Suchy kaszel

Aktualizacja: 24 września 2025

Suchy kaszel to charakterystyczny rodzaj odruchu kaszlowego, wyróżniający się przede wszystkim brakiem odkrztuszania plwociny oraz typowym dźwiękiem przypominającym szczekanie psa. Tego typu kaszel występuje zazwyczaj przy infekcjach wirusowych i jest przeciwieństwem kaszlu mokrego, typowego dla nadkażeń bakteryjnych oraz przebiegającego z odkrztuszaniem plwociny. Dłużej utrzymujący się suchy kaszel jest wskazaniem do wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.

Suchy kaszel – charakterystyka

Suchy kaszel ma specyficzny charakter, opisywany jako szczekający, drapiący, szorstki czy głuchy. W odróżnieniu od kaszlu mokrego nie towarzyszą mu odgłosy bulgotania ani odkrztuszanie wydzieliny. Często pojawiają się przy nim dodatkowe dolegliwości, takie jak:

• uporczywe drapanie lub łaskotanie w gardle;
• uczucie podrażnienia;
• ból i zaczerwienienie gardła;
• łzawienie oczu.

Zobacz również: Uczucie flegmy w gardle.

Pozostałe objawy zależą od przyczyny suchego kaszlu. Przykładowo, jeśli występuje on w przebiegu grypy, może mu towarzyszyć gorączka, dreszcze, bóle mięśniowo-stawowe, ogólne osłabienie i złe samopoczucie. Z kolei w przypadku poważniejszych chorób, takich jak rak płuc, mogą pojawić się dolegliwości takie jak ból w klatce piersiowej, krwioplucie, chrypka czy nagła utrata masy ciała.

Ze względu na czas trwania objawu wyróżnia się:

• kaszel ostry – trwa do 3 tygodni i zazwyczaj ustępujący samoistnie;
• kaszel podostry – trwa od 3 do 8 tygodni;
• kaszel przewlekły – utrzymuje się powyżej 8 tygodni.

W przypadku przewlekłego suchego kaszlu należy skonsultować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Może on zlecić badania diagnostyczne oraz (jeśli zajdzie potrzeba) skierować pacjenta do pulmonologa specjalizującego się w chorobach układu oddechowego.

Zobacz również: Suchy, duszący kaszel.

Suchy kaszel – przyczyny

Suchy kaszel może występować przy wielu różnych problemach zdrowotnych, a nawet przy stanach fizjologicznych. Dlatego bardzo często trudno znaleźć jego bezpośrednią przyczynę. Z reguły towarzyszy takim schorzeniom i chorobom jak:

• przeziębienie, grypa, różnego rodzaju infekcje wirusowe układu oddechowego oraz o charakterze ogólnoustrojowym;
• przewlekłe choroby układu oddechowego takie jak zapalenie płuc, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma oskrzelowa;
• niektóre przewlekłe choroby niedotyczące układu oddechowego, takie jak niewydolność mięśnia sercowego, nowotwory;
• alergia – najczęściej wziewna, ale również alergia pokarmowa czy alergia kontaktowa;
• choroba refluksowa przełyku;
• krztusiec, gruźlica.

Suchy kaszel może jednak pojawić się również przy zwykłym podrażnieniu gardła, na przykład u palaczy papierosów (wówczas pojawia się charakterystyczny kaszel zwany kaszlem palacza i jest on właśnie suchy), u osób spożywających bardzo ostre pokarmy oraz przy różnego rodzaju problemach w obrębie jamy ustnej. Dodatkowo niektóre leki, zwłaszcza inhibitory konwertazy angiotensyny stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, mogą powodować suchy kaszel jako efekt uboczny.

Warto zaznaczyć, że na suchy kaszel bardziej narażone są osoby mieszkające w dużych miastach i aglomeracjach miejskich, ponieważ każdego dnia wdychają one zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu, co w dużej mierze wiąże się ze spalinami.

Diagnostyka suchego kaszlu

Diagnostyka suchego kaszlu rozpoczyna się zebraniem wywiadu zdrowotnego oraz ustaleniem, czy jest to prosty problem do rozwiązania czy może wymagający dalszych, bardziej szczegółowych badań diagnostycznych. Jeśli konieczne są dalsze badania, z reguły są to RTG klatki piersiowej, gazometria, spirometria, testy alergiczne, gastroskopia, szczegółowe badania laboratoryjne krwi oraz inne w zależności od podejrzeń lekarza.

Na wizycie każdy lekarz powinien osłuchać klatkę piersiową i plecy pacjenta stetoskopem oraz poprosić o wymuszenie kaszlu, aby ocenić jego specyfikę. Na tej podstawie ustala się dalsze postępowanie lecznicze, które powinno być przyczynowe, jeśli jest taka możliwość.

Suchy kaszel – leczenie

Jeśli więc suchy kaszel wynika z alergii, pacjentowi przepisuje się leki antyhistaminowe działające objawowo, zaś przyczynowo rekomenduje się unikanie ekspozycji organizmu na dany alergen. Można również zdecydować się na odczulanie, czyli immunoterapię swoistą, co trwa jednak kilka lat. Natomiast jeśli suchy kaszel jest objawem grypy, pacjentowi zaleca się wzmacnianie odporności, odpoczynek i sen, suplementację witaminy C, ewentualnie leki działające objawowo.

Przy suchym kaszlu sięgać można po sprawdzone i bezpieczne metody domowe, takie jak picie naparów ziołowych, płukanki gardła, inhalacje, nawilżanie powietrza w pomieszczeniach domowych, dbałość o higienę jamy ustnej oraz częste mycie rąk, aby nie roznosić patogenów, wzbogacenie diety o probiotyki oraz naturalne antybiotyki (np. czosnek), dodawanie do napojów miodu, wszelkie inne metody wzmacniające odporność organizmu.

Zobacz również: Odporność – naturalne sposoby na wzmocnienie.

Aby nie dopuścić do podrażnienia i wysuszenia śluzówki gardła, warto pamiętać o wysokim nawodnieniu na poziomie co najmniej półtora litra dziennie.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Wysokiej jakości oryginalna, egipska czarnuszka siewna (Nigella sativa) w kapsułkach to wygodny sposób na codzienne wsparcie odporności, układu pokarmowego i zdrowej skóry, z pełnią cennych składników aktywnych. Chroni komórki przed wolnymi rodnikami …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Unduras A., Kuziemski K., Uporczywy kaszel – trudności diagnostyczno-terapeutyczne w codziennej praktyce lekarskiej, Forum Medycyny Rodzinnej 2017, tom 11, nr 4, 149–155.