Aktualizacja: 25 lipca 2023
Fityna nazywana jest również kwasem fitynowym. W ostatnich latach stało się głośno na temat tego związku, sugeruje się, że jego spożycie nie wpływa korzystnie na zdrowie konsumenta. Czy to stwierdzenie jest rzeczywiście słuszne? Co warto wiedzieć na temat fityny? Wyjaśniamy.
Spis treści
Fityna – charakterystyka
Fityna to naturalny związek występujący w wielu produktach spożywczych. Omawiając go bardziej precyzyjnie, jest solą wapniowo-magnezową kwasu inozytolosześciofosforowego. W największych ilościach lokalizuje się w ziarnach aleuronowych, gdzie tworzy okrągłe globoidy. Głównymi źródłami fityny są: zboża, nasiona roślin strączkowych, nasiona innych roślin oraz orzechy. Co ciekawe, związek ten wykorzystuje się coraz częściej we współczesnym lecznictwie.
Funkcje fityny w świecie roślin
Fityna jest niezwykle ważna w świecie roślin, ponieważ ulegając hydrolizie enzymatycznej podczas kiełkowania ziarna służy jako źródło fosforu, inozytolu oraz kationów metali. Około 2/3 ogółu fosforu roślinnego zmagazynowana jest właśnie w postaci kwasu fitynowego. Fosfor jest natomiast niezbędny do właściwego wzrostu i rozwoju rośliny na wszystkich etapach jej życia. Jako że w największych ilościach fityna znajduje się w okrywie ziaren, w odniesieniu do produktów spożywczych najbogatsze w nią będzie pieczywo pełnoziarniste.
Fityna – wpływ na zdrowie
Produkty pełnoziarniste zawierają ogromne ilości cennych składników odżywczych, m.in. witamin z grupy B, składników mineralnych czy witaminy E. Biodostępność tych składników w dużej mierze ogranicza jednak obecność błonnika pokarmowego i kwasu fitynowego. Fityna nie ulega trawieniu w układzie pokarmowym konsumenta, co więcej szybko tworzy kompleksy z żelazem, wapniem, magnezem, cynkiem, sodem czy potasem, zmniejszając ich wchłanianie. Można byłoby zatem powiedzieć, że fityna jest szkodliwym składnikiem diety, ponieważ uniemożliwia wchłonięcie wielu minerałów w odpowiednich ilościach. Jest to jednak stwierdzenie błędne. Mimo takich właściwości fityna jest cenna dla zdrowia.
Wiąże nie tylko niektóre makroelementy i mikroelementy, ale także metale ciężkie, w tym rtęć, nikiel, ołów, arsen, glin czy kadm. Przyczynia się więc do detoksykacji, czyli usuwania toksyn z ustroju. Metale ciężkie mają tendencję do kumulowania się w tkankach organizmu, przyczyniając się do wystąpienia:
- przewlekłego zmęczenia;
- spadków odporności;
- nadmiernego wypadania włosów;
- schorzeń dermatologicznych;
- bólu stawów;
- bezsenności;
- problemów z płodnością.
Metale ciężkie zwiększają również ryzyko wystąpienia chorób cywilizacyjnych. O ile z łatwością pokryjemy zapotrzebowanie na minerały, sięgając po inne produkty spożywcze (np. Spirulinę, owoce i warzywa, jajka itd.), o tyle mało które produkty mają zdolność tak efektywnego oczyszczania organizmu. Udowodniono również, że kwas fitynowy może zwiększać aktywację komórek NK i tym samym niszczyć komórki nowotworowe, a także może regulować glikemię poposiłkową.
Fityna – czy warto jej unikać?
Mało znanym, skutecznym sposobem na neutralizowanie działania fityny jest dodanie do produktów zawierających fityniany witaminę C. Musimy jednak pamiętać, że fityna ma wiele prozdrowotnych właściwości. Błędem jest powszechnie dążenie do wyeliminowania jej za wszelką cenę z dziennego jadłospisu. Należy zachować umiar, a więc spożywać produkty bogate w ten związek, jednak nie na każdy posiłek.
Fityna w medycynie
Ostatnie lata wiązały się z ogromnym wzrostem zainteresowania kwasem fitynowym. Wykazano, że może on znajdować wiele zastosowań we współczesnej medycynie. Pobudza bowiem procesy krwiotwórcze, nasila regenerację i wzrost tkanki kostnej oraz stymuluje czynność układu nerwowego. Można wykorzystywać go wspomagająco w leczeniu krzywicy, niedokrwistości, gruźlicy, neurastenii i wielu innych chorób.
Spirulina w tabletkach (100% naturalna)Spirulina posiada w pełni naturalne witaminy i minerały o wysokim stężeniu. W jej skład wchodzą m.in.: biotyna, beta-karoten, kwas foliowy, tiamina, niacyna, witamina D, E i inne witaminy oraz białko i błonnik. To też źródło cynku, magnezu, wapnia, żelaza
Zobacz tutaj ...
Spirulina w proszku (100% naturalna)Spirulina w proszku to słodkowodna alga, zawierająca duże stężenie witamin, minerałów i innych, ważnych składników odżywczych. Wysoką jakość uzyskano dzięki odpowiednim warunkom klimatycznym, przestrzeganiu restrykcyjnych norm podczas hodowli i …
Zobacz tutaj ...
Bibliografia
- Kapela T., Perspektywy wykorzystania fitazy w gorzelnictwie, Biotechnologia, 2/2007.
- Gawęcki J., Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2012.
- Nawrocka-Musiał D., Latocha M., Kwas fitynowy – nutraceutyk o działaniu przeciwnowotworowym, Pol. Merk. Lek., 43/2012.
Zostaw komentarz