Kolagen do picia
Kolagen do picia

Aktualizacja: 7 maja 2023

FerrytynaFerrytyna to niezwykle istotne białko odpowiedzialne za tworzenie kompleksów jonów żelaza Fe3+ oraz magazynowanie ich w wątrobie. Dzięki niej żelazo utrzymywane jest w formie bezpiecznej i dobrze dostępnej. Ocenę poziomu ferrytyny często wykonuje się przy podejrzeniu i leczeniu wielu chorób, zwłaszcza anemii, hemochromatozy czy chorób wątroby.

Ferrytyna – charakterystyka

Ferrytynę można znaleźć w komórkach roślin, zwierząt, a nawet bakterii. Jedna cząsteczka składa się z rozpuszczalnego białka (apoferrytyny) oraz wewnętrznej części zawierającej jony żelaza. Część białkowa składa się z 24 łańcuchów zbudowanych z podjednostek lekkich L (kodowanych przez chromosom 19) oraz ciężkich H (kodowanych przez chromosom 11). Tworzą one charakterystyczną, poczwórną helisę. Przez część białkową przebiegają kanały, którymi wnikają atomy żelaza. Szacuje się, że wewnątrz ferrytyny gromadzi się średnio 1000-1500 atomów żelaza (maksymalnie do 4500 atomów). Białkowa część jest niezmienna, podczas gdy na budowę przestrzenną rdzenia ferrytyny mają wpływ warunki środowiskowe.

W organizmie człowieka podjednostka H ferrytyny lokalizuje się głównie w:

Z kolei podjednostka L ferrytyny występuje głównie w:

Ciekawostką jest, że przeciwciała rozpoznające ferrytynę wiążą się z częścią białkową bez względu na to, czy przenosi ona żelazo. W związku z tym podwyższonego stężenia ferrytyny nie należy utożsamiać z nadmiarem żelaza, a w celach diagnostycznych konieczne jest niezależne badanie zarówno stężenia żelaza, jak i ferrytyny.

Ferrytyna – funkcje

Ferrytyna jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania niemal wszystkich organizmów żywych. Jej najważniejszą rolą jest skoncentrowanie żelaza w komórkach do takiego poziomu, który umożliwi ich prawidłowe funkcjonowanie. Dodatkowymi funkcjami są natomiast:

  • regulacja w komórkach stężenia metali przejściowych;
  • łagodzenie skutków powstawania reaktywnych form tlenu i wnikania do organizmu patogenów chorobotwórczych;
  • ochrona genomu.

Uważa się jednak, że dokładne funkcje ferrytyny nie zostały jeszcze poznane.

Ferrytyna – badanie

Poziom ferrytyny w organizmie ocenia się badając surowicę krwi. Na pobranie krwi najlepiej przyjść z samego rana, na czczo. Zaleca się, aby ostatni posiłek został spożyty najpóźniej o godzinie 18:00 dnia poprzedniego. Podstawowym wskazaniem do badania jest podejrzenie anemii lub hemochromatozy, jednak takich wskazań może być znacznie więcej.

Ferrytyna – normy w organizmie człowieka

Prawidłowe stężenia ferrytyny w osoczu wahają się między 15 a 300 ng/ml i są niższe u dzieci oraz kobiet przed menopauzą. Natomiast wyższe stężenia ferrytyny w osoczu obserwuje się u osób z nadwagą i otyłością, a także w przypadku osób regularnie spożywających alkohol. Podwyższone stężenie ferrytyny ze zwiększoną saturacją transferyny występuje w zespołach przeciążenia żelazem, czego konsekwencjami są:

  • uszkodzenie wątroby;
  • bóle stawów;
  • uszkodzenie mięśnia sercowego;
  • hipogonadyzm;
  • cukrzyca;
  • brązowa pigmentacja skóry.

Wśród innych przyczyn podwyższonego poziomu ferrytyny w ustroju należy wymienić:

Wysokie stężenia ferrytyny (ponad 1000 ng/ml) bardzo często wiążą się z ciężką chorobą wątroby, zazwyczaj już w stadium marskości wątroby.

Polecane produkty

Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Chlorella w bardzo dokładny sposób oczyszcza organizm, pomaga w likwidacji zaparć, wspiera budowanie naturalnej odporności, wspomaga odmładzanie organizm, przyspiesza regenerację uszkodzonych tkanek, poprawia kondycję organizmu, dodaje sił witalnych, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

  1. Krzyżowska K., Eszyk J., Gonciarz M., Ferrytyna – udział w gospodarce żelazem i znaczenie diagnostyczne, Lekarz POZ, 5/2020.
  2. Zielińska-Dawidziak M., Wykorzystanie ferrytyny roślinnej do wzbogacania żywności w żelazo, Biotechnologia, 4/2009.
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami
Zioła i leczenie naturalnymi sposobami