Osłona żołądka

Aktualizacja: 24 lipca 2023

Osłona żołądka wykorzystywana jest najczęściej podczas przewlekłej farmakoterapii, w przebiegu której wykorzystuje się leki negatywnie oddziałujące na błonę śluzową tego narządu. Bardzo ważne jest stosowanie aptecznych osłon, jednak można wspomagać się również metodami domowymi. Mogą stanowić uzupełnienie osłony podstawowej.

Osłona żołądka – na czym polega?

Przy niektórych lekach przeciwbólowych i przeciwzapalnych wskazane jest stosowanie tzw. osłony na żołądek. Jej głównym celem jest zapobieganie wrzodom żołądka i zgadze. Osłonę żołądka zapewniają odpowiednie leki, które zmniejszają kwasowość soku żołądkowego, obniżając tym samym ryzyko wystąpienia podrażnienia błony śluzowej żołądka. Najczęściej wykorzystywanymi lekami tej grupy są omeprazol i pantoprazol. Pierwszą tabletkę przyjmuje się od razu, drugą zaś kolejnego dnia rano, na czczo, 30-60 minut przed śniadaniem. Wysokim poziomem bezpieczeństwa cieszą się jednak również domowe sposoby na osłonę żołądka. Znajdują zastosowanie przy farmakoterapii z wykorzystaniem leków, które mogą podrażniać błony śluzowe żołądka. Zaliczamy do nich m.in.:

• kwas acetylosalicylowy;
• ibuprofen;
• ketoprofen;
• deksketoprofen;
• meloksykam;
• naproksen;
• meloksykam;
• piroksykam;
• kwas mefenamowy;
• hydrokortyzon;
• metyloprednizolon;
• fludrokortyzon;
• triamcynolon.

Nie należy pomijać stosowania osłony, ponieważ na dłuższą metę może mieć to poważne, trwałe konsekwencje.

Domowe sposoby na osłonę żołądka

Należy pamiętać, aby chęć zastosowania domowych sposobów na osłonę żołądka w przebiegu długotrwałej farmakoterapii skonsultować z lekarzem. Nie powinny być wówczas stosowane jako jedyny sposób ochrony żołądka. Bez konieczności konsultacji z lekarzem można je wykorzystywać jednak przy czasowej farmakoterapii, aby wesprzeć zdrowie układu pokarmowego. Najpopularniejsze domowe sposoby na osłonę żołądka:

• codzienne włączanie do diety żywności probiotycznej, np. kefirów, kwaśnego mleka, maślanki, zakwasu;
• suplementacja witaminamą B6, witaminą B12 i witaminą PP, a także witaminą C;
• stosowanie diety lekkostrawnej;
• wysokie nawodnienie organizmu – woda rozrzedza sok żołądkowy, zmniejszając kwasowość środowiska;
• ziołolecznictwo – ciepłe napary z rumianku, lawendy czy nagietka nie tylko wpłyną ochronnie na żołądek, ale również złagodzą objawy żołądkowe związane z farmakoterapią.

Przy ziołolecznictwie należy wykluczyć ewentualne przeciwwskazania do stosowania oraz interakcje ziół ze stosowanymi lekami.

Osłona żołądka – wskazania

Podstawowe wskazania do stosowania osłony żołądka:

• chwilowe lub przewlekłe przyjmowanie leków oddziałujących negatywnie na błonę śluzową żołądka;
• częste wymioty, np. w przebiegu bulimii, I trymestru ciąży lub chemioterapii;
• choroba refluksowa przełyku;
• choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy;
• niektóre choroby nowotworowe układu pokarmowego;
• dyspepsja;
• zakażenia żołądka, np. Helicobacter pylori;
• choroba Ménétriera.

Także stosowanie antybiotykoterapii warto uzupełnić o wykorzystanie osłony żołądka, mimo iż tego typu leki wywierają większy wpływ na jelita. Wówczas warto rozważyć dodatkowe stosowanie osłon jelit.

Brak osłony żołądka

Jeśli istnieją wskazania do stosowania osłony żołądka, a pomimo tego czynność ta zostanie zbagatelizowana, może dojść do rozwoju objawów gastrycznych, takich jak nudności, wymioty, zgaga (pieczenie za mostkiem i w przełyku), przelewanie się w brzuchu, wzdęcia czy bóle brzucha w okolicy żołądka. Dodatkowo wzrasta ryzyko wrzodów żołądka, ponieważ dochodzi do niszczenia jego błony śluzowej. Tworzą się różnych rozmiarów nadżerki, czyli ranki. Nieleczone wrzody żołądka mogą doprowadzić do wystąpienia groźnych krwawień, a w skrajnych przypadkach nawet do pęknięcia ściany żołądka. U niektórych osób w późniejszym czasie mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe.

Probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają aż 150 milionów wyselekcjonowanych, naturalnych i żywych szczepów bakterii. Uzupełniają dietę w składniki probiotyczne i roślinne takie jak Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. O co chodzi z tą “osłoną” żołądka, jelit i wątroby? [edukacja pacjenta], Goniec apteczny, 9/2020.
2. Słaby D., Szewczyk S., Beberok A., Wrześniok D., Rola preparatów osłonowych w farmakoterapii – ocena świadomości pacjentów, Farmakologia Polska, 75/2019.
3. Dobrowolska-Zachwiej A., Żywienie w chorobach przewodu pokarmowego – poradnik dla pacjentów, Wydawnictwo UM, Poznań 2014.
4. Panasiuk A., Kowalińska J., Mikrobiota przewodu pokarmowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
5. Panasiuk A., Choroby infekcyjne przewodu pokarmowego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
6. Rogler G., Gastrix. Przewodnik po gastroenterologii i hepatologii, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2020.