Zapalenie żołądka

Zapalenie żołądka to schorzenie związane z ostrym, podostrym bądź przewlekłym stanem zapalnym śluzówki żołądka, co w niektórych przypadkach może jednak zajmować coraz głębsze warstwy tego narządu. Najczęściej przyczyną są infekcje bakteryjne, choć może ich być więcej. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się lekarz gastroenterolog.

Zapalenie żołądka – przyczyny

Najczęstszą przyczyną zapalenia żołądka jest infekcja bakteryjna, a dokładnie ta wywołana bakteriami Helicobacter pylori (H. pylori), których rezerwuwarem jest człowiek. Bytują one w jego organizmie w środowisku mikroaerofilnym pod warstwą śluzu pokrywającego komórki nabłonkowe w części przedodźwiernikowej żołądka. Syntezują ureazę – enzym rozkładający mocznik do amoniaku i dwutlenku węgla. W środowisku wodnym amoniak tworzy jony amoniowe o oddziaływaniu zasadowym, w efekcie czego H. pylori mogą bez większych problemów przetrwać w kwaśnym środowisku żołądkowym. Bakterie przenoszą się od człowieka do człowieka.

Inne możliwe przyczyny zapalenia żołądka obejmują:

• nadużywanie alkoholu – etanol podrażnia śluzówkę żołądka, zwiększając ryzyko stanów zapalnych. Można więc powiedzieć, że po prostu ją osłabia;
• silny stres, w szczególności chroniczny stres, czyli utrzymujący się przez miesiące i lata;
• zatrucia pokarmowe;
• częste spożywanie zbyt ostrych pokarmów;
• długotrwała lub bardzo silna farmakoterapia – zwłaszcza antybiotykoterapia, NLPZ, glikokortykoidy, chemioterapeutyki stosowane w leczeniu onkologicznym.

Stany zapalne żołądka i innych części układu pokarmowego mogą pojawiać się ponadto w przebiegu niektórych chorób autoimmunologicznych, takich jak np. celiakia, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, choroba Leśniowskiego-Crohna bądź zespół jelita drażliwego.

Zapalenie żołądka – objawy

Sama infekcja H. pylori nie daje często żadnych objawów ani chorób. Szacuje się, że zaledwie u 10–20% pacjentów rozwijają się konkretne choroby spowodowane tym patogenem. Do częstszych spośród tych chorób należą zapalenia żołądka i wrzody trawienne żołądka lub dwunastnicy, a do rzadszych rak żołądka i chłoniak typu MALT. Z zakażeniem H. pylori mogą wiązać się ponadto choroby spoza przewodu pokarmowego, których przykładem jest niedokrwistość z niedoboru żelaza.

Objawy typowe dla samego stanu zapalnego żołądka to przede wszystkim:

• nudności i wymioty;
• wzdęcia, wzdęty brzuch, uczucie pełności w brzuchu, zwłaszcza po spożytym posiłku, choć nie tylko;
• zgaga, puste odbijanie;
• pieczenie i ból w nadbrzuszu;
• osłabienie i zawroty głowy;
• ból brzucha.

Tego typu objawy mogą wskazywać jednak na szereg innych schorzeń i problemów zdrowotnych. Dlatego wyłącznie na ich podstawie nie powinno się stawiać diagnozy. Konieczna jest nieco bardziej szczegółowa diagnostyka.

Diagnostyka zapalenia żołądka

Diagnostyka zapalenia żołądka opiera się wywiadzie zdrowotnym, ocenie objawów, ale również gastroskopii (endoskopia przełyku, żołądka i dwunastnicy), badań krwi, badań kału, badań moczu. Warto niekiedy też wykonać RTG lub USG jamy brzusznej, jeśli istnieją ku temu konkretne wskazania zdrowotne. Test na Helicobacter pylori może zostać wykonany poprzez test oddechowy, badanie krwi, kału lub biopsję pobraną w trakcie gastroskopii.

Zapalenie żołądka – leczenie

Leczenie zapalenia żołądka powinno być przyczynowe, jeśli tylko jest to możliwe. Infekcje bakteryjne leczy się antybiotykoterapią, zaś infekcje grzybicze odpowiednimi lekami przeciwgrzybiczymi. Zatrucia pokarmowe mogą wymagać płukania żołądka i stosowania węgla aktywnego, natomiast nieodpowiednie nawyki żywieniowe wymagają po prostu ich modyfikacji. Bardzo ważną kwestią przy stanach zapalnych żołądka jest picie dużej ilości wody, stosowanie probiotyków (oraz wzbogacenie diety o naturalną żywność probiotyczną), zmiana diety, unikanie czynników nasilających stany zapalne, takich jak ostre i bardzo gorące jedzenie, gazowane napoje, alkohol i palenie papierosów.

Zobacz również: Dieta na zapalenie żołądka.

Objawowo lekarz może zalecić farmakoterapię uzupełniająco, np. leki zobojętniające kwas żołądkowy, takie jak ranitydyna, preparaty magnezowe. Neutralizują one kwaśne środowisko panujące w tym narządzie. Istotne jest też unikanie stresu.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) to oryginalny, jakości premium produkt wykazujący wiele właściwości. Wykorzystywany jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, …
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
2. Bartnik W., Celińska-Cedro D., Dzieniszewski J., Łaszewicz W., Mach T., Przytulski K., Skrzydło-Radomańska B., Wytyczne Polskiego Towarzystwa
3. Gastroenterologii dotyczące diagnostyki i leczenia zakażenia Helicobacter pylori, Gastroenterologia Kliniczna 2014, tom 6, nr 2, 41–49.