Co niszczy kolagen w organizmie?

Każdy człowiek powinien wiedzieć, co niszczy kolagen w organizmie i jak temu zaradzić. Kolagen jest podstawowym białkiem budulcowym większości tkanek ludzkiego ustroju – narządów wewnętrznych, skóry, stawów, naczyń krwionośnych, gałek ocznych i innych. Jego niedobór skutkuje więc pogorszeniem kondycji tych struktur.

Fizjologiczny spadek kolagenu w organizmie

Kolagen jest endogennie produkowany przez komórki organizmu w ciągu życia człowieka. Największą syntezę obserwuje się u dzieci – mówi się, że to po części z tego względu przeważnie nie zmagają się one z bólami stawów, sztywnością stawów, a ich skóra jest jędrna i sprężysta. Produkcja kolagenu wspierana jest poprzez dietę, jako że wykorzystuje ona aminokwasy dostępne w żywności. Intensywna produkcja kolagenu trwa do około 25. roku życia, po czym zaczyna stopniowo maleć. Szacuje się, że spadek ten wynosi około 1% rocznie, począwszy od 25. roku życia człowieka. Ulega całkowitemu zahamowaniu w wieku 60-70 lat (w zależności od predyspozycji osobniczych i genetycznych).

Na intensywniejszy spadek kolagenu w organizmie wpływa wiele czynników, na które narażony jest współcześnie człowiek. Unikając ich (w miarę możliwości), można przeciwdziałać nadmiernym degradacjom kolagenu.

Zobacz również: Jak wspomóc produkcję kolagenu w organizmie?

Co niszczy kolagen w organizmie?

Do grona czynników, które nadmiernie niszczą kolagen wewnątrzustrojowy, powodując jego większe spadki, niż powinno wynikać to z wieku, należą przede wszystkim:

• palenie papierosów – jeden z najgroźniejszych wrogów kolagenu;
• promieniowanie UV – odpowiednia ekspozycja ciała na słońce jest ważna ze względu na wytwarzanie witaminy D oraz hormonów szczęścia, jednak przewlekła, wielogodzinna ekspozycja (opalanie się, praca w ogrodzie, praca budowlana) przyspiesza starzenie się skóry, niszczenie kolagenu i zwiększa ryzyko czerniaka;
• nadmiar cukru w diecie;
• niedobory pokarmowe, zwłaszcza w odniesieniu do witaminy C oraz aminokwasów;
• silny stres w życiu codziennym;
• ekspozycja na wolne rodniki tlenowe, będące przyczyną stresu oksydacyjnego;
• nadużywanie alkoholu oraz częste picie kawy;
• brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia;
• zaburzenia hormonalne.

W praktyce nie mamy wpływu jedynie na zaburzenia hormonalne na tle patologicznym, zaś wszystkie inne czynniki ryzyka są związane z XXI wiekiem i możliwe do ograniczania. W jaki sposób?

Przeciwdziałanie czynnikom ryzyka degradacji kolagenu

Aby wspierać endogenną produkcję kolagenu, a tym samym dbać o piękną skórę, sprawne stawy i ogólne zdrowie, powinno się:

• zrezygnować z palenia papierosów i ograniczyć alkohol oraz kawę;
• stosować kremy z filtrem UV lub zakładać bardziej zakrywającą ciało, zwiewną odzież przed dłuższym pobytem na zewnątrz w upalne dni, jak również unikać opalania się;
• przestrzegać zbilansowanej i urozmaiconej diety, w której podstawą są świeże owoce i warzywa, pełne ziarna, źródła pełnowartościowego białka oraz NNKT, a z której najlepiej wykluczyć lub znacznie ograniczyć słodycze;
• pić przynajmniej 1,5 l wody dziennie;
• pozostać aktywnym fizycznie, najlepiej na świeżym powietrzu;
• przeciwdziałać skutkom stresu – jeśli nie jest to możliwe za pomocą domowych sposobów, najlepiej udać się do psychoterapeuty.

Spore znaczenie w produkcji kolagenu ma dieta. Zwłaszcza związki takie jak witamina C (obecna w aceroli, a także w większości warzyw i owoców), witamina A (obecna np. w jajkach oraz owocach i warzywach o żółtym, pomarańczowym lub czerwonym zabarwieniu), a także kwasy tłuszczowe Omega 3 i Omega 6 (obecne w orzechach, rybach, olejach roślinnych, ziarnach). Uzupełnieniem diety w przypadku każdej osoby powyżej 25.-30. roku życia powinna być świadoma suplementacja kolagenu. Najbardziej poleca się kolagen do picia naturalny ze względu na jego skuteczność, bezpieczeństwo i biodostępność.

Problemy zdrowotne a produkcja kolagenu

Na endogenną produkcję kolagenu wpływają hormony, zwłaszcza estrogeny oraz insulina. Wszelkie schorzenia związane z nieprawidłowym ich stężeniem będą negatywnie oddziaływać również na poziom kolagenu. Dlatego zaleca się systematyczne badania kontrolne, a w razie zdiagnozowania zaburzeń gospodarki hormonalnej – dążenie do ich wyleczenia lub ustabilizowania, czym zajmuje się lekarz endokrynolog.

Kolagen do picia na stawy i skórę
Kolagen bioalgi to aż 97% hydrolizowanego kolagenu o wysokiej biodostępności. Opatentowana formuła przyczynia się do łagodzenia objawów istniejących już chorób stawów, a dodatkowo uzupełnia niedobory kolagenu w organizmie. Wpływa też na stan skóry …
Zobacz tutaj ...

Kapsułki z kwasem hialuronowym
Kwas hialuronowy decyduje nie tylko o jędrnej i gładkiej skórze, ale także jest głównym składnikiem płynu stawowego i pełni funkcję "smaru" przy wykonywaniu ruchu redukując ból w stawach. Jego głównym zadaniem jest regulacja zawartości wody w przestrzeni
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek w Polsce, 11/2019.
2. Banaś M., Pietrucha K., Typy i struktura białka kolagenowego, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 73/2009.
3. Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2012.
4. Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze, Journal of Health Study and Medicine, 2/2017.