, a także żywiciela pośredniego. Torbiele bąblowcowe przeważnie lokalizują się w wątrobie, płucach oraz mózgu. Tasiemiec w postaci dojrzalej pasożytuje w jelicie cienkim psa, wilka, lisa, szakala, dingo, hieny. Liczba żywicieli pośrednich oprócz człowieka obejmuje wiele gatunków zwierząt: owce, kozy, bydło, wielbłądy, świnie, konie, zające.
Do organizmu człowieka larwy tasiemca mogą dostać się poprzez bliski kontakt z zakażonymi zwierzętami, przeniesienie jaj tasiemca do ust za pomocą brudnych rąk, jak również spożycie skażonej jajami tasiemca żywności lub wody.
Bąblowica – objawy
Objawy bąblowicy rozwijają się po wielu latach od zarażenia i są z reguły mało charakterystyczne, co opóźnia rozpoznanie i wdrożenie właściwego leczenia, a tym samym zmniejsza szanse na uratowanie życia. Bąblowica wątroby jest groźną chorobą, mogącą doprowadzić do bardzo ciężkich, długofalowych i często nieodwracalnych powikłań, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci chorego. Objawy ściśle wiążą się z lokalizacją cysty. Przykładowo, jeśli znajdują się one w wątrobie, pojawiają się:
- żółtaczka;
- bóle w okolicy prawego podżebrza;
- uczucie pełności w nadbrzuszu;
- zapalenie dróg żółciowych;
- hepatomegalia, czyli powiększenie wątroby.
Pęknięcie torbieli bąblowcowej może wywołać rozsianie do innych narządów, a nawet wstrząs anafilaktyczny, który zazwyczaj kończy się śmiercią pacjenta. Jeśli natomiast cysty są umiejscowione w płucach, typowe są:
- duszności;
- krwioplucie;
- kaszel;
- bóle w klatce piersiowej;
- spłycenie oddechu.
Obecność torbieli bąblowcowej w kościach może wywoływać dolegliwości bólowe zajętych kości, utratę szpiku kostnego, niedowład kończyn, a nawet inicjować patologiczne złamania. Powiększająca się larwa w kręgach kręgosłupa może uciskać na nerwy biegnące w rdzeniu kręgowym.
Bąblowica – diagnostyka
Jako że nie ma objawów charakterystycznych dla niepowikłanej bąblowicy, o rozpoznaniu decydują badania dodatkowe. Podstawą diagnostyki bąblowicy są badania obrazowe: RTG, USG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, w zależności od lokalizacji cyst. Przydatne są również badania serologiczne. W rozpoznaniu pomaga stwierdzenie obecności haków i/lub protoskoleksów w płynie torbieli oraz na podstawie badania histopatologicznego materiału biopsyjnego, pooperacyjnego lub pośmiertnego.
Bąblowica – leczenie
Leczenie omawianej choroby polega przede wszystkim na chirurgicznym usunięciu torbieli z otaczającymi tkankami oraz chemioterapii z zastosowaniem albendazolu lub mebendazolu. Szanse na całkowite wyleczenie daje wyłącznie chirurgiczne usunięcie torbieli bąblowcowej wraz z otaczającą tkanką. Terapię należy podjąć jak najszybciej, co znacznie zwiększa rokowania pacjenta.
Bąblowica – zapobieganie
Podstawą profilaktyki bąblowicy jest wysoka higiena osobista – częste mycie rąk, zwłaszcza po powrocie do domu i po kontakcie ze zwierzętami. Zaleca się również dokładne mycie żywności pochodzącej z lasu przed jej spożyciem. Dotyczy to głównie grzybów i owoców leśnych. Obróbka termiczna także będzie pomocna. Jako że to właśnie lisy są najczęstszymi nosicielami tasiemca, warto zabezpieczyć posesję przed ich odwiedzinami, np. ogradzając domostwo. Zwierzęta domowe powinny być systematycznie odrobaczane.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kalinowska-Nowak A., Begejowicz C., Współczesne zasady rozpoznawania i leczenia bąblowicy wątroby, Przegląd Lekarski, 3/2001.
- Hołody-Zaręba J., Zaręba K., Kędra B., Bąblowica – endemiczna choroba pasożytnicza, Przegląd Gastroenterologiczny, 7/2012.
Zostaw komentarz