Kwasica

Kwasica to patologiczny stan, w przebiegu którego obserwuje się zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Podstawowy podział wyróżnia kwasicę metaboliczną oraz kwasicę oddechową. Obie dolegliwości są niebezpieczne dla zdrowia i powinny być leczone w warunkach szpitalnych. Choć mogą przebiegać bezobjawowo, najczęściej rozwija się charakterystyczny obraz kliniczny.

Kwasica oddechowa

Kwasica oddechowa rozwija się wskutek gwałtownego nagromadzenia się w organizmie człowieka dwutlenku węgla, czego konsekwencją jest narastająca hiperkapnia. Dochodzi do zwiększenia ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla, czego mechanizm opiera się na upośledzeniu jego eliminacji przez płuca. PH spada poniżej 7,35 i miejsce ma kwasica. Przyczynami kwasicy oddechowej mogą być:

• niedrożność układu oddechowego, np. wskutek utkwienia w drogach oddechowych ciała obcego;
• astma oskrzelowa;
• odma opłucnowa;
• otyłość;
• doznane urazy w obrębie klatki piersiowej;
• różnego rodzaju wstrząsy, np. wstrząs anafilaktyczny;
• zatorowość płucna;
• osłabienie lub upośledzenie czynności mięśni oddechowych;
• choroby neuronu ruchowego.

Gdy pH krwi spada, ustrój uruchamia mechanizmy kompensacyjne mające na celu przede wszystkim szybkie jego unormowanie. Przy zaburzeniach oddechowych istotną rolę odgrywa ośrodek oddechowy, zlokalizowany w rdzeniu przedłużonym. Dwutlenek węgla szybko i łatwo dyfunduje przez barierę krew-mózg, prowadząc do wystąpienia zaburzeń neurologicznych. Możliwe objawy w przebiegu kwasicy oddechowej obejmują:

• drżenia mięśniowe;
• zaburzenia równowagi;
• nadmierną senność;
• osłabienie i przewlekłe zmęczenie;
• ból głowy;
• dezorientację;
• nudności i wymioty;
• zaburzenia widzenia.

Jeśli mechanizmy kompensacji oddechowej zawiodą, dochodzi do zakwaszenia moczu oraz pojawia się spowolniony i spłycony oddech.

Kwasica metaboliczna

Kwasica metaboliczna rozwija się na drodze nadmiernej podaży lub produkcji w ustroju kwasów. Jednocześnie miejsce ma upośledzona regeneracja wodorowęglanów przez nerki oraz ich zwiększona utrata. Dochodzi do zmniejszenia stężenia wodorowęglanów w organizmie. Przyczynami spadku pH poniżej 7,35 w przebiegu kwasicy metabolicznej mogą być:

• zatrucia organizmu;
• kwasica ketonowa lub mleczanowa;
• ostra niewydolność nerek;
• przewlekła niewydolność nerek;
• utrata zasad przez nerki lub przewód pokarmowy.

Kompensacja kwasicy metabolicznej odbywa się na drodze hiperwentylacji i obniżania ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla. Obraz kliniczny w dużej mierze zależy od przyczyny kwasicy metabolicznej. Typowymi objawami zazwyczaj są jednak:

• bóle brzucha;
• bóle głowy i zawroty głowy;
• uczucie splątania;
• zaburzenia równowagi i świadomości;
• nudności i wymioty.

A więc obraz kliniczny zbliżony jest do objawów kwasicy oddechowej.

Diagnostyka kwasicy

Diagnostyka kwasicy opiera się na wykonaniu badania gazometrycznego krwi. Odbywa się to w warunkach laboratoryjnych. Polega na pobraniu próbki krwi tętniczej od pacjenta, a następnie dokładna ocena składu i jakości tej krwi. W trakcie badania oznacza się aż 8 parametrów, wśród których największe znaczenie w rozpoznaniu kwasicy ma pH krwi oraz ciśnienie parcjalne dwutlenku węgla. Uzupełniająco wykonuje się badania mające na celu ustalenie przyczyny kwasicy, np. badania obrazowe klatki piersiowej czy szczegółowe badania krwi i badanie moczu.

Leczenie kwasicy

Leczenie kwasicy odbywa się w warunkach szpitalnych. Przy postaci metabolicznej polega na dożylnym podawaniu NaHCO3-. Wciąż kluczowe pozostaje jednak wyleczenie lub ustabilizowanie choroby podstawowej. Z kolei przy kwasicy oddechowej ważne jest przywrócenie właściwego oddechu (resuscytacja, jeśli jest ona konieczna) oraz tlenoterapia. Dodatkowo pacjenci zazwyczaj wymagają wysokiego nawodnienia i wyrównywania zaburzeń wodno-elektrolitowych.

Bio Acerola C - 100% naturalna witamina C
Acerola od bioalgi to w pełni naturalny (organiczny) i bez żadnych dodatków produkt. Wytwarzany jest z owoców wiśni Acerola, na ściśle kontrolowanej, ekologicznej uprawie, z zachowaniem najwyższych standardów jakościowych.
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Sławuta P., Sikorska-Kopyłowicz A., Pasikowski G., Duda M., Hiperchloremia i zaburzenia równowagi kwasowo‑zasadowej jako jatrogenne powikłania terapii płynami, Życie Weterynaryjne, 7/2018.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
3. Armand G., Kwasica utajona – inne spojrzenie na osteoporozę, 11/2003.
4. Hasan A., Praktyczny podręcznik interpretacji równowagi kwasowo-zasadowej, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2015.