Czarnuszka siewna

Aktualizacja: 30 maja 2023

Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) znana jest również jako czarny kminek. To jednoroczna roślina zielna zaliczona do grupy superfoods, ze względu na swój bogaty skład i wszechstronne właściwości. W celach leczniczych czy kosmetycznych najczęściej wykorzystuje się jej nasiona, z których można pozyskać drogocenny olej.

Co zawierają nasiona czarnuszki siewnej?

W nasionach czarnuszki siewnej znaleźć można między innymi:

• węglowodany;
• tłuszcze, w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe;
• olejki lotne;
• białka;
• błonnik pokarmowy;
• wodę;
• popiół;
• flawonoidy;
• garbniki;
• beta karoten;
• witaminy takie jak witamina A, tiamina, tokoferol, kwas askorbinowy, niacyna i kwas foliowy;
• składniki mineralne takie jak chrom, żelazo, miedź, cynk, magnez, nikiel, mangan, molibden, wapń, fosfor, sód.

Ze względu na tak obszerny skład czarnuszki siewnej, regularne przyjmowanie w postaci naturalnego suplementu diety może z powodzeniem uzupełniać niedobory pokarmowe i tym samym wspierać czynność wszystkich układów i narządów organizmu. Czarnuszka siewna jest rośliną w zupełności bezpieczną, w związku z czym nie wyszczególnia się żadnych przeciwwskazań do jej spożywania. Jedynie kobiety w ciąży nie powinny jej przyjmować ze względu na zawartość olejków eterycznych znajdujących się w składzie.

Działanie czarnuszki siewnej

Nasiona czarnuszki siewnej oraz jej wyciągi wykazują wielokierunkowe działanie, w tym:

• antyoksydacyjne;
• przeciwbólowe;
• przeciwwirusowe;
• moczopędne i żółciopędne;
• przeciwcukrzycowe;
• przeciwzapalne;
• przeciwastmatyczne;
• hipotensyjne;
• przeciwwrzodowe;
• hepatoprotekcyjne.

Czarnuszka siewna znana jest przede wszystkim ze swojego działania przeciwzapalnego i antyoksydacyjnego. Hamuje wytwarzanie cytokin prozapalnych, w tym między innymi interleukiny 1 i interleukiny 6. Wykazuje prawdopodobną skuteczność w zmniejszaniu reakcji nadwrażliwości pokarmowej na białka jaja kurzego, charakteryzującej się występowaniem przewlekłych biegunek. Wykazano także, że chroni komórki organizmu przez mutacjami i utlenianiem, przez co likwiduje stres oksydacyjny. To z kolei jest prewencją chorób cywilizacyjnych.

Niektóre składniki czarnuszki siewnej blokują wydzielanie histaminy, w efekcie czego układ immunologiczny znacznie łagodniej reaguje na alergeny znajdujące się w otoczeniu. Sprawia to, że zarówno spożywanie czarnuszki, jak i stosowanie kosmetyków z jej zawartością, idealnie nadaje się dla alergików. Omawiana roślina może wspomóc leczenie atopowego zapalenia skóry oraz astmy oskrzelowej.

Na koniec warto wspomnieć, że czarnuszka siewna zalecana jest dla cukrzyków oraz osoby chcące zachować prawidłową sylwetkę. Olej z czarnuszki siewnej obniża poziom glukozy i wzrost wydzielania insuliny, a dzięki błonnikowi reguluje apetyt.

Czarnuszka siewna w kosmetologii

Czarnuszka siewna stała się niezwykle atrakcyjnym i pożądanym składnikiem wielu kosmetyków. Składniki czynne nasion zapewniają utrzymanie elastyczności skóry na odpowiednim poziomie. Z nasion czarnuszki można również przygotować domowy peeling, zaś olej z nasion czarnuszki jest idealnym składnikiem masek na twarz, ciało czy włosy. Można go także zastosować do tradycyjnego olejowania włosów.

Wykazano, że preparaty z czarnuszką siewną bardzo dobrze nawilżają skórę i włosy, dostarczając do tych struktur cennych składników odżywczych. Ze względu na działanie przeciwgrzybicze i antyalergiczne kosmetyki te mogą być stosowane przez osoby wrażliwe i alergików, a także przy problemach z łupieżem i łojotokowym zapaleniem skóry.

Czarnuszka siewna w kuchni

W kuchni najczęściej stosuje się nasiona czarnuszki siewnej oraz olej tłoczony na zimno. Nasiona mogą być wykorzystywane zarówno do potraw na słodko, jak i na słono. W związku z tym są częstym składnikiem ciastek, placków, sałatek, smoothies czy chleba. Można je dodawać do płatków i jogurtów.

Z kolei olej z czarnuszki siewnej charakteryzuje się lekko gorzkawym smakiem oraz typowym, korzenno-ziołowym aromatem. Z tego względu często dodaje się go do sałatek, zup, sosów, kasz i dań kapustnych (można polać odrobiną oleju kapustę z grochem i grzybami). Ważne, aby pamiętać, że olej z nasion czarnego kminku nie nadaje się do smażenia, pieczenia i innych obróbek termicznych.

Olej z czarnuszki w kapsułkach 100% naturalny
Czarnuszka siewna (łac. Nigella sativa) jest naturalną substancją znaną od tysiącleci ze swoich właściwości. Wykorzystywana jest m.in. przy zmienionej chorobowo skórze. Działa antygrzybicznie, przeciwwirusowo, antyalergicznie, przeciwwrzodowo, ...
Zobacz tutaj ...

Bio olej z czarnuszki w płynie 100% naturalny
Tłoczony na zimno olej z czarnuszki egipskiej dzięki swoim właściwościom może pomóc w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zmian skórnych. Chroni komórki organizmu przed wolnymi rodnikami co powoduje, że skóra wygląda młodziej ...
Zobacz tutaj ...

Bibliografia

1. Jurczak R., Reguła J., Właściwości prozdrowotne czarnuszki siewnej i jej znaczenie w leczeniu dny moczanowej, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 3/2018.
2. Borusiewicz M., Janeczko Z., Nigella sativa L. – roślinny surowiec o właściwościach plejotropowych, Postępy Fitoterapii, 4/2015.
3. Kaźmierczak A., Wcisło-Dziadecka D., Zmarzły N., Zdrowie z natury – czarnuszka siewna w produktach kosmetycznych i leczniczych, XXXI/2018.
4. Wolski T., Najda A., Wolska-Gawron K., Czarnuszka damasceńska (Nigella damascena L.) – zawartość i skład lipidów oraz olejku występującego w nasionach, Postępy Fitoterapii, 4/2017.